Romatizma Nedir? Romatizma Belirtileri, Romatizma Hakkında Herşey

[YeşiL6]

Romatizma Nedir? Romatizma Belirtileri, Romatizma Hakkında Herşey



ROMATİZMA NEDENLERİ VE TEDAVİSİ

Romatizma, çok bilinen bir terim olmakla birlikte tek bir hastalık değildir. Romatizma, vücudu taşıyan eklemlerin, kasların hastalıklarına romatizma adı verilir. Romatizmal hastalıklar genellikle kas iskelet sistemini tutan bir hastalık olduğu gibi, diğer organları da tutar. Romatizma sadece ileri yaşlarda değil, çocukluk döneminde de görülür.

Romatizma tanımı içerisinde yaklaşık 200-250 türü olmakla beraber, iki temel romatizma türü vardır. Birincisi iltihaplı romatizmalar denilen grup, diğer bir grup romtizmalar ise mekanik nedenlerden kaynaklanan romatizma türleridir. Romatizmal hastalıklar geçici veya kalıcı (kronik) olarak görülebilirler.

ROMATİZMA TÜRLERİ

İltihaplı romatizma nedir? : İltihaplı romatizmalar genellikle sabah kalkıldığında ağrı, tutukluk var iken, gün içerisinde hareket ettikçe azalan ağrı ve tutukluk şeklinde şikayetler görülür. İltihaplı romatizmaların nedenleri genellikle genetiktir.

Bunun dışında bazı enfeksiyonlar iltihaplı romatizmalara sebep olur. İltihaplı romatizmaların genelinde de neden tam olarak bilinmemektedir. İltihaplı romatizmalar genç yaşlarda veya çocukluk dönemlerinde ortaya çıkabilir.

Mekanik romatizma nedir? : Mekanik romatizmalar ise sabahları kalkıldığında iyi seyreder iken, gün içerisinde şikayetlerde artma meydana gelir. Mekanik romatizmalar genellikle fazla kilo ile, aynı eklemi yoğun kullanma ile, aynı eklemi zorlama ile oluşur. Mekanik romatizmalar daha çok ileri yaş hastalarda görülür.

ROMATİZMA NEDENLERİ

Mekanik romatizma neden olur? : Mekanik romatizmaları arttıran en önemli nedenlerden biri kilo fazlalığıdır. Eklemlerin üzerine ne kadar yük biner ise o kadar ağrı artar ve kireçlenmeler oluşur.

İltihaplı romatizma neden olur? : İltihaplı romatizmalara neden olan en önemli faktörler arasında uykusuzluk, aşırı yorulma, verilen ilaçların düzenli kullanılmaması, çocuklukta romatizmal ateş geçirildiğinde eksik tedavi görmedir. Ayrıca lupus denilen romatizmal hastalığı arttıran en önemli etken güneş ışığıdır.

Bunun dışındaki romatizmalara neden olan etkenler ise yaşam tarzına dikkat etmemek, kişinin kendini çok fazla stres altına sokması gibi faktörler romatizmal hastalıkların artmasına yol açar. Hamilelik özellikle lupus denilen romatizmal hastalığı arttırır. Fakat bazı romatizmal hastalıklarda da (romatoid artrit gibi) hamilelik iyi seyreder. Menopoz dönemi özellikle osteoporoz denilen kemik erimesi durumunu arttırır.

ROMATİZMA BELİRTİLERİ

İltihaplı romatizma belirtileri : İltihaplı romatizmanın en önemli belirtileri arasında ağrı, halsizlik, yorgunluk, ateş yükselmesi gibi belirtiler ana belirtilerdir. İltihaplı romatizması olan birey günün sonunu getiremez ve öğleden sonraları çok halsiz düşer. Sabah saatlerinde yoğun eklem ağrıları vardır.

Mekanik romatizma belirtileri : Mekanik romatizmal hastalıklar denilen kireçlenme ile baş gösteren romatizmalarda halsizlik, yorgunluk çok rastlanan bir sorun değildir. Bu romatizma türlerinde sabah kalkıldığında çok fazla şikayetler oluşmaz.

Mekanik romatizmalarda eklemler yoruldukça ağrıda artış görülür. Mekanik romatizmalarda nefes alıp vermede güçlük, yan ağrısı, bazı böbrek hastalıklarına bağlı yüksek tansiyon, idrarda yüksek protein gibi belirtiler görülür. Bunun dışında bazı göz sorunları, deri sorunları ortaya çıkabilir.

ROMATİZMA HANGİ EKLEMLERİ ETKİLER?

Romatizma yaklaşık tüm eklemleri etkiler.

Mekanik romatizmanın etkilediği eklemler : Mekanik romatizma daha çok diz, kalça ve el parmaklarında kendini gösterir.

İltihaplı romatizmanın etkilediği eklemler : İltihaplı romatizmalar daha çok el bileğinde, parmak eklemlerinde, dirsek eklemlerinde, diz eklemlerinde ve ayak bileği eklemlerinde kendini gösterir.Genellikle erişkin genç erkeklerde görülen ve iltihaplı romatizma türü olan ankilozan spondilit bel bölgesini ve kalça bölgesini etkiler.

İltihaplı romatizmalar sadece eklemleri değil, organları da tutabilir. Genellikle genç kadınlarda görülen lupus denilen romatizma türünde beyin, böbrekler, kan yapan organlar ve akciğer zarı tutulumu meydana gelebilir.

ROMATİZMA İLE KARIŞAN HASTALIKLAR

Özellikle iltihaplı romatizmalar, diğer enfeksiyonel hastalıklar ile karışabilir. Fakat uzman bir romatolog hastayı iyi dinler ve değerlendirir ise diğer benzer hastalıklardan ayırt edilebilir. Ayırt etmekte güçlük çekilen diğer sorunlar ise, yaşlılarda oluşan tümörler ile benzerlik gösterebilir.

Örneğin ankilozan spondilit denilen omurga romatizmasında bağırsak problemleri görülebilir. Herhangi bir göz bulgusu, deri bulguları gibi sorunlarda da romatizmal bir hastalık göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı nörolojik ve sinir sistemini ilgilendiren rahatsızlıklar da da romatizmal bir hastalıktan şüphelenilmelidir.

ROMATİZMA TEŞHİSİ

Birçok başka hastalıklarda olduğu gibi, romatizmal hastalıkların tanısında da hastanın öyküsünün iyi alınması ve hastanın iyi bir fizik muayenesi, laboratuvar incelemelerinden daha iyi sonuç verir. Romatizmal hastalıklarda direkt tanı koyduran bir laboratuvar testi çok azdır. Romatizmal hastalıklar genellikle üniversite hastanelerinde ve romatoloji bölümlerinde araştırılır.

Romatizmal hastalıklarda kullanılan laboratuvar testleri akut faz proteinleri, hematolojik testler, biyokimyasal testler, immünolojik testler, mikrobiyolojik testler, histopatolojik testler gibi testler yapılır.

Laboratuvar testlerinin yanı sıra görüntüleme yöntemleri (direkt radyografiler, bilgisayarlı tomografik görüntüleme, manyetik rezonans görüntüleme ve dobler ile damarların incelenmesi gibi) sinir ileti sistemi testleri (elektromiyografi tetkiki) gibi radyolojik yöntemler de romatizmal hastalıkların teşhisinde kullanılan yöntemlerdir.

ROMATİZMA TEDAVİSİ

Romatizma tedavisinde ilaç tedavisi :Romatizma tedavisi sırasında sadece ağrı değil, diğer romatizmal bulgularda değerlendirilir. Ağrıyı azaltmak için nonsteroid antiinflamatuar denilen ağrı kesici ilaçlar verilir. Fakat bu ilaçlar hastalığın seyrinde çok fazla işe yaramaz. İltihaplı romatizmalarda kortizonlu ilaçlar, antiromatizmal ilaçlar da tedavide kullanılan ilaçlardır.

Romatizma tedavisinde fizik tedavi :Fizik tedavi daha çok iltihaplı olmayan ve mekanik romatizma olarak adlandırılan romatizma tedavisinde uygulanır. Kireçlenme tedavisinde, tendonda oluşan şişlik ve ağrı tedavisinde fizik tedavi gerekebilir.

Buna karşın iltihaplı romatizmalarda ve özellikle iltihabın belirgin olduğu zamanlarda fizik tedavi, hastalığı daha da şiddetlendirir. İltihaplı romatizmalarda iltihap baskılanırken fizik tedavi uygulanmamalıdır. İltihap geçtikten sonra ve hastalık iltihapsız seyrederken, iltihaplı romatizması olan hastalar da fizik tedaviden fayda görebilir. Hasta fizik tedavi görürken doktorun verdiği ilaçları da düzenli kullanmalıdır.



Romatizma tedavisinde cerrahi tedavi :Romatizmal hastalıklarda gereken durumlarda cerrahi tedavi de uygulanabilir. Kireçlenme nedeni ile eklem işlevini kaybetmiş ve hasta diğer tedavilerden fayda görmemiş ise ortopedi cerrahisinden yararlanılabilir. En sık yapılan ortopedik cerrahi kalça ve diz kireçlenmeleri için uygulanan protez ameliyatları dır. Bunun dışında el eklemi iltihaplarında bu eklemleri düzelteme için cerrahi girişimler yapılabilir.

Romatizma tedavisinde kaplıca tedavisi :Termal suları fizik tedavi gibi değerlendirmek gerekir. İltihaplı romatizmalarda kaplıca tedavisi hastalığı daha da şiddetlendirir. Örneğin, romatoid artrit, lupus, ankilozan sipondilit gibi iltihaplı seyreden romatizmal hastalıklarda kaplıca suları hastalara önerilmez. Mekanik romatizmal hastalıklarda (kireçlenme, tendon hasarı gibi) kaplıca tedavisinden fayda görülebilir. Bu tedavileri doktor önerisi karar vermek önemlidir.

ROMATİZMASI OLAN HASTALAR NELERE DİKKAT ETMELİ?

İltihaplı romatizması olan hastalar mümkün olduğunca dinlenmeli, yemek saatlerine dikkat etmeli, uyku saatlerine dikkat etmelidir. Bu hastaların mümkün olduğunca düzenli bir beslenme ve yaşam tarzı olmalıdır.

Mekanik romatizması olan hastalar mümkün olduğunca düşük kiloda kalıp eklemlerin üzerine binen yük azaltılmalıdır. Bunun yanı sıra iyi uyku, hastanın kendini iyi bakması, stresten uzak durması ve doktor kontrollerini ihmal etmemesi, ilaçlarını düzenli kullanması gibi durumları dikkat etmelidir. Özellikle lupusu olan hastalar güneş ışığına dikkat etmeleri gereklidir.

ROMATİZMAL HASTALIĞI OLAN KADINLAR HAMİLE KALABİLİR Mİ?

Romatizmal hastalığı olan kadınlar çok özel durumlar dışında hamile kalabilirler. Başta romatoid artrit olmak üzere birçok romatizmal hastalık hamilelikte yavaşlama gösterebilir. Fakat sistemik lupus eritematozus olarak tanımlanan ve iç organları da tutan romatizmal hastalık ise hamilelik sırasında şiddetini arttırdığı için bu dönemde yakın takip altında tutulmalıdır.

Romatizmal hastalığı olan ve hamile kalmayı düşünen kadınların dikkat etmesi gereken önemli bir nokta ise ilaç kullanırken hamile kalmamaya çalışmalarıdır. Bu kadınlar hamilelik planı yapmadan en geç 6 ay veya bir yıl önce kadın doğum uzmanının yanı sıra romatoloji bölümü ile de yakın irtibatta olmalıdır.

ROMATİZMA AĞRILARI SOĞUK VE NEMLİ HAVALARDA ARTAR MI?

Her türlü kas ve iskelet sistemi ağrıları nemli havalarda artış gösterir. Fakat soğuk ve nemli havalarda sadece romatizma ağrıları değil, daha önce geçirilmiş kazalar nedeni ile burkulma, incinme, çıkık, kırıklar gibi tüm eklem sorunlarında da ağrı oluşur. Ayrıca kireçlenmelerde de soğuk ve nemli havalar ağrıyı arttırır.