Kars'ın Yöresel Kıyafetleri

[Zeyy]

KADIN GİYSİLERİ (KARS KAFKAS)

BAŞA GİYİLENLER

Dinge (Araşkin): Ağaç bir çenbere bez sarılır ve üzerine kadife dikilerek altın para veya gümüşle süslenir. Üstten çoğunlukla beyaz vala takılır ve boğaz altından bağlanır

SIRTA GİYİLENLER

Gömlek (iç Gömleği -Köynek): Halk dilinde hakim yaka, düzyakalı ve sedef düğmeli, çoğunlukta beyaz ve ipekten yapılmış, kol ağızları geniş gömlek giyilir

Çuha (Üstlük): Çuhadan yapılma üstlük, gömlek üzerinden giyilen renkli, çoğunlukla kadife, yarım kol veya tam kol, ağız kısımları motiflerle süslü, diz üstüne kadar uzayan çuha giyilir

Etek (Entari): Etek belden büzmeli, topuklara kadar uzanan diz ve gloş altından motifli, geniş ipekten, kumaştan veya bezden yapılır

AYAĞA GİYİLENLER

Pisipisi (Ayakkabı): Yumuşak deriden, yemeniye benzer, çok az topuklu veya topuksuz ayakkabı giyilir.

AKSESUAR

Kemer: Çuha üstünde bele bağlanır. Kayış üzerine dizilen gümüşlerle süslü gümüş kemer, gümüş kemere benzer taklit kemerlerde kullanılabilir

Mendil: Belde bağlı olan gümüş kemer üzerinden sağ tarafa sarkıtılır. Çoğunlukta mendil tül veya bezden olur.

ERKEK GİYSİLERİ (KARS KAFKAS)

BAŞA GİYİLENLER

Kalpak (Papak): Başa örtülen kalpak; kuzu derisinden (körpe kuzu) yapılmış olup, içi astarlıdır. Kafaya yerleşilen bölümü dar, üstü biraz geniştir.Çoğunlukta siyah, gökmavi, gri kullanılmaktadır. Bazen çocuklarda beyazlarıda kullanılmaktadır. Aynca tiftik papaklarda kullanılmaktadır

SIRTA GİYİLENLER

Gömlek (Üstköyneği): Halk dilinde hakim yaka, düz yakalı, düğmeli, kollu, kolları düğmeli çoğunlukta beyaz ipekten veya beyaz patiskadan dikilir. Yaşlılarda siyah giyildiği görülür

Çuha (Kaftan-Üstlük): Çuhadan yapılma, en üste giyilen, halk arasında değişik isimler alan, koyu renkli kumaştan, siyah bezden veya çuhadan yapılır. Oyma yakalı, belden dar, belden aşağısı geniş, dizlere kadar uzanır, kol ağızları geniş çeşitli motiflerle süslü ve astarlıdır

Şalvar (Pantolon): Üste giyilen çuhanın aynısı olan parçadan yapılır, renkleri de*ğişik olabilir, üstten büzmelidir. Uçlu olup altı dardır

AYAĞA GİYİLENLER

Çizme (Civeki): Deriden yapılmıştır. Dar ve yumuşaktır. Diz kapaklanna kadar gelir ve siyah renklidir

AKSESUAR

Pelerin (Yele-Atkı): Çuha üzerinden sırta takılır.Çoğunlukta beyaz olur, ipten örme olanıda vardır.Bezden yapılmış olanda vardır. Arkadan yeleyi ve atkıyı andırır

Kemer: Kemer kayıştan yapılmış, iki parmak kalınlığında, gümüş veya bakırdan süslenmiş ve tokalıdır

Hançer: 30-40 cm uzunluğunda, kını gümüş veya bakırdan yapılmış olup, çoğunlukla sol tarafa asılır

Vezinlik (Mermilik): Çuhanın sag ve sol göğsüne, mermilik denilen yere mermiler veya mermileri andıran gümüş takılır.