Akademisyen Nasıl Olunur?

[DeRDeST]

Akademisyen Nasıl Olunur?

Üniversitelerin lisans bölümünden mezun olduktan sonra akademisyen olmak isteyenler için izlenmesi gereken yol haritası belirmeye başlar. Üniversite kadrosuna adım atabilmek için çeşitli başvuru türleri vardır. Bunlar;

ÖYP Programı ( Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı)
YLSY ( Yurtdışı Lisansüstü Eğitim Seçme ve Yerleştirme)
Üniversite duyuruları

Akademisyen olabilmek için Lisan, Yüksek Lisans ve Doktora dereceleri, Yardımcı doçent, Doçent, Profesör derecelerini ünvan sırasıyla tamamlamak gerekir.

4 yıl süren lisans eğitiminin ardından, uzmanlaşmaya yönelik 2 yıl süren Yüksek Lisans eğitimi gelir. Lisans derecesi alındıktan sonra doktora yapmak mümkündür. Lisans sonrası doktora 6 yıl sürmektedir. Yüksek lisans derecesini aldıktan sonra başvurulan Doktora programı ise 4 yılı kapsar.

YÖK tarafından Yardımcı Doçent kadrosu açılması durumunda, üniversitede görev yapan akademisyen Yardımcı Doçentlik için başvuru yapabilir. Doçentlik aşaması ise belirli bir eğitim sürecini kapsamaz ve doğrudan akademik unvanı belirtir. Yılda iki kez açılan sınavlarda akademisyenin çalışmaları değerlendirilerek ve jüri tarafından Doçentlik unvanı onaylanır. En yüksek akademik unvan olan profesörlük ise, Doçentlik unvanının ardından en az 5 yıl birim alanı ile ilgili çalışmayı gerekli kılmaktadır.

Üniversite kadrolarına başvuru için ÖYP programı gündeme gelmesiyle beraber kısa zamanda popülerlik kazanmıştır. Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP), üniversitelerin ihtiyaç duyduğu kadroyu sağlaması için geliştirilmiştir. Özellikle son yıllarda artan üniversite sayısı ve akademisyen eksikliği nedeniyle bu program gerekli akademik kadronun kurulmasına yardımcı olmaktadır. ÖYP programına başvururken ALES, Lisans ortalaması ve Yabancı Dil puanı gereklidir. YÖK aracılığıyla yapılan başvurularda en yüksek puandan itibaren yerleştirmeler yapılır. Mülakat ve yazılı sınav aşaması bulunmaz.

Bir diğer seçenek ise Yurtdışı Lisansüstü Eğitim Seçme ve Yerleştirme (YLSY) sistemidir. 2006 yılında başlatılan bu program Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülür. MEB Bursu olarak anılan bu program ile öğrenciler devlet bursu ile yurtdışında Yüksek lisans ve doktora eğitimi alabilirler. Programı tamamlayarak Türkiye’ye dönen araştırmacılar, görev yapacakları üniversitede genellikle yardımcı doçent olarak göreve başlarlar. YLSY başvurusu için yalnızca ALES puanı dikkate alınır. Başvuranlar arasından en yüksek ALES puanı alan adaylar değerlendirmeye alınır. MEB bursu dahilinde yurtdışındaki masraflar devlet tarafından karşılanmaktadır.

Akademisyen olmak için diğer başvuru türü ise üniversitelerin yaptığı duyuruları takip etmektir. Üniversitelerin ilan ettiği kadrolara başvuru yapabilmek için ALES puanı en az 70, Yabancı Dil puanı ise en az 50 olmalıdır. Başvurular iki aşamalı olarak yapılmaktadır. Birinci aşamada, ALES ve YDS puanı ile belirtilen kadroya başvuru yapılır. Adaylar, ikinci aşamada yazılı sınava çağırılır.

Akademik kariyer için lisans eğitiminin ardındaki süreç ve başvuru koşullarını dikkate alarak, bilim insanı olma yolunda gerekli şartları sağlayabilir, Türkiye ve yurtdışında akademisyen olarak görev yapabilirsiniz.