Buzullar Hakkında İlginç Olgular

[Ada]

Buzullar Hakkında İlginç Olgular

Bir zamanlar dünyanın yüzde 30unu kaplayan ve belki yeniden kaplayacak olan buzullar hakkında çok ilginç gerçekleri bu yazıda okuyabilirsiniz.

• Şu anda Dünya’daki karaların yüzde 10’u (Grönland ve Antarktika ile birlikte) buzullarla kaplı.
• Dünyadaki içilebilir suyun yüzde 75’i buzullarda saklı.
• Buzulların kapladığı alan 15 milyon kilometre kare.
• Antarktika’da buzulların kimi yerlerdeki kalınlığı 4,2 kilometreden daha fazla.
• Son buzul çağında dünyadaki karaların yüzde 30’u buzullarla kaplıydı.
• Var olan bütün kıta buzları erirse deniz seviyesi tüm dünyada yaklaşık 70 metre yükselecek.
• Buzullardaki kristaller bir futbol topu büyüklüğüne erişebiliyor.
• Batı Antarktika Buz Örtüsü’nün altındaki toprak, üzerindeki buzun ağırlığından ötürü deniz seviyesinin 2,5 kilometre altında.
• Kuzey Amerika’daki en büyük buzul Alaska’daki 204 kilometre uzunluğundaki Bering Buzulu’dur.
• Bir buzul çok yoğunlaştığında mavi görünür. Yıllar süren sıkışma buzu zamanla çok yoğun yapar ve kristaller arasındaki ince hava torbaları boşalır. Bir buzul son derece yoğun olduğunda buz ışığın tüm tayflarındaki renkleri yutar ve maviyi yansıtır. Buzul hala beyazsa bu, içinde hala küçük hava kabarcıkları olduğu anlamına gelir. Pakistan’daki Kutiah Buzulu en hızlı buzul yükselişi ününü elinde tutmaktadır. 1953 yılında üç ay içinde 12 kilometre yükselmiştir. Bu, günde 112 metre yükselen bir buzul demektir.
• Tam 47 ülkede buzul bulunmaktadır.
• Ekvator’da bulunmasına rağmen Kilimanjaro dağı buzulla kaplıdır.
• Bir buzulun işgaline uğramayan vadiler V şeklindeyken, buzuldan sonra vadi derinleşip genişliyor ve U şekline dönüşüyor.
• Antarktika’dan kopan buz parçalarının çapı 80 kilometreleri bulabilmektedir.
• Bir buzdağının neredeyse sadece yüzde 10’u buzun üstünde, yüzde 90'ı suyun altındadır.
• Antarktika kıtası en azından kısmi olarak son 40 milyon yıldır buzla kaplı.
• 17. Asırdan 19. Asrın sonuna kadar Dünya, sıcaklıkların önemli buzul ilerlemelerine neden olan bir “Küçük Buz Çağı” yaşadı.