2014-2015 Lider Yayınları 11.Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları

LİDER 11.SINIF EDEBİYAT CEVAPLARI
SAYFA 4:
1. Okuduğunuz metninden yola çıkarak III. Selim Dönemindeki egemen anlayışın ne olduğunu gerekçesiyle birlikte açıklayınız.
III. Selim Devrinde, ancak Avrupalılar tarzında bir ordu ve idarenin kurulması ile yaşayabileceğimiz fikri hakimdi.

2. III. Selim Döneminde, Batı’nın bilim ve tekniğini öğretmek için neler yapılmıştır? Bu yönde bir öğretimin temel amacı nedir? Söyleyiniz.
Batı ilim ve fennini öğretmek için mektepler açılmış, yurt dışına eğitim için öğrenciler gönderilmiştir.Bu yönde bir eğitimin temel amacı Batı'yı daha yakından tanıyabilmek ve Batı'nın ilim ve tekniğini öğrenmektir.
3. Batılı yaşama ve düşünme biçiminin Osmanlı toplumunu hangi unsurlarla etkilediğini tablo üzerinde gösteriniz.

Babıali kalemleri (daireleri)
“Kübera Konakları”
Ucuz ve bol Avrupa ürünleri

4. III.Selim Döneminde başlayıp Tanzimatın ilanından sonra yoğunlaşan adli, siyasi, askerî, mali ve idari alanlardaki değişikliklerin belirgin özelliklerinin neler olduğunu söyleyiniz..



5. Yüksek yönetici zümresi ile halk arasında mesafe oluşmasının sebepleri nelerdir? Bu sebepler zamanla hangi sonuçlara neden olmuştur?

Musikide, mimarlıkta ve öbür sanat kollarında; yaşama, görgü, nezaket kurallarında; üst tabaka zengin kadın ve erkeklerin giyim kuşamlarında hatta tavır ve davranışlarında yapma bir “Frenklik” modası alıp yürümüştü. Bütün pazarlarımızda ucuz ve bol Avrupa mamülleri satılıyor, bu ise küçük el tezgâhlarına dayanan Türk sanayini çökertiyordu. Eski zanaat kollarının ve dolayısıyla esnaf loncalarının düzeni ortadan kalkıyor, işsizlik ve huzursuzluk başlıyordu. Saray ve konaklar çevresinde bir de lüks ve sefahat düşkünlüğü artmıştı. Debdebeli saraylar yaptırılıyor, haremlerin masrafları çoğalıyor, devletimiz borçlanıyordu.Avrupa mallarının ve o hayatın büyüsüne tutulan yüksek memur zümre ile halk arasına da gittikçe daha büyük mesafeler giriyordu.

LİDER 11.SINIF EDEBİYAT 5.SAYFA CEVAPLARI
Anlama ve Yorumlama
1. Yükselme Döneminin sonuna (XVII. yüzyılın ikinci yarısı) kadar, Osmanlı İmparatorluğu’nu güçlün kılan siyasi ve sosyal yapının özelliklerini 10. sınıf tarih dersinin ikinci ünitesinde edindiğiniz bilgilerden yararlanarak açıklayınız.
Osmanlı Devleti’nin büyüyüp gelişmesinde etkili olan siyasi ve sosyal yapının özellikleri:
· Güçlü bir “merkezi otoritenin” ve devlet yapısının oluşturulması
· Fethedilen bölgelerde “adalet ve hoşgörüye” dayanan devlet politikasının güdülmesi
· Gaza ve cihat politikasıyla birlikte uygulana “iskan” ve “istimalet”politikası
· Coğrafi konumun genişlemeye açık olması
· Güçlü bir ordu teşkilatının oluşturulması
· Anadoluya hakim olma isteği
2. XVII. yüzyılın ortalarına kadar Osmanlı İmparatorluğu’nu güçlü kılan siyasi ve sosyal yapı, hangi sebeplerden dolayı yozlaşmaya yüz tutmuş ve XVII. yüzyıldan sonra işlevini kaybetmiştir?

3. Skolastik zihniyetin baskısı, Osmanlı toplumunda gelişme heyecanı ve dinamiğini nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Tanzimat öncesi Osmanlı toplumunda İslam anlayışının etkili olduğunu görüyoruz. Tanzimat ve sonrasında ise Batı kültürünün ve yaşam tarzının etkili olmaya başladığı görülür. Batı kültüründe ortay Çıkan modern tiyatro, gazete, dergi gibi kültürel ve bilimsel gelişmeler Osmanlı toplumunda da ilgiyle takip edilmiş, bunun sonucunda Batı tarzı yaşam Osmanlı toplumunu etkisi altına almıştır.
Batıda kilisenin baskısı, Orta Çağ felsefesi, toplumun üzerinde ciddi bir baskı kurmuş, bu baskıdan bunalan Batı toplumu çıkış yolları aramaya başlamıştır. Din adamları, krallar menfaatlerini kilise üzerinden halka dayatmışlar. Bu yüzden her türlü yeniliğe ve buluşa dini değerler üzerinden karşı çıkarak otoritelerini korumaya çalışmışlardır. Bütün bunlara rağmen Batı toplumu bilimsel alandaki gelişmesini sürdürmüş, kendini geliştirmiştir. Bu da Osmanlı aydınında Batıya karşı bir hayranlık uyandırmıştır.

4. III. Selim Döneminde başlayan Avrupalılaşma fikrinin oluşması nasıl bir zihniyet değişiminin yaşandığını göstermektedir?
Yüzünü her anlamda Batıya dönmüş,Batı’daki gelişme ve değişimleri yakın takibe almış bir karakter gösteririr.
5. Osmanlı ordusunun girdiği savaşlarda aldığı yenilgilerle Osmanlı İmparatorluğu’ndaki yenileşme hareketleri arasında bir ilişki var mıdır? Niçin?
Vardır,çünkü Osmanlı’daki yenileşme hareketleri ilk askeri alanda gerçekleşmiştir.Bunun sebebi Osmanlı’nın Avrupa karşısında gittikçe gerilemeye başlaması ve aydınların devletin devamını sağlamak istemeleridir...6. XVII. yüzyılın ortalarından itibaren padişah da dâhil olmak üzere devleti yöneten aydınların yönetim, eğitim hayatı ve askerî sistemde değişiklik yapmak istemelerinin nedenlerini belirleyiniz.
Osmanlının sahip olduğu üstünlüğünü kaybedip devlet kurum ve kanunlarının asrın ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte olmaması ,devletin maddi ve manevi gücünü kaybetmiş olması bunun sonucunda her sahada yenilgiye uğraması yeniden ve geniş bir ıslahat hareketini zorunlu kılıyordu.
7. Bir devleti güçlü kılan ve onun devamlılığını sağlayan kurumlar nelerdir? Osmanlı İmparatorluğu’nda yapılan yeniliklerle devletin devamlılığını sağlayan kurumlar arasında nasıl bir ilişki olduğunu açıklayınız.
Askeri,mali,eğitim ve sosyal kurumlardır...Yenilikler ilk olarak askeri alanda yapılmıştır.Bu kurumların güçlü olması devletin varlığını sürdürmesi için çok önemlidir.
8. Osmanlı İmparatorluğu’nda hem devlet yöneticilerinden hem halktan gelen yenileşme talepleriyle Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi arasında bir ilişki var mıdır? Niçin?
Vardır, çünkü son zamanlarda iyice zayıflayan ve çalkantıların yaşandığı devleti ve toplumu demokratik bir şekle sokmak ve böylelikle Osmanlı Devleti’ni içinde bulunduğu kötü durumdan kurtarmak isteği vardır.9. Tanzimat Fermanı’nın ilanını gerekli kılan sebeplerle günümüz Türkiye’sinin Avrupa Birliğine girme çabasının ortak dayanak noktalarını aşağıdaki tabloya yazınız.
Modern Avrupa, demokratik ve çağdaş kazanımların simgesi olarak görülmekte. Türkiye bu birliğe girerek bu kazanımları tam olarak elde etmeyi istemektedir. Bunun yanı sıra ticari ve ekonomik olarak da Avrupa birliğine girmiş bir Türkiye çok şey kazanacaktır ve daha güçlü olacaktır...
10. Tanzimat Dönemi edebiyatının ne zaman ve niçin başladığını söyleyiniz.
1860’da ilk özel Türk gazetesi olan “Tercüman-ı Ahval”in çıkışı ile başlamıştır.Tanzimat edebiyatı, Batı'ya yönelmiş bir Türk edebiyatıdır. Bu dönemin şair ve yazarları, edebiyat yolu ile ulusu uyandırıp yükseltmek; gerilik, kötülük ve baskıları yok etmek gayesini taşırlar. Topluma karşı kendilerini sorumlu sayarlar. Toplum hayatımızın hızla değişme ve gelişme akımlarının itici fikir gücü Tanzimat'la başlar. Tanzimat'tan sonra orta sınıf oluşur; bu orta sınıf kendi edebiyatını yaratır ve yeni bir edebiyat ortaya çıkar..


Ölçme ve Değerlendirme
1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yere uygun kelimeyi yazınız.
• Osmanlı toplumunda toplumu temsil eden piramitte padişahtan sonra ASKERLER gelmekteydi.
• KÜBERA KONAKLARI seçkin ve aristokrat aydınları toplayarak hür fikirlerin yayılmasını sağlıyordu.
2. Aşağıdaki cümlelerin bildirdiği yargılar doğru ise karşısına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Osmanlı toplumunda halk tabakası toplumu temsil eden piramidin tepesinde yer alırdı. (Y)
• Osmanlı İmparatorluğu’nda ordu düzeninin bozulması, devlet yapısındaki çözülüşün bir sonucudur.(D)

• Osmanlı İmparatorluğu’nda yenileşme önce edebî, sonra siyasi, daha sonra askerî alanda gerçekleşmiştir.(Y) askeri alanda olmuştur.
SAYFA 6
3. Aşağıdakilerden hangisi Yenileşme Dönemi padişahlarından değildir?
A) II. Mahmut
B) III. Selim
C) II. Abdülhamit
D) Abdülmecit
E) IV. Murat
(Cevap E)
4. Aşağıdakilerden hangisi III. Selim Dönemiyle ilgili bir yenilik değildir?
A) Mektebi Hukuk’un açılması
B) Tıbbiyenin kurulması
C) Robert Kolejinin açılması
D) Darülfünunun açılması
E) Kübera konaklarının açılması
(Cevap C)

Sayfa 7
Ölçme ve Değerlendirme

1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.

• Tanzimat Fermanı 1839 yılında ilan edilmiştir. Bu ferman Gülhane-i Hatt-ı Hümayun diye de anılır.

• Tanzimat Fermanı padişah Abdülmecid Döneminde ilan edilmiştir.

• Tanzimat Fermanı'nı Gülhane'de Mustafa Reşit Paşa okumuştur.


2. Edebî eserle ilgili aşağıdaki yargılardan doğru olanların karşısına "D", yanlış olanlarınkarşısına "Y" yazınız.

• Düşünce hayatı edebî eserleri etkiler. (D )

• Edebî eser yazıldığı dönemin siyasi olaylarından etkilenmez. (Y )

• Edebî eserlerin yenileşme hareketlerine hiçbir katkısı olmaz. ( Y)



3. Sosyal hayatı belirleyen ögelerin birlikte oluşturdukları ortam ve bunların hiç birine indirgenemeyen duygu, anlayış ve zevk bütününü ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zihniyet

B) Üslup

C) Düşünce hayatı

D) Edebî eser

E) Yenileşme

4. Osmanlı toplumunu temsil eden piramidi oluşturan unsurların yukarıdan aşağıya doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlim adamları- Padişah - Zanaatçılar - Askerler - Halk

B) Halk - Padişah - İlim adamları- Zanaatçılar - Askerler

C) Padişah - Halk - İlim adamları- Zanaatçılar - Askerler

D) Padişah - Askerler - İlim adamları- Zanaatçılar - Halk

E) İlim adamları- Padişah - Askerler - Halk - Zanaatçılar


5. Osmanlı İmparatorluğu'nun "Yenileşme Dönemi"ne gelinceye kadar yaşadığı tarihî süreç aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde sıralanmıştır?

A) Gelişme heyecanı ve dinamiğinin kaybolması- Sosyal düzendeki çözülme - Devlet yapısındaki çözülüş- Ordu düzeninin bozuluşu - Yenileşme hareketleri

B) Gelişme heyecanı ve dinamiğinin kaybolması- Ordu düzeninin bozuluşu - Devlet yapısındaki çözülüş- Sosyal düzendeki çözülme - Yenileşme hareketleri

C) Ordu düzeninin bozuluşu - Sosyal düzendeki çözülme - Devlet yapısındaki çözülüş- Gelişme heyecanı ve dinamiğinin kaybolması- Yenileşme hareketleri

D) Ordu düzeninin bozuluşu - Devlet yapısındaki çözülüş- Gelişme heyecanı ve dinamiğinin kaybolması- Sosyal düzendeki çözülme - Yenileşme hareketleri

E) Devlet yapısındaki çözülüş- Sosyal düzendeki çözülme - Gelişme heyecanı ve dinamiğinin kaybolması- Ordu düzeninin bozuluşu - Yenileşme hareketleri

CEVAPLAR
3A
4D
5A