Kömür Nasıl Kullanılır?


Kömür, ana maddesi karbon olan bir çeşit madendir. Kömürün kökenleri bitkidir, yani bitkilerin zamanla değişip yapılarının farklılaşarak toprak altına çökmesiyle oluşmaktadır. Kömür kolay üretilen, görece daha ucuz olan çok fazla tüketilen önemli yakıtlardan biridir. Şimdi de kömürün kullanım alanlarına şöyle bir göz atalım.

Kömür de kendi içinde çeşitlilik gösteren bir yakıttır. Örneğin taş kömürü daha çok büyük fabrikalarda kullanılır. Evimizde ısındığımız sobalar taş kömürünü yakacak kapasitede değildirler. Sıcaklık dereceleri çok yüksek olduğundan genelde demir-çelik ya da kimya endüstrisinde kullanılırlar. Linyit ise kırılabilen bir kömür çeşididir. Yandığında sıcaklık çok fazla artmaz bu yüzden daha geniş alanlarda kullanılabilir. Linyiti evlerimizde yakıt olarak da kullanabilir, sanayi ya da elektrik enerji üretiminde de kullanabiliriz. Ayrıca kok kömür üretimi için de linyit kullanılmaktadır. Ülkemizde kömür üretimi genellikle Zonguldak ve Ereğli’de yapılmaktadır. Geniş maden rezervleri olduğundan, fazla miktarda üretim yapılmaktadır. Ülkemiz taş kömürü rezervleri açısından çok zengindir. Yukarıda da dediğimiz gibi taş kömürü evlerdeki sobalarda yakıt olarak kullanılmaz ya da kaloriferlerde de kullanılmayacak kadar güçlüdür. Fakat kok kömürü üretilmesinde, demir-çelik endüstrisine enerji sağlamak amaçlı yani kısacası yüksek sıcaklık ihtiyacı doğan alanlarda rahatlıkla kullanılmaktadır.

Kömürü kullanırken de hem kendi sağlığımız hem de çevremizdekilerin sağlığı için çok dikkatli olmalıyız. Hem tasarruf etmek, hem can kaybını azaltmak hem de çevreyi minimum bir şekilde olumsuz etkilemek amaçlanmalıdır. Takdir edersiniz ki bilinçsizce ve dikkatsizce kullanılan kömür sobaları ya da en önemlisi ihmalkarlıkla birlikte her yıl binlerce kayıp vermekteyiz. Bunları önlemek için özellikle evinde soba kullanan herkes tedbirli davranmalı, gerekli önlemleri almalıdır. Bu zehirlenmelerin çıkması da sadece kömürden kaynaklanmaz ayrıca sobanın doğru hazırlanması ve yakılması da çok önemli bir diğer faktördür. İthal ve yerli kömür arasında bile kullanım farkı vardır. Örneğin ithal olan kömür daha uzun yanar ve bu kömür alttan yakılmamalıdır. Alttan yakmak zehirlenme ihtimalini arttıracaktır. Alt tarafa çıra ya da benzeri şeyler konup üste kömür konulduğunda ise daha sağlıklı ve güvenli olacaktır. Sonuç olarak kömür kullanımı gerçekten zor ve önemli bir husustur. Can sağlığımızı korumak için maksimum önlem alarak kullanmamız gereken bir yakıttır.