Aziz Nesin’in ve Mehmet Akif Ersoy’un eşşeknamesi

**semragül** · 15.04.2017, 01:29

Aziz Nesin’in ve Mehmet Akif Ersoy’un eşşeknamesi

Bazı yazılar ve bazı şiirler var ki sadece yazıldıkları dönemi değil,yazıldıkları dönemin de ötesinde bir anlam taşırlar.Bunlardan biri Mehmet Akif’in 1913’te yazdığı “Müslümanlık nerede” adlı şiiridir.Diğeri de Aziz Nesin’in 1958’de yayınlanan “Ah biz eşekler” adlı hikâyesidir.

İkisi eser de toplumun ve aydınların davranışlarını ve bu davranışların sonuçlarını incelemektedir.Bu davranışların sonuçlarını iki hayvan karakter eşek ve kurt üzerinden anlatmaktadır.

İkisinde de eşek yapılması gerekeni bir türlü yapamayan,kendisini parçalamak için gelen kurda aldırmayarak otlamasını sürdüren ve ciddi bir duyarsızlık içinde olan karakterleri anlatmaktadır.

İki çalışma da yaklaşan kurt tehlikesine karşı eşşeklerin içinde bulunduğu budalalık halini resmetmektedir.

Mehmet Akif 1913’lerin Türkiye’sinde,kurt ile birlikte yaşanılabilir düşüncesinin yanlış olduğunu,düşmanın burnumuzdan tuttuğunu ve bizi parçalamak üzere olduğunu “Müslümanlık nerede” adlı şiiriyle ortaya koymuş ve toplumu uyarmıştır.Gerektiği zaman konuşmayanları,ancak kendi kuyruğuna basılınca bağırmaya başlayanları,“sizde hiç kahraman ecdadımızın kanı yok mudur” diyerek yerden yere vurmaktadır.

Kurt uzaklardan bakar,dalgın görürmüş merkebi.
Saldırırmış ansızın,yaydan boşanmış ok gibi.

Lakin aşk olsun ki,aldırmaz otlarmış eşek,
Sanki tavşanmış gelen,yahut kılıksız köstebek.

Kâr sayarmış bir tutam ot,fazla olsun yutmayı,
Hasmı,derken,çullanırmış yutmadan son lokmayı.

Bir hakikattir bu şaşmaz,bildiğin üsluba sok,
Halimiz merkeple kurdun aynı,asla farkı yok.

Burnumuzdan tuttu düşman,bir boğaz kaydındayız,
Bir bakın hâlâ mı hâlâ ihtiras ardındayız.

Saygısızlık elverir,bir parça olsun arlanın,
Vakti çoktan geldi,hem geçmektedir arlanmanın.

Kahraman ecdadınızdan sizde bir kan yokmudur,
Yoksa istikbalinizden korkulur pek korkulur.

Aziz Nesin ise 45 yıl sonra Mehmet Akif’in dizelerini farklı bir üsluba sokarak hikâyeleştirmiştir.

1958 yılı basın hürriyetinin olmadığı,aydınların susturulduğu bir dönemdir.O dönemin aydınları tehlikeyi görmezden gelen,ancak kendi başı belaya girince konuşmak isteyen,fakat bu seferde konuşma imkânı bulamayan aydınlardır.

Aziz Nesin bu dönemi anlatmak,toplumu ve aydınları uyarmak için “Ah biz eşekler” adlı eseri kaleme almıştır.Hikâye eşek milletinin de bir zamanlar,insan milleti gibi konuştuğunu,şimdi olduğu gibi anırmadıklarını söylemektedir.Ve eşekçe döneminin unutulup,anırma döneminin başlamasının hikâyesini şöyle anlatmaktadır:

Ah biz eşekler.

Biz eşek milleti de eskiden siz insan milleti gibi konuşurmuşuz.Nasıl olmuş da zengin eşekçe ölmüş,bir ölü dil olmuş,sonra biz eşekler anırmaya başlamışız.Merak ediyorsanız anlatayım:

Bir gün eski kuşaktan yaşlı eşek,kırda tek başına hem otlar,hem de eşekçe türküler söylermiş.Bir ara burnuna bir koku gelmiş.Kurt kokusu.Eski kuşaktan eşek,burnunu yukarı dikip,havayı derin derin koklamış.Hava keskin keskin kurt kokuyormuş.

Yok canım kurt değildir diye avunup otlamaya devam etmiş.Kurdun kokusu gittikçe artıyormuş.Kurt yaklaşıyor demek,ölüm geliyor demek.Eşşek kurt değildir,kurt değildir diye kendini avutmuş.Biliyorum, bu gelen kurt değil.
Başını geri çevirerek bakmış.Kurt sırıtarak,ağzının suları akarak arkasından geliyor.Eski kuşaktan eşek yakarmaya başlamış.

''Ulu tanrım bu gelen kurt olsa bile,kurt olmasın ne olur.Kurt değil canım,ben de boşu boşuna korkuyorum.Ah ben ne budalayım.Yaban kedisini kurt sanıp kaçıyorum.Hayır kurt değil.''

Ayaklarının var gücüyle kaçıyor,bir yandan da içinden şöyle geçiriyormuş;

''Kurtsa da kurt değildir,inşallah değildir.Yok canım ne diye kurt olsun.''

Başını çevirip arkasına bakmış,kurdun gözleri ışıl ışıl yanıyor.Eşşek dörtnala kaçar,hem de vallahi kurt değil,billahi de kurt değil.Allah belamı versin ki kurt değil, diye diye söylenirmiş.

Azgın aç kurt keskin dişleri ile eşeğin sağrısını ısırmış,budundan büyük bir parça koparmış.Can acısıyla yere yıkılan eşeğin birden dili tutulmuş.Bildiği eşşekçeyi korkudan unutmuş.Kurt boynuna gerdanına saldırmış.Eşşeğin her yanından kanlar fışkırmaya başlamış.İşte ancak o zaman eşek,

''Aaa kurtmuş, aaa o imiş, aaa o, aaa i'' diye bağırmaya başlamış.Kurt onu parçalarken o da dili tutulduğundan yalnız Aaii, aaii diye bağırır inlermiş.

İşte o günden sonra biz eşek milleti,konuşmasını,söylemesini unutmuşuz.Her duygumuzu,her düşüncemizi anırtı ile anlatmaya başlamışız.O eski kuşak eşşek tehlike kuyruk altına girinceye dek kendini avutup,kandırmamış olsaydı bizlerde konuşmasını bilecektik.

Ah biz eşekler,ah biz eşek milleti.

Ne demişler: “Eşşek ölür kalır semeri,insan ölür kalır eseri ”.Bize de üstatlarımızdan bu iki eşşeknâme kaldı.

15.04.2017, 01:29	#1 (permalink)
semragül Ne mutlu eğri zamanda, Doğru yerde durabilene. Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.	Aziz Nesin’in ve Mehmet Akif Ersoy’un eşşeknamesi Aziz Nesin’in ve Mehmet Akif Ersoy’un eşşeknamesi Bazı yazılar ve bazı şiirler var ki sadece yazıldıkları dönemi değil,yazıldıkları dönemin de ötesinde bir anlam taşırlar.Bunlardan biri Mehmet Akif’in 1913’te yazdığı “Müslümanlık nerede” adlı şiiridir.Diğeri de Aziz Nesin’in 1958’de yayınlanan “Ah biz eşekler” adlı hikâyesidir. İkisi eser de toplumun ve aydınların davranışlarını ve bu davranışların sonuçlarını incelemektedir.Bu davranışların sonuçlarını iki hayvan karakter eşek ve kurt üzerinden anlatmaktadır. İkisinde de eşek yapılması gerekeni bir türlü yapamayan,kendisini parçalamak için gelen kurda aldırmayarak otlamasını sürdüren ve ciddi bir duyarsızlık içinde olan karakterleri anlatmaktadır. İki çalışma da yaklaşan kurt tehlikesine karşı eşşeklerin içinde bulunduğu budalalık halini resmetmektedir. Mehmet Akif 1913’lerin Türkiye’sinde,kurt ile birlikte yaşanılabilir düşüncesinin yanlış olduğunu,düşmanın burnumuzdan tuttuğunu ve bizi parçalamak üzere olduğunu “Müslümanlık nerede” adlı şiiriyle ortaya koymuş ve toplumu uyarmıştır.Gerektiği zaman konuşmayanları,ancak kendi kuyruğuna basılınca bağırmaya başlayanları,“sizde hiç kahraman ecdadımızın kanı yok mudur” diyerek yerden yere vurmaktadır. Kurt uzaklardan bakar,dalgın görürmüş merkebi. Saldırırmış ansızın,yaydan boşanmış ok gibi. Lakin aşk olsun ki,aldırmaz otlarmış eşek, Sanki tavşanmış gelen,yahut kılıksız köstebek. Kâr sayarmış bir tutam ot,fazla olsun yutmayı, Hasmı,derken,çullanırmış yutmadan son lokmayı. Bir hakikattir bu şaşmaz,bildiğin üsluba sok, Halimiz merkeple kurdun aynı,asla farkı yok. Burnumuzdan tuttu düşman,bir boğaz kaydındayız, Bir bakın hâlâ mı hâlâ ihtiras ardındayız. Saygısızlık elverir,bir parça olsun arlanın, Vakti çoktan geldi,hem geçmektedir arlanmanın. Kahraman ecdadınızdan sizde bir kan yokmudur, Yoksa istikbalinizden korkulur pek korkulur. Aziz Nesin ise 45 yıl sonra Mehmet Akif’in dizelerini farklı bir üsluba sokarak hikâyeleştirmiştir. 1958 yılı basın hürriyetinin olmadığı,aydınların susturulduğu bir dönemdir.O dönemin aydınları tehlikeyi görmezden gelen,ancak kendi başı belaya girince konuşmak isteyen,fakat bu seferde konuşma imkânı bulamayan aydınlardır. Aziz Nesin bu dönemi anlatmak,toplumu ve aydınları uyarmak için “Ah biz eşekler” adlı eseri kaleme almıştır.Hikâye eşek milletinin de bir zamanlar,insan milleti gibi konuştuğunu,şimdi olduğu gibi anırmadıklarını söylemektedir.Ve eşekçe döneminin unutulup,anırma döneminin başlamasının hikâyesini şöyle anlatmaktadır: Ah biz eşekler. Biz eşek milleti de eskiden siz insan milleti gibi konuşurmuşuz.Nasıl olmuş da zengin eşekçe ölmüş,bir ölü dil olmuş,sonra biz eşekler anırmaya başlamışız.Merak ediyorsanız anlatayım: Bir gün eski kuşaktan yaşlı eşek,kırda tek başına hem otlar,hem de eşekçe türküler söylermiş.Bir ara burnuna bir koku gelmiş.Kurt kokusu.Eski kuşaktan eşek,burnunu yukarı dikip,havayı derin derin koklamış.Hava keskin keskin kurt kokuyormuş. Yok canım kurt değildir diye avunup otlamaya devam etmiş.Kurdun kokusu gittikçe artıyormuş.Kurt yaklaşıyor demek,ölüm geliyor demek.Eşşek kurt değildir,kurt değildir diye kendini avutmuş.Biliyorum, bu gelen kurt değil. Başını geri çevirerek bakmış.Kurt sırıtarak,ağzının suları akarak arkasından geliyor.Eski kuşaktan eşek yakarmaya başlamış. ''Ulu tanrım bu gelen kurt olsa bile,kurt olmasın ne olur.Kurt değil canım,ben de boşu boşuna korkuyorum.Ah ben ne budalayım.Yaban kedisini kurt sanıp kaçıyorum.Hayır kurt değil.'' Ayaklarının var gücüyle kaçıyor,bir yandan da içinden şöyle geçiriyormuş; ''Kurtsa da kurt değildir,inşallah değildir.Yok canım ne diye kurt olsun.'' Başını çevirip arkasına bakmış,kurdun gözleri ışıl ışıl yanıyor.Eşşek dörtnala kaçar,hem de vallahi kurt değil,billahi de kurt değil.Allah belamı versin ki kurt değil, diye diye söylenirmiş. Azgın aç kurt keskin dişleri ile eşeğin sağrısını ısırmış,budundan büyük bir parça koparmış.Can acısıyla yere yıkılan eşeğin birden dili tutulmuş.Bildiği eşşekçeyi korkudan unutmuş.Kurt boynuna gerdanına saldırmış.Eşşeğin her yanından kanlar fışkırmaya başlamış.İşte ancak o zaman eşek, ''Aaa kurtmuş, aaa o imiş, aaa o, aaa i'' diye bağırmaya başlamış.Kurt onu parçalarken o da dili tutulduğundan yalnız Aaii, aaii diye bağırır inlermiş. İşte o günden sonra biz eşek milleti,konuşmasını,söylemesini unutmuşuz.Her duygumuzu,her düşüncemizi anırtı ile anlatmaya başlamışız.O eski kuşak eşşek tehlike kuyruk altına girinceye dek kendini avutup,kandırmamış olsaydı bizlerde konuşmasını bilecektik. Ah biz eşekler,ah biz eşek milleti. Ne demişler: “Eşşek ölür kalır semeri,insan ölür kalır eseri ”.Bize de üstatlarımızdan bu iki eşşeknâme kaldı. Benzer Konular Mehmet Akif Ersoy - Zulmü Alkışlayamam... Mehmet Akif Ersoy - Hüsran... Mehmet Akif Ersoy - Kâri... Mehmet Akif Ersoy Kimdir - Biyografisi... Mehmet Akif Ersoy hakkında bilinmeyenler... Paylaş Share this post on Twitter Follow @Forumaski __________________

Seçenekler	Arama
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder	Arama: Gelişmiş Arama Yap
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç