Hermann Rorschach Kimdir? - İsviçreli Psikolog Hermann Rorschach Kimdir?



Ünlü İsviçreli psikolog. (D: 8 Kasım 1884 – Ö: 1 Nisan 1922)

Psiko-patolojik davranışların teşhisinde kullanılan bir yöntem. İsviçreli psikiyatrist Hermann Rorschach tarafından geliştirildi. Test, belirli şekillerin kişi tarafından yorumlanışına dayanır. Testin uygulanışında, her biri belirli mürekkep lekeleri içeren 10 tane kart kullanılır. Kartların 5 tanesinde renkli, 5 tanesinde de siyah mürekkep lekesi bulunur. Lekelerin biçimi her türlü yoruma açıktır. İnsanlara, hayvanlara vb. benzetilebilir. Kendisine test uygulanan kişiden, kartlardaki lekelere bakarak bunların neye benzediğini söylemesi ya da çizmesi istenir. Test sonuçlarının yorumlanması belli bir uzmanlık ister ve bu uzmanlığın kazanılması uzun yıllar alır. Yaygın olarak kullanılmakla birlikte Rorschach testi, sonuçlarının yeteri kadar kesin olmadığı, teşhiste yetersiz kalabileceği ve yanıltıcı olabileceği gerekçesiyle eleştirilmektedir.

Hermann Rorschach 8 Kasım 1884’de İsviçre’nin Zürih kentinde dünyaya geldi. Babası ressamdı; Hermann Rorschach da babası gibi sanatçı olmayı düşünürken tıbbı seçti ve psikiyatri eğitimi aldı. İsviçre’de ve bir çok bilimsel bağlantısının bulunduğu Rusya’da çalıştı. Kendisi de doktor olan karısı Olga, Rus asıllıydı.

Henüz genç bir çocukken mürekkep lekelerini kullanarak resim yapmayı çok sevdiği için, arkadaşları tarafından “kleck” (mürekkep lekesi) takma adıyla çağrılırdı. 1912’de Zürih Üniversitesi'nden doktora derecesi aldı. Bir yıl kadar Rusya’da çalıştı, daha sonra hastanelerde çalışmak üzere Zürih’e döndü. Araştırmalarına bu dönemde başladı. 300 hastayı ve 100 “normal” kişiyi inceledi. Bu araştırmaların sonuçlarından oluşan ünlü “Psikodiagnostic” adlı yapıtını 1921’de yayınladı. Bugün bu eseri Psikiyatri ve Psikoloji’nin en önemli klasik eserleri arasında sayılır ancak Hermann Rorschach bu kitabıyla, yaşarken hiçbir başarı elde edememiştir. Bu yapıt, yöntemlerinin ve mürekkep lekelerinin bilinçaltını araştırmada nasıl kullanıldığinı açıklıyordu. Mürekkep lekeleriyle ilk çalısan kişi o değildi, ondan önce bu alanda çalışan ünlü kişiler arasında Leonardo da Vinci, Justinus Kerner, Syzman Hens sayılabilir.

Psikanalize yönelik ilgisi yıllarca sürdü. O yıllarda Freud psikanaliz kuramını geliştiriyordu, Carl Jung da çalışmalarıyla ön plana çıkıyordu. Bu şartlar Rorschach’yı kendi fikirlerini araştırmaya yöneltti. Bir arkadaşıyla birlikte okul çocuklarına mürekkep lekeleri göstererek işe başladı, onların tepkilerini inceledi. Sanatta başarılı olan çocukların mürekkep lekelerini yorumlamada daha yaratıcı olup olmadıklarını görmek istiyordu. Analitik bakış açısıyla mürekkep lekelerini kullanması ilk bu deneyimle olmuştur. Maalesef bu testlerin sonuçları ve kullanılan mürekkep lekeleri kaybolmuştur. Hermann Rorschach 1919’da İsviçre Psikanaliz Topluluğu'nun başkanı seçilmiştir.
Ciddi olarak iltihaplanan apandisti Hermann Rorschach’in ölümüne sebep oldu. 2 Nisan 1922’de, henüz 38 yaşındayken Horasan’da vefat etti.

RORSCHACH TESTİ

Rorschach testi (Rorschach mürekkep lekesi testi, Rorschach tekniği, mürekkep lekesi testi olarak da bilinir), deneklerin algılarını mürekkep lekelerini kullanarak analiz eden psikolojik bir testtir. Bazı psikologlar, bir kişinin kişilik özellikleri ve duygusal işleyişini incelemek için bu testi kullanır . Özellikle hastalar kendi düşünme süreçlerini açıkça anlatmak için isteksiz olduğu durumlarda altta yatan düşünce bozukluğu tespit etmek için kullanılır. Test ismini yaratıcısı İsviçreli psikolog Hermann Rorschach'dan almıştır.



Rorschach testi 1960'lı yıllarda en yaygın kullanılan projektif testtir . ABD'de ulusal bir araştırmada Rorschach testi ayaktan tedavide ruh sağlığı tesislerinde kullanılan psikolojik testler arasında sekizinci sırada yer aldı ve Kişilik Değerlendirme Derneği üyeleri tarafından ikinci en yaygın olarak kullanılan test bulundu. Adli tıp değerlendirmesi vakalarında da psikiyatristler tarafından % 25 oranında istenmiştir.