Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu - Mantık Doğrusu ve Bilgi Doğrusu Nedir?

Mantık Doğrusu ve Bilgi Doğrusu Nedir?

mantık, mantık doğrusu nedir, bilgi, bilgi doğrusu nedir, mantık ve bilgi doğrusu özellikleri

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Mantık Doğrusu

Önermelerden hareket ederek yeni bir yargıya varma işlemi akıl yürütme veya çıkarım adını alır.
Akıl yürütmenin basamakları arasındaki tutarlılık ve akla yatkınlık, mantık doğruluğunu (akıl doğruluğu) ifade eder. Akıl doğruluğu akıl yürütmenin şekli ile ilgilidir. Bir akıl yürütmenin mantıksal doğruluğa sahip olup olmadığını anlamak için akıl yürütmede kullanılan temel terimlerin analiz edilmesi gerekir.
Öncüllerdeki ortak terimlerin aynı anlamda kullanıldığı çıkarımlarda, öncüller sonucu zorunlu kılıyorsa mantıksal doğruluk sözkonusudur.
Bu nedenle yanlış bilgilerden hareketle doğru bir akıl yürütme de yapılması mümkündür
ÖRNEK:
Bütün insanlar yüzücüdür. (Y)
Bütün yüzücüler balıktır. (Y)
O halde bütün insanlar balıktır. (Y)
Kıyasında tüm öncüller yanlıştır; fakat akıl yürütmenin kendisi doğrudur.
ÖRNEK:
Bütün cisimler ağırdır. (D)
Demir bir cisimdir. (D)
O halde demir de ağırdır. (D)
Kıyasında hem öncüller hem de akıl yürütme doğrudur.
Öncüllerdeki ortak terimlerin farklı anlamda kullanılması, öncüller doğru olsa da akıl yürütmeyi yanlış kılar.
ÖRNEK:
Kuş uçar. (D)
Uçak uçar. (D)
O halde kuş, uçaktır. (Y)
Bu kıyasta ise öncüller doğru olmasına rağmen akıl yürütmenin kendisi yanlıştır.
Bilgi Doğrusu

Bilgi doğruluğu önermeler için söz konusudur. Yargı bildiren cümleler önerme adını alır.
Yargının gerçeklikle örtüşmesi. dış dünyaya uygun olmasıdır. Önermelerin doğru veya yanlış olmasına doğruluk değeri denir. Bilgi doğruluğu içerikle ilgilidir.
Örneğin; “Sıra serttir.” “Metaller ısıtılınca genleşir.” yargıları, ifade ettiği objeyi olduğu gibi yansıttığından bilgi doğruluğu açısından “doğru” olan önermeleri örneklendirir.
Örneğin; “Gökyüzü sarıdır.” veya “İnsan üç gözlüdür.” önermeleri bilgi doğruluğu açısından “yanlış” bir değere sahiptir.