MATBAA TEKNİKERİ

[Narsinha]

TANIM

Matbaada yapılacak basım işini tasarlayan ve basım işini son aşamasına kadar yürüten kişidir.

GÖREVLER

- İstenilen işin orijinaline uygun olarak basılması amacıyla planlama yapar, kullanılacak malzemeyi hesaplayarak temin eder,
- El veya makine ile harfleri dizer,
- Kataloglardan, kullanılacak renkleri belirler.
- Basım işi için malzeme hesabı yapar ve malzemeyi temin eder,
- Negatif film rötuşlarını yapar ve temizler,
- Orijinaline göre filmin montajını yapar, yapılan işlerin kalıbını çeker,
- Baskıda kullanacağı uygun mürekkebi hazırlar,
- Mürekkep alıcı ve mürekkep verici merdaneleri ayarlar,
- Basılması istenmeyen kısımları aside dayanıklı bir madde ile kaplar
- Baskı filmini çeker, kalıbını hazırlar,

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Numaratör, çeşitli gramajda kağıt, karton, mukavva, karbon kağıdı, cam, boya, mürekkep vb. ile cilt bezi ve sicim,
- El mikrometresi (kalınlık ölçmek için)
- Tel dikiş (zımba), iplik dikiş makinesi ve kırma makinesi,
- Işıklı masa,
- Mikro kamera, film kesme makinesi ,
- Dizgi makinesi ve ofset baskı makinesi.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Matbaa Teknikeri olmak isteyenlerin;
- Basım işlerine ilgi duyan ve estetik görüşe sahip,
- El, göz ve parmaklarını eşgüdümlü kullanabilen,
- Renkler, çizgiler ve şekiller arasındaki ilişkileri algılayabilen,
- Ayrıntıları algılayabilen,
- Mekanik yeteneğe sahip,
- Dikkatli, titiz,
- Bir işi planlayabilme ve uygulamaya koyabilme özelliğine sahip
kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Çalışma ortamı; işyerinin sektörüne ve büyüklüğüne göre farklılıklar göstermekle birlikte, Matbaa Teknikerleri genellikle basım işlerinin yapıldığı bölümlerde çalışırlar. Banyohane ve basımhanede; ortam kapalı, gürültülü nemli ve rahatsız edici şekilde kokuludur (makine dairesinin bulunduğu yer). Ürünün basılabilmesi için hazırlık ve basım aşamalarında sürekli kullanılan mürekkep, boya, benzin, yağ ve asit içerikli kimyasal maddeler makinelerin keskin bir koku yaymasına neden olmaktadır. Bu meslekte (büro dışında)çoğunlukla ayakta çalışılmaktadır. Hem insanlarla (malzeme satıcıları, müşteriler, diğer çalışanlar vb.) hem makinelerle çalışma söz konusudur. Birinci derecede, verilerle çalışılmaktadır.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Matbaa teknikerleri, her türlü basım ve çoğaltma işleminin yapıldığı özel ve kamu işyerlerinde çalışabilirler. Her geçen gün bilgisayarlı ve otomatik makinelerin kullanımının artmasıyla bu alanda çalıştırılacak işgücünün niteliği de önem kazanmaya başlamıştır. Çünkü, bir çalışan 2-3 otomatik makineyi kullanarak sayfalarca basım yapabilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Mesleki eğitim üniversitelere bağlı Meslek Yüksek Okullarının ‘Matbaacılık’ programlarında verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI


Meslek liselerinin Baskı (Ofset Baskı-Tipo Baskı), Cilt ve Serigrafi, Dizgi, Fotoğraf ve Klişe, Fotoğrafçılık, Grafik/Grafik Sanatlar Klasik Ciltçilik, Matbaa, Matbaacılık, Ofset Baskı, Ofset Baskı Serigrafi, Reprodüksiyon ve Klişe, Tasarım ve Teknoloji, Tipo Baskı, Tipo Baskı Serigrafi, Resim(Anadolu Kız Meslek Lisesi/Kız Meslek Lisesi), Tasarım ve Teknolojisi, Uygulamalı Resim (Kız Meslek Lisesi, Ciltleme ve Serigrafi bölümlerinden mezun olanlar “Matbaacılık” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir.Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA-1” puanı almaları gerekir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Eğitimin süresi 2 yıl olup, teorik ve pratik olarak sürdürülür. Eğitim boyunca; Basım ve Basım Tarihi,Temel Fotoğrafçılık, Dizgi Sistemleri, Halkla İlişkiler, Sanat Tarihi, Baskı Makinaları, vb dersler görülür.

MESLEKTE İLERLEME

“Matbaacılık” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde, “Cilt” ve “Matbaa Öğretmenliği” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.

Kamuda çalışan matbaa teknikerleri,yükselme sınavlarına girerek şef yada yönetimde görev alabilirler. Özel sektörde ise yine ustabaşılık veya vardiya amirliği gibi idari görevleri yapabilirler.

BENZER MESLEKLER: Grafiker, Matbaa Öğretmeni, Serigrafi Teknikeri, Fotografçı.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU

Eğitim süresince yani öğrencilik döneminde özel işyerleri ve kamu kuruluşlarınca sağlanan kredi ve burslar dışında bir gelir sözkonusu değildir.
Kazanç, çalışılan sektör ve işletmeye göre değişmektedir. Kamu sektöründe derece, kıdem ve “teknik hizmetler” sınıfındaki tazminatlara göre ücret alınmaktadır. Bu da asgari ücretin 2 katına yakındır. Özel sektörde ilk işe girişte asgari ücret düzeyinde olan kazanç, 3-6 ay içinde başarı durumuna göre artmaktadır.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.

Kaynak: İskur