Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu

Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu (https://www.forumaski.com/)
-   Genel Kültür (https://www.forumaski.com/genel-kultur/)
-   -   Bayram Gelenekleri (https://www.forumaski.com/genel-kultur/167960-bayram-gelenekleri.html)

DeRDeST 22.09.2015 21:26

Bayram Gelenekleri
 
Bayram Gelenekleri

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Anadolu’da toplumsal hareketliliğin doruğa çıktığı günlerdir bayramlar. Barışmalar, yardımlaşmalar, çocuk sesleri, ikramlar, eş dost ziyaretleri, oyunlar, eğlenceler bayramları ayrı kılar diğer günlerden. Bayramlarda yoğun iş hayatına biraz ara verilerek çocuklara, eşe dosta, aileye, komşulara ayrılır zamanlar. Yüzyılların geleneklerini günümüze taşır bayramlar. Kimi adetler yok olmaya yüz tutmuşsa da “ Nerede o eski bayramlar!” nidalarında yankılanmaya devam etmektedir. Gelin bayramların nasıl yaşanıp yaşatıldığına birlikte şöyle bir göz atalım.

Bayram hazırlıkları haftalar öncesinden başlar. Bayram alışverişi ile başlar bayram heyecanı. Çocuklar kendileri için alınan kıyafetleri özenle saklar. İkramlar için şekerleler, ikramlık baklava, tatlı malzemeleri alınır. Kurban bayramında ise bu zamanlarda kurbanlık alma heyecanı vardır. Kimileri ortaklaşa büyükbaş, kimisi bireysel olarak küçükbaş hayvan alır. Bu günler ekonominin zirveye çıktığı günlerdir aynı zamanda. Bayramın yaklaştığı günlerde bayram temizliği heyecanı başlar. Ev temizliği yapılır. Kimisi evini boyar. Çamaşırlar yıkanır. Böylece ev misafirleri ağırlamak için bayramlığını giymiş olur.

Bayram öncesi aynı zamanda yoksulların yüzünün güldüğü günlerdir. Bu dönemlerde ekonomik sıkıntı yüzünden bayramda kara kara ne yapacağını düşünen insanlar fitre ve sadakalar ile bayramı güler yüzle geçirirler.

Adağı olan kişiler adaklarını arefe günü keserler. Kesilen adak eve çağrılan misafirlere ikram edilir ya da dağıtılır. Bazı yörelerde arefe günü çocuklara şeker, kuruyemiş veya çörek dağıtılır. Bu geleneğin devam ettiği yerlerde çocuk koşturmaları bayramın habercisidir.

Bayram günü sabah erkenden kalkılır, evin erkekleri bayram namazına gider. Evde kalanlar ise bayram günü heyecanıyla kahvaltı hazırlar. Bazı yörelerde sabahın ilk ışıklarıyla mezar ziyaretleri yapılır dualar okunur.

Bayram namazının bitmesi bayramın başladığı anlamına gelir. İlk olarak cami avlusunda sıralanan erkekler bayramlaşır. Bayramlaşmadan sonra kimisi evinin kimisi mezarlığın yolunu tutar. Camiden çıkan kişilerin eve gelişiyle evde de bayramlaşmalar başlar. “ bayramın mübarek olsun, senin de mübarek olsun, çok bayramlar göresin, bayramın kutlu olsun.” sözleri yankıları ardı ardına.

Bayram günü ev halkı kahvaltı yaptıktan sonra bayram ziyaretlerine başlar. Ailenin büyükleri ziyaret edilir önce. Bu nedenle aile büyükleri bayram günü evlerinden ayrılmazlar. Farklı yerlerde yaşayan aile bireyleri aile büyüğünün evinde bir araya gelirler genellikle.

Bayram gününü en coşkulu yaşayan çocuklardır. Ev ev dolaşıp torbalarını şekerle ceplerini harçlıkla dolduran çocuklar şehri çocuk cıvıltısına boğarlar bayramlarda.

Kurban bayramında bayramın ilk saatleri biraz farklı yaşanır. Haftalar öncesinden alınan kurbanlıklar kesime götürülür. Kesilen kurbanın ev için ayrılan kısmından alınan et ile kavurma veya mangal yapılır ve birlikte yenir. Kurbanın üçte biri yoksullara dağıtılır ve yoksulların da bayram yapması sağlanır. İsterseniz biraz da yöresel geleneklerden bazılarına göz atalım.

Bayram Çıkarma Geleneği: Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde yaşatılan bu geleneğe göre çevre köylerden şehre gelen misafirler bayram namazından sonra gruplar halinde şehirdeki evlere dağılır. Öğle kadınların yaptığı yemekler cami avlusuna getirilir ve hep birlikte yenir. Kurulan salıncaklar ve tahtırevallilerde çocuklar hoşça vakit geçirir. Sonra misafirler köylerine döner.

Ebebiş Geleneği: Ankara Kızılcahamam'da yaşanan bu gelenekte ise çocuklar grup oluşturur. Gruba bir lider seçilir. Liderin belirlediği evlere bayramlaşmaya gidilir ve "Ebebiş, ebebiş, vermeyen çürük diş" tekelemesi söylenerek şeker ve kuruyemiş toplanır. Toplanan bu şeker ve kuruyemişlere de ebebiş denir.

Bayram Konatı: Bartın'da konat adı verilen sinilere konulan yemekler bayram günü öğle namazında camiye götürülür. Misafirlerle birlikte yemekler yendikten sonra sohbet edilir. Daha sonra konat yapılan diğer köylere gidilir ve böylece tüm köyler bayramlaşmış olur.

Bayram Yeri: Kocaeli'nin Kandıra ilçesinde bayram günü belirlenen meydanda insanlar toplanır. Burada bayramlaşma ve türlü türlü eğlenceler yapılır, oyunlar oynanır, şarkılar söylenir, ve sohbetler yapılır. Böylece insanlar sosyalleşmiş olurlar. Bayram yeri aynı zamanda gençlerin birbirini tanıyıp ileriye dönük kararlar aldığı yerdir.

Helesa: Bir efsaneden ortaya çıktığı sanılan helesa geleneğinde gençler ramazanın on beşinden sonra fener ve mumlarla süsledikleri kayıklarıyla kıyıya çıkıp evlerden görülecek bir yerde helesa manileri söyleyerek bahşiş toplarlar. Tam bir şenlik havasında geçen bu gelenek Sinop'ta tüm canlılığıyla sürmektedir.

Çocuk Sevindirme: Elazığ'da arefe günü hazırlanan şeker ve çörekler mezarlık ziyaretlerinde mezarların başına bırakılır. Büyükler mezardan ayrıldıktan sonra çocuklar bu şekerleri alır. Böylece ölülerin ruhlarının sevindirirldiğine inanılır.

Kızlar Bayramı: Alaplı'da bayramın son günü ve ertesi günü kutlanır kızlar bayramı. Köylerden Alaplı'ya gelen kızlar ve erkekler hükümet caddesinde toplanır ve görücüye çıkarlar. gençler evleneceği kişiyi seçerken akrabalar hasret giderir. İnsanlar yöresel kıyafetlerini giyer ve maniler söylerler.


Saat: 00:41

Telif Hakları vBulletin® Copyright ©2000 - 2024, ve
Jelsoft Enterprises Ltd.'e Aittir.


SEO by vBSEO 3.6.0 PL2 ©2011, Crawlability, Inc.