Guatr Nedir, Neden Olur Nasıl Anlaşılır, Belirtileri ve Tedavisi

Guatr Belirtileri, Guatr Neden Olur, Guatr Nedir, Guatr Tedavisi



Guatr tiroid bezinin hızlı bir şekilde büyümesi ile oluşmakta olan ve kanser olmayan bir hastalık türüdür. Guatar’ı olan bir hasta, normal olarak tiroid hormonu düzeyine sahip de olabilir, yüksek tiroid hormonu seviyesine veya düşük tiroid hormonu seviyesine de sahip olabilmektedir.

Tiroid bezi boynumuzda, adem elmasının altında bulunan kelebek şekline benzeyen bezdir. Eğer tiroid bezi normal seviyelerin üstünde olursa bu kişi guatr sağlık sorunu ile karşılaşmaktadır. Bu hastalık genelde ağrı yapmaz ancak bu bez aşırı büyürse hasta yutkunmada problem yaşayabilmektedir.

İyot Eksikliğine Dikkat
Guatr genelde kişilerin diyetlerindeki iyot eksikliğine bağlı olarak gelişmektedir. Ancak günümüzde tuzlara iyot eklenmesi nedeni ile daha çok tiroid hormonunun dengesiz üretimi, tiroid bezindeki bazı çeşitli nodüllerin oluşması veya hamilelik sonucunda meydana gelebilmektedir.

Guatr belirtilerine gelecek olursak hastalar guatr olduklarını anlayamazlar ve bunun sebebi belirtileri fark edilir şekilde olmayabilmektedir. Guatr hastalığının temel belirtisi ise tiroid bezindeki büyümelerdir. Belli vakit sonrasında bu da şişkinlik fark edilebilecek hale gelebilmektedir.

İki çeşit guatr bulunmaktadır ilkinde tiroid bezi şişmektedir. Dokunduğu zaman pürüzsüzlük hissedilir. Diğeri ise Tiroid bezininbazı kısımları şişmektedir ve dokunduğu zaman pütür hissedilir. Guatr’ı olan hastalardaki belirtilere gelecek olursak boğuk sesli olmak, fazla öksürme, boğazda sıklık hissetme, yutkunmada güçlük çekme ve nefes almada zorluk çekmektir.

Guatr’ın Yaygın Nedenleri
Guatr’ın en yaygın nedenleri yetersiz iyot almaktır. Tiroid bezi bu tiroid hormonlarını iyot sayesinde üretebilir. İyot yetersiz olduğunda ise tiroid bezi hormonları üretebilmek için büyür. Doktorlar ise yutkunma güçlüğü çekip çekmediğini sorarak anlayabilir veya el ile kontrol edebilir. Bunun yanı sıra hormon testi yaparak da tiroid hastalığının olup olmadığını anlayabilmektedir.

Yine Guatr riskini arttıran bazı parazitler bakteriler ve mantarlardan dolayı enfeksiyon kapan kişilerde guatr görülebilmektedir. Buna ek olarak sigara kullanmak da guatr hastalığını meydana getirilecek olan en önemli faktörler arasında yer almaktadır.

Yine kara lahana, ıspanak, tofu gibi bazı gıdalar yenildiği zaman tiroid bezinin fonksiyonlarını yerine tam anlamıyla getirememesine sebebiyet verebilmektedir. Yine ülkemizde Karadeniz bölgesinde kara lahana tüketimi de yüksek olduğu için guatr hastalığı oldukça yüksek oranlarda görülebilmektedir. Yine doktorların yaptıkları bir araştırmaya göre Türkiye nüfusunun %30’u guatr hastasıdır. Bu hastalık kadınlarda erkeklere göre çok daha yoğun bir şekilde görülmektedir. Bu yüzden kadınların böyle bir hastalıktan daha fazla şüphelenmeleri gerekebilir.

İyot toprakta ve denizde bulunan eser elementtir. Deniz ürünleri, balık ve bazı sebze ve meyveler iyot içermektedir. Tiroid bezimi tiroid hormonlarını üretebilmek için iyota ihtiyaç duymaktadır. İyot yetersiz olduğu zamanlar ise bu hormonların üretimi için tiroid bezi büyür.

Guatr Tedavisi ve Faktörler
Guatr tedavisi ise bazı faktörlere göre değişim göstermektedir. Tedavi tipinde tiroid bezinin büyüklüğü, belirtiler ve belirtilerin ciddiyetleri, altta yatan nedenler tedaviyi belirlemektedir. Guatr küçük ise ve tiroid bezi düzgün çalışmaktaysa doktor uzun süreli gözlem vererek bir tedavi uygulamaz.

Eğer tiroid yetmezliği bulunuyorsa doktor sentetik hormon yazabilir ve açığı kapatmaya çalışabilir. Günde bir hap yutulmaktadır böyle bir tedavi şeklinde.

Aşırı aktif tiroid bezi hastalarında tiyonamid yazılır ve tiroid bezi tarafından üretilen bazı hormonların azaltılması sağlanır. Bir diğer yöntem ise radyoaktif iyottur. Aşır radyoaktif tiroid bezleri için olası tedavi yöntemlerindendir. İyot ağız yolu ile alınmaktadır. Radyoaktif iyot tiroid bezine ulaştığı takdir de hücreleri parçalar ve guatr da küçülür.

Eğer guatr iyot eksikliği sebebi ile meydana gelmekteyse hastaya iyot takviyesi önerilmektedir. Dokorun belirlediği dozajı takip etmek de bu noktada önem arz eder.

Eğer tiroid bezi son derece büyümüş ise ve hasta yutkunma, nefes alma sorunları yaşamaktaysa ve diğer tedavi yöntemleri de bir işe yaramamış ise ameliyata başvurulur. Çoğu zaman tiroid bezinin yarısı ameliyat ile alınabilmektedir. Cerrahi belirtileri de düşürecek kadar bir kısmını almaya ve tiroid bezi hormon üretimi devam ettirmeye çalışılmasına özen gösterilmektedir. Ancak bazı unsurlarda hastanın hormon terapi almaya devam etmesi de önem arz etmektedir. Olası komplikasyonlara gelecek olursak enfeksiyon, gırtlağı etkilemekte olan bazı sinirlerde hasarlar, hastanın sesinde kalıcı olarak bozukluklar, paratiroid bezinde hasar oluşması da meydana gelebilmektedir. Paratiroid bezi ise vücudun kalsiyum dengesini düzenlemektedir.