Türkiye’de Görülen Kıyı Tipleri



Yurdumuzda çeşitli kıyı tiplerine rastlanır. Bu kıyı tiplerinin oluşmasında kıyı çizgisinin gerisinde yer alan yer şekilleri de önemli bir etkiye sahiptir. Ülkemizde görülen kıyı tipleri şunlardır:

Boyuna Kıyılar
-Dağların denize paralel olarak uzandığı yerlerde görülen kıyı tipleridir.
-Bu kıyılarda girinti çıkıntı çok azdır.
-Kıyı ile iç kısımların ulaşımı zordur. Ulaşım geçitlerle sağlanır.
-Denizel iklimin görülme alanı dardır. Akdeniz ve Karadeniz bölgelerimizde görülür.
-Doğal liman sayısı az, kıta sahanlığı dar ve falezler yaygındır.
Enine Kıyılar
-Bu kıyılarda girinti çıkıntı çok, koy, körfez ve limanların sayısı fazladır.
-Kıta sahanlığı geniş ve denizin derinliği azdır.
-Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım kolaydır ve kıyıdaki limanların hinterlandı geniştir.
-Denizel iklim etkileri iç kısımlarda da görülebilmektedir.
-Ege kıyılarımız enine kıyıların görüldüğü yerlerdendir.

Hinterland: Bir limanın ard kısmında kalan bölgedir. Bir limana işlek yollar açılıyorsa ve bu işlek yolların geçtiği yerlerde sanayi, tarım, ticaret gibi ekonomik etkinlikler yoğunsa hinterlandı geniştir (Istanbul, izmir… gibi) ve o liman gelişir. Eğer tersi oluyorsa hinterlandı dardır ve gelişmez. (Sinop , Ordu, Giresun limanları gibi)

Dalmaçya Tipi Kıyılar
-Denize paralel uzanan dağların arasındaki vadilere deniz suyunun girmesi ile oluşan kıyı tipidir.
-Bu kıyılar yaygın olarak Adri yatik denizinde görülür.
-Ülkemizde ise Akdeniz’de Teke Yarımadasının Antalya Kaş kıyılarında rastlanır.
Ria Tipi Kıyılar
-Platolar arasındaki derin vadilerin deniz veya okyanusların yükselmesi ile sular altında kalması ile oluşmuş kıyı tipidir.
-Ülkemizde güneybatı Ege kıyıları, Çanakkale boğazı, İstanbul boğazı ve Haliç bu kıyılara örnektir.