Caz Müzik Nedir?

[DeRDeST]

Caz Müzik Nedir?

Caz müzik Amerika’da doğmuş ilk müzik akımlarından biridir. Caz (jazz) kelimesinin kökeninin de o dönemin argosu olduğu ve enerjik, ruhani, titreşimli anlamlarına geldiği düşünülmektedir.

Afrika’dan Amerika kıtasına getirilen kölelerin pamuk tarlalarında ve demiryolu çalışırken söyledikleri “blues” şarkılar caz müziğin kökeni sayılmaktadır. Blues kötü şartlarda çalışmak ve yaşamak zorunda kalan kölelerin duygularını dile getirdikleri, “blue note” kavramından gelen melankolik bir müzik türüdür.

1880’lerde New Orleans’ta ortaya çıkan caz ise başlangıçta sadece bir dans müziğiydi. Blues dışında “gospel” adı verilen kilise müziği ve “ragtime” adı verilen eğlenceli bir dans müziği de cazın ortaya çıkmasını sağlamış türler arasında yer alır. Avrupa ordu bandolarının da caz müzik üzerindeki etkisi enstrümanlar açısından görülmektedir.

Caz müziğin dünya ile tanışması ise 1917 yılında Dixieland Jazz Band isimli müzik grubunun ilk plaklarını çıkarmasıyla gerçekleşmiştir. 1920’li yılların başında ise caz orkestraları New York, Los Angeles ve Chicago gibi şehirlerde bulunan kulüplerde çalmaya başlamıştır.

Cazın üç ana enstrümanı bulunmaktadır: Trompet, klarnet ve gitar. İlk başlarda alaylı müzisyenler tarafından icra edilen caz müzik daha sonraları siyahlara özel açılan okullarda verilen klasik Avrupa müziği dersleri vesilesiyle eğitimli müzisyenler tarafından da icra edilmeye başlanmış, bu sayede daha da gelişmiş ve kalıcı olmanın adımlarını atmıştır. Caz müzisyenler ayrıca piyano, davul, kontrbas gibi enstrümanlar da kullanmaktadır. Keman, flüt, akordeon, mandolin gibi çalgılar ise nadiren görülebilmektedir.

Caz müziğin en önemli öğesi doğaçlamadır. Doğaçlamanın kökenleri yine blues’a dayanmaktadır. “Dixieland müziği” de denen New Orleans cazı gibi türün erken dönem örneklerini icra eden müzisyenler sırayla melodiler çalarak karşılıklı atışmaktadırlar. Daha sonra oluşan klasik caz formunda ise müzisyenler belirli bir melodiye bağlı kalarak doğaçlama yapmaktadır.

Dünyaca ünlü caz sanatçıları arasında Louis Armstrong, Colleman Hawkings, Lester Young, Roy Eldridge, Duke Ellington, Glen Miller’i sayabiliriz.

1920’li yıllardan günümüzü caz müziğin birçok alt türü ortaya çıkmıştır. Swing, Bossa Nova, Gypsy Jazz, Bebop, Cool Jazz, Avangarde, Free Jazz, Latin Jazz, Soul, Fusion, Jazz Rock, Smooth Jazz, Jazz-funk, Ethno Jazz, Acid Jazz, Nu Jazz en bilinen örneklerdir.