31
Kümbetler (iki katlı mezar), Kervansaraylar,
hastaneler (Darüşşifalar) ve Medreselerdir.
 Türk – İslam Mimarisinin karakteristik
özelliklerinden biri haline gelen “Kubbe”,
şeklini eski Türk çadırlarından almıştır.
 Türk - İslam mimarisi Karahanlılar
Dönemi’nde ortaya çıkmıştır. İlk yapılar
genellikle kerpiçten yapıldığı için zamanımıza
çok az eser gelebilmiştir.

ÖRNEK SORU
Türk-İslam mimarisinin temelleri aşağıdaki
devletlerden hangisinin zamanında atılmıştır?
A) Memlükler B) Karahanlılar C) Eyyûbîler
D) Gazneliler E) Selçuklular
(2010/KPSS Lisans)
Cevap: B

Selçuklu mimari eserlerini bezeyen figürler
ise şunlardır;

 Aslan, kartal ve hayvan mücadele sahneleri
(Hayvan figürleri)
 Hayat ağacı, ejder ve sfenks (insan başlı,
hayvan vücutlu) figürleri
 Doğa kabartmaları (Bitki motifleri), melek ve
burç tasvirleri
 Oniki hayvanlı Türk-Çin takvimindeki figürler
 Hat (Yazı) sanatı

ÖRNEK SORU
I. Bitki motifleri,
II. Hayvan figürleri,
III. Yazı,
Selçuklu mimarisinde yukarıdakilerden
hangileri süsleme amacıyla kullanılmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
(2003/KPSS)
Cevap: E

ÖRNEK SORU
Aşağıdakilerden hangisi, Türklerin İslam
toplumuna katılmasından sonra uyguladıkları
arasında değildir?
A) Ahilik teşkilatı B) Kümbet mimarisi
C) Arap alfabesi D) Vakıf sistemi
E) Veraset sistemi
(2010/KPSS Lisans)
Cevap: E

 İlk Türk - İslam devletlerine ait başlıca
eserler şunlardır;

 Tolunoğulları: Tolunoğlu Ahmet Camii, Ulu
Camii

 Karahanlılar: Buranakale Hazara (Degaron)
Camii, Buhara Camii, Şir Kebir Camii, Arap
Ata Türbesi (Fergana - Bu dönemden kalan en
eski mimari eser), Ayşe Bibi Türbesi, Balacı
Hatun Türbesi, Ribat-ı Melik (en eski
kervansaray), Semerkant Medresesi

 Gazneliler: Zafer Kuleleri, Leşker-i Bazar Ulu
Camii (Afganistan), Leşker-i Bazar Sarayı,
Arasü’ül Felek Camii, Beyhakiye Medreseleri
(Bu döneme ait ilk medrese)

 Selçuklular:

 Mescid-i Cuma (Ulu Camii) (İsfahan)
 Mescid-i Cuma (Kazvin)
 Sultan Sencer Türbesi (Merv)
 Haydariye Mescidi
 Tuğrul Bey Türbesi (Rey)
 İmam-ı Gazali Türbesi (Tus)
 Mümine Hatun Türbesi (Nahçivan)
 Ribat-ı Şerif (Nişabur)
 Ribat-ı Anuşirvan
 Nizamiye Medreseleri (Bağdat)

ÖNEMLİ HATIRLATMALAR

 Toplu olarak İslamiyet’i kabul eden ilk Türk
boyu “Karluklar”dır (751).

__________________