Eylem kardeşliği

[semragül]

Eylem kardeşliği

1968 Mexico City Olimpiyatlarında 200 metre finali koşulur.Amerikalı siyahî atletler Tommie Smith ile John Carlos birinci ve üçüncü gelirken,ikinciliği Avustralyalı beyaz atlet Peter Norman kazanır.Madalya töreni için bekledikleri sırada Carlos,Norman’ın yanına gelerek sorar:

– İnsan haklarına inanıyor musun?
– Evet, inanıyorum.
– Peki ya Tanrı’ya?
– Bütün kalbimle.

Bunun üzerine iki siyahî atlet,kafalarındaki eylem planını beyaz atlete açıklar.
Norman bu plana tereddütsüz katılır ve “eyleminizi destekleyeceğim.Siz sadece bana ne yapmam gerektiğini söyleyin” der.

İki siyahî genç atlet,o yılların siyasi atmosferi için müthiş devrim sayılacak bir eylem planlar.Amerika’daki ırk ayrımcılığını,siyahlara reva görülen fakirliği ve ikinci sınıf vatandaşlığı protesto edeceklerdir.

Peki ama nasıl?

Fikir beyaz atlet Norman’dan gelir.
Bir çift siyah deri eldiven bulurlar.Sağ tekini Tommie sol tekini John eline geçirir.
Ve…
Amerikan Milli Marşı çalarken de plan icra edilir ve eylem başlar.Fakirliği sembolize etmek için çıplak ayakla kürsüye çıkarlar.Başları kederle öne eğik halde,sıkılı yumruklarını havaya kaldırırlar.Önlerinde duran beyaz atlet Peter Norman ise siyahî atletlerle dayanışmasını göstermek için kalbinin üstüne '' İnsan Hakları İçin Olimpiyat Projesi Hareketi ''nin kokartını iğneler.

Tören bitiminde dünya adeta birbirine girer,Amerika ayağa kalkar.Olimpiyatlar bile gölgede kalır.Dünya gazeteleri yumrukları havada siyah atletlerin fotoğrafını birinci sayfadan verir.

Amerikan Olimpiyat Komitesi iki siyahî atletin spor kariyerini o saniyede bitirir.Ancak eylem amacına ulaşmış,Amerika’daki zenci azınlığın durumu dünyanın gündemine girmiştir.Smith ve Carlos, spor hayatlarını ve buna bağlı olarak geleceklerini feda etmişler ama dünya tarihine geçmişlerdir.Bir anda dünyadaki yüz milyonlarca ezilmiş siyahın ilahı haline gelirler.

Peki ya Avustralyalı beyaz atlet Peter Norman?

Norman’ın da hayatı kararır.

Tommie Smith, daha sonra onun hakkında şunları söyler:

“Peter bir beyazdı.O günlerde siyahların haklarını savunma cesareti gösteren,onurlu ve prensip sahibi beyaz çok azdı.Peter Avustralya’ya döndüğünde kimse yüzüne bakmadığı gibi,herkes tarafından yargılandı.Onun da atletizm kariyeri bitti,spor çevrelerinden dışlandı.Tehditler,işsizlik ve tecrit nedeniyle öyle sıkıntılı günler yaşadık ki,üçümüzün de ilk evliliği sona erdi.”

Avustralya Devleti,Norman’ı ölene kadar affetmez ama Norman da intikamını mezara kadar götürür.1968 Olimpiyatları finalinde ikinci olurken kırdığı 200 metre Avustralya rekoru kırılamaz.

İki Amerikalı ve bir Avustralyalı ‘lanetli’ atletin o gün başlayan eylem kardeşliği ve dostlukları ömür boyu sürer.Aradan geçen 38 yıl boyunca yazışırlar, buluşurlar,görüşürler.

Ta ki Peter Norman evinin bahçesinde kalp krizi geçirip 64 yaşında ölene kadar.

Melbourne’de 2006 yılında yapılan cenaze töreninde Peter Norman’ın tabutu, Tommie Smith ve John Carlos’un omuzlarında taşınır.

Onların yaşadıkları ve yaşattıkları şey,ölene kadar süren bir‘eylem kardeşliğidir.

[Masmavi]

Çok etkileyici . Teşekkürler payastiginiz için. .