Balon Balığı



Balon balığı, son zamanlarda ürkütücü haberlere konu olarak, bir kabus gibi ortaya çıkan, zehirli bir balıktır.

Genellikle Akdeniz, Ege ve Marmara Denizleri’nde, taşlı ve yosunlu alanlarda yaşamlarını sürdüren balon balıkları, su diplerinde yatarak, kafasının üst bölümünde yer alan gözleri ile küçük canlıları ya da diğer balıkları avlamaktadırlar. Baharın gelmesi ile beraber, daha çok Nisan ve Mayıs aylarında, kışı geçirdikleri derin sulardan sahil bölgelerine, kimi zaman da acı su bölgelerine yönelerek, Temmuz ile Eylül arasındaki süreçte üremelerini gerçekleştirmektedirler. Bir üreme döneminde, yaklaşık olarak 10 ile 20.000 adet yumurta arasında yumurta döken balon balıklarının özel olarak avcılığı yapılmamaktadır. Eti zehirli ve bu nedenle de değersizdir. Balon balıkları, Tetraodontidae familyasına aittir. Bilimsel ismi, Lagocephalus sceleratus’tur. Balon balıkları, kimi zaman 110 cm’lik bir boya kadar ulaşabilmektedir. Ağırlıkları ise, en fazla 7 kg olabilmektedir.

Balon balıklarının fiziksel özellikleri ise, sırtının koyu renkli olması ile açıklanırken, ek olarak ise siyah, kahverengi, ve üzerinde siyah ya da koyu yeşil renkli noktaların sırt kısımda bulunduğu bilgisi verilebilmektedir. Bu tür balıkların karın bölgeleri beyaz renklidir. Yan taraflarında iki adet gümüş renkli şerit bulunan balon balıkları, bu yönleri ile ayırt edilebilmektedir.


Balon balıkları, tetradoksin adı ile bilinen, güçlü bir zehirli madde içermektedirler. Bilhassa kas kasılmalarına yol açan ve felce bile neden olabilen tetradoksin maddesi, neredeyse tüm kurbağa balıkları türlerinde (balon balıkları) bulunmaktadır. Her ne kadar zehirli olmasından dolayı avlanmasa ve yenilmese de, Japonya’da bu balık türü bir takım işlemler geçirmesinin ardından yemek için hazır hale getirilebilmektedir. Balon balığının zehrinin kaynağı olan tetradotoksin maddesi, 300 dereceye kadar ısıtıldığında bile bozunmamaktadır. Aynı zamanda bu zehir, tatsız, kokusuz ve renksizdir.

Japonya’da ve bu balıktan yemek yapılan ülkelerde, balon balığı yemeğinin hazırlanması, belirli yasalar ile kontrol altında tutulur. Ayrıca, bu balığın yemeği, konusunda çok iyi bir eğitim almış ve uzman aşçılar tarafından yapılmaktadır. Yanlış bir işlem, balığı tüketen insanı öldürmeye yetmektedir.

1984 yılında, Japonya’daki tüm restoranlarda satışı yasak olan bu balığın, en lezzetli yerinin karaciğer bölgesi olduğu rivayet edilse de, aynı zamanda en zehirli yerinin de karaciğer olduğu bilinmektedir. Balon balığı, suda karşılaşılması halinde zehirli ya da zararlı değildir. Bu balığın zehirli özelliği, yenildiği anda ortaya çıkmaktadır. Yani, denizde yüzerken ya da balığın ellenmesi hallerinde, kişilere herhangi bir tehlikeli durum yaratmamaktadır.