Çello Nedir?

[DeRDeST]

Çello Nedir?

Çello veya diğer adıyla viyolonsel 16. yüzyıl dolaylarında ortaya çıkmış bir çalgıdır. Müzeğe dair taşıdığı önemin yanında insan fiziğiyle de örtüşen yanları vardır. Ve bu yanlar belki de çelloyu diğer müzik aletlerinden ayıran en hoş noktalardır.

Öncelikle yapısına bakacak olursak çello; keman, viyola ve kontrbas ile aynı familyayı paylaşır. Çellonun atasının, villo de gamba adı verilen 7 perdesi bulunan bir çalgı olduğundan söz edilebilir. İşitsel bağlamda baktığımızda, kemandan daha tok kontrbastan ise daha tiz bir ses yapısı olduğu konusunda karşılaştırılabilir. Fakat müzisyenler, çellonun insan sesine en yakın sese sahip olan çalgı olduğunu kabul ederler. Ki bu nokta da çellonun en çarpıcı özelliklerinden biri olarak ele alınabilir. Ortaya çıktığı ilk zamanlarda daha çok orkestralarda bas sesler için kullanılan bu çalgı, 18. yüzyılda tek başına sivrilmiştir. Bugün ise hem tek başına çalındığında hem de orkestralarda diğer müzik aletleriyle eşleştiğinde mükemmel bir müzik dinletisi sunar.

Boyutu olarak ele alındığında ise yine kemandan daha büyük fakat kontrbastan daha küçük bir gövdeye sahiptir. Farklı boyutlara sahip olabilen çello, kullanıcının yapısına, yaşına, bedenine göre farklı ölçüleriyle tercih edilebilmektedir. Ayrıca, hangi ağaçtan elde edildiği ve üretim biçimi kalitesini ve değerini etkileyen unsurlardır. Çellonun insana ilişkin bir noktası da; yapısı ve şekli itibariyle kadın vücuduna benzerliğidir. Bu benzerliği ve sesi çelloyu farklı kılan en başlıca özellikleridir.

Daha teknik bakıldığında ise, çellonun tahta gövdesinde iki adet ses çıkış noktası vardır. Bu iki nokta F harfini andırır ve yay (arşe denir) ile 4 ana telin sürtünmesi ile çıkıp gövdeye çarpan ses bu iki ana noktadan dışarı ulaşır. Güçlü bir sese sahip olan çello, akustik bir çalgıdır dolayısıyla açık havada da kullanılabilir. Ayrıca çellonun da aynı familyayı paylaştığı keman, viyola gibi sesleri ayıran perdeleri yoktur. Bu nedenle parmak egzersizleri ve devamlı çalışma gerektiren bir müzik aletidir.

Türkiye'de de pek çok müzik merkezinde hemen her yaş grubuna çello eğitimi imkanı sunulmaktadır. Belki çellonun sadece dinleyicisi belki de bizzat icra eden kişileri olabilirsiniz. Ama insana ilişkin yanlarıyla, sesi ve duruşuyla çello, müziği insana hem görsel hem işitsel hissettirebilen bir çalgıdır.