Gam Nedir?

[DeRDeST]

Gam Nedir?

Belirli bir kalıpta dizilen sıralı nota topluluğuna gam denir ve beste yapmak için gereken en önemli unsurdur. Gamın temeli birbirini takip eden yarım ve tam ses aralıklarıdır. En yaygın gam diyatonik gamdır (Doğal Gam). Diyatonik gam batı armonisinin majör ve minör gamın temelini oluşturur. Majör ve minör gam 7 notadan oluşur. Farkları ise ses aralıklarıdır. Örneğin minör gamda bir tam--bir yarım--iki tam--bir yarım--iki tam ses dizesinden oluşur fakat majör gamda bu sıralama farklıdır. Bir müzisyen müzik bestelemek istediğinde hangi gamı kullanacağına iyi karar vermelidir. Bu aşamada hangi tarzda müzik yapmak istediği önemlidir. Mesela bir blues müzisyeni müziğinde blues gamını kesinlikle kullanmalıdır. Aynı zamanda müzisyenin kullanacağı gama çok iyi hakim olması gerekir. Çünkü müzisyenin kullandığı gamdaki notaların yerlerini tüm klavyede iyi bilmesi yapılan müziğin kalitesini arttırır.

Başlıca gamlar şunlardır:

• Diyatonik gam,
• Majör gam,
• Minör gam,
• Pentatonik gam,
• Blues gam,
• Harmonik gam,
• Melodik gam,
• Kürdi gam.

Bunlardan en sık kullanılanlarına değinecek olursak;

• Majör gamın notalama sırası iki tam - bir yarım - üç tam - bir yarım şeklindedir. Majör gam eğlenceli ve duygusal olmayan bir gamdır. Basitçe bir örnek olarak “Bak Postacı Geliyor” şarkısı majör gam kullanılarak yapılmıştır.
• Minör gamın notalama sırası yukarıda da belirttiğimiz gibi bir tam - bir yarım - iki tam - bir yarım - iki tam sesten oluşur. Minör gam ile duygusal, sert ve hakeretli müzikler yapılabilir. Metallica’dan Nothing Else Matters minör gam kullanılarak yapılmış bir şarkıdır.
• Blues gamın notalama sırası ise bir yarım -bir tam - iki yarım - bir yarım sesten oluşur. Bu gam adı üstünde blues müzikte kullanılır. Sakin ve biraz duygusal bir havası vardır. Eric Clapton – Layla blues gamı ve blues müzik türü için iyi bir örnektir.
• Kürdi gam Türk halk müziğinde ve Türküler’de kullanılır. Notalama sırası bir tam – bir yarım - bir yarım - bir yarım - bir tam - bir yarım - bir tam şeklindedir. Bu gama en iyi örnek Harmandalı’nı verebiliriz.

Bütün bu gam dizeleri sürekli birbirini takip eder. Yani minör gamı örnek verecek olursak bir tam - bir yarım - iki tam - bir yarım - iki tam bu dizeden sonra tekrar aynı dizeler gelir. Bu dizeleri bütün klavyeye yaymak ve bol bol o gam üstünde bütün klavyeyi gezerek parmak egzersizleri yapmak gerekmektedir. Ancak bu şekilde gama hakim oluruz. Tabi ki bütün gamlara hakim olmak çok zor olur bu yüzden yapmak istediğimiz müzik türüne göre kullanacağımız gamlarda yoğunlaşmak en doğru olan yoldur.