Magnezyum Nasıl Elde Edilir?

[Papatya]

Magnezyum Nasıl Elde Edilir?

magnezyum, magnezyum nasıl elde edilir, magnezyum elde etme




«Toprak alkali metalleri» denilen madenlerin kalsiyumdan sonra gelen ikinci üyesidir. Doğada bulunuş şekilleri pek çoktur. Bunlardan önemlileri «Eskişehir taşı» (deniz köpüğü, lületaşı), talk, olivin, serpentin (asbest )tir. Deniz suyunda da önemli oranda bulunur, denizlerin kurumasından meydana gelen kalın tuz yataklarında potasyum ve kalsiyumla çifte tuz meydana getirerek yan yana bulunur. Doğada bulunan asbest filizinden de amyant yapılır. Toz veya levha halinde ısı geçirmeme, süzme işlemlerinde kullanılır.

Magnezyum Nasıl Elde Edilir

Maden halinde magnezyum elde etmek için magnezyum oksit çok yüksek sıcaklıkta karbonla indirgenir; yani, magnezyum oksidin oksijeni karbonla birleşerek karbon diok-sit halinde ortamdan ayrılırken, magnezyum da serbest kalır, eleman halinde ele geçer.
Magnezyum elektrik akımı ile, elektroliz yolu ile de elde edilebilir. Ancak, bu işlem için çok elektrik akımı ister, onun için, ancak elektriğin ucuz olduğu yerlerde yapılabilir. 1 kg. magnezyum için 20 Kw-saat elektrik enerjisi gerekir.
Magnezyum gümüş gibi beyaz, oldukça sert bir metaldir. Kuru havada bozulmazsa da nemli havada, suda bozulur.

Magnezyum Nerelerde Kullanılır

Magnezyum kuvvetli bir indirgendir. Meselâ, katılaştırılmış, kar haline getirilmiş karbon dioksit içinde magnezyum yakılırsa, karbon dioksidin oksijenini alarak karbonu açığa çıkarır. Kemik külü olan «kalsiyum fosfat» içinde yakılırsa fosfatın bütün oksijenini alarak kendisi «magnezyum oksit» haline geçerken geride de yalnız, kalsiyumla fosforun birleşmesinden meydana gelen «kalsiyum fosfür»ü bırakır.
Magnezyum metal halinde dış etkilere dayanıklı değildir. Dış kısmı bîr oksit tabakası ile örtüldükten sonra daha etken hale geçerek birçok bileşikleri parçalar, kendi bileşiklerini meydana getirir. Bundan en çok organik kimya endüstrisinde faydalanılır. Magnezyum metal halinde, vida, bağ, iğne şeklinde, insan organlarının bağlanmasında kullanılır.
Magnezyum alaşımlar halinde uçak ve otomobil endüstrisinde, hafif olması gereken bazı makine parçalarının yapımında kullanılır. «Alüminotermi» denilen işlemde karışımı ateşleyici olarak da magnezyumdan faydalanılır. Bu şekilde elde edilen çok yüksek ısı ile demir bile eritilebilir.

Magnezyumun bileşiklerinden «magnezyum oksit» (MgO) önemli bir bileşiktir. «Samot tuğlası» denilen, yüksek fırın gibi çok yüksek ısılı fırınların, ocakların içine döşenen tuğlalarda, sıvalarda %90 MgO kullanılır, böylece, 2000 derecede bile erimeyen ocaklar yapılabilir. Kuvvetli asitlerle olan zehirlenmelerde MgO panzehir olarak kullanılır.

Magnezyumun başka önemli bir bileşiği de «magnezyum klorür» ()dür. Magnezyum klorür buzla karıştırılarak soğutma işlerinde kullanılır. Dokuma fabrikalarında pamuk liflerini nemli, yumuşak tutmak için de bundan faydalanılır. İçine biraz MgO karıştırılarak, su etkisiyle, kısa bir süre içinde çok sert, parlatılabilen bir cisim elde edilir. Buna «sorel» (magnesia çimentosu) denir. Bunun içine odun talaşı, ya da mantar tozu katılarak yapılan şekline de «ksilolit» denir, döşemelerde kullanılır. Odun talaşı yerine pamuk, ya da benzeri karıştırılırsa gayet güzel sanat eşyası, düğme, bilardo topu gibi fildişine benzer eşya yapılabilir.
Bunlardan başka magnezyumun çeşitli bileşikleri de tıpta ilâç olarak kullanılmaktadır.


Magnezit. — Beyaz renkli kristal yapılı «magnezyum karbonat» bileşiğidir. «Geobertit» de denir. Tabiatta Alp Dağları’nda çok miktarda, yurdumuzun da birçok yerlerinde bulunur. 450° ısıtılmakla «karbondioksit» verir, «magnezyum oksit» haline döner. Bundan dolayı, karbondioksit ve magnezyum elde etmede kullanılır.