Osmanlı Devletinin Yaptığı Savaşlar Nelerdir Kısaca



1299 – 1922 yılları arasında yaklaşık 600 yıldan fazla bir süre etkin olan Osmanlı Devleti, tarih boyunca sürdürdüğü yayılmacı politika ile pek çok savaşa dahil olmuştur. Bu savaşların önemli bir bölümü fetihler sırasında yaşanırken bazı savaşlar savunma savaşları olarak da nitelendirilmektedir. Özellikle Afrika ve diğer bölgelerde doğal sınırlara ulaştıktan sonra Osmanlı Devletinde bir duraklama süreci başlamış yaşanan pek çok savaş da bu dönemde etkin olmuştur.

Osmanlı Devletinin tarih boyunca yaptığı savaşlar listelendiğinde kuruluş, yükselme, duraklama, gerileme ve dağılma dönemlerine göz atmak gerekmektedir. Bu süreçler içerisinde en çok savaşın ve yıkıcı sonuçların dağılma döneminde alındığı görülecektir. Kuruluş ve yükselme döneminde ise Osmanlı yeni toprak arayışları ile Balkanlardan, Afrika ve Orta Doğu’ya kadar geniş bir alana yayılmıştır.

Osmanlı Devletinin Yaptığı Savaşlar

Kuruluş Dönemi Savaşları
1299-1453 Bizans-Osmanlı Savaşları, 1340–1396 Bulgar-Osmanlı Savaşları, 1366–1526 Macar-Osmanlı Savaşları, 1371-1459 Osmanlı-Sırp Savaşları, 1373–1379 1373–1379 Bizans İç Savaşı, 1389 I. Kosova Muharebesi ve 1395 Niğbolu Muharebesi, (1396) 1402 Ankara Muharebesi 1402-1413 Fetret Devri olarak sıralanmaktadır. Bu süreçten sonra 1404 Konstantin ve Frujin İsyanı, 1416-1420 Şeyh Bedreddin İsyanı, 1420-1476 Boğdan-Osmanlı Savaşları, 1432-1478 Arnavut-Osmanlı Savaşları, 1443–1444 Uzun Sefer, 1444 Varna Muharebesi, 1447–1448 Arnavut-Venedik Savaşı, 1448 II. Kosova Muharebesi gibi savaşlar yaşanmıştır.

Yükselme Dönemi Savaşları
1463–1479 Osmanlı-Venedik Savaşı ile başlayan süreç 1473 Otlukbeli Muharebesi, 1485-1491 Osmanlı-Memlük Savaşı, 1493-1593 Osmanlı-Hırvatistan Yüzyıl Savaşı, 1499-1503 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı, 1509-1513 Osmanlı İç Savaşı, 1511 Şahkulu İsyanı, 1514 Çaldıran Muharebesi, 1516-1517 Osmanlı-Memlük Savaşı, 1519-1659 Celali İsyanları, 1521–1718 Osmanlı-Habsburg Savaşları, 1530-1552 Macaristan’daki Küçük Savaş, 1532-1555 Osmanlı-Safevi Savaşı şeklinde devam etmiştir. Bu süreçten sonra 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı, (1537–1540) 1538-1557 Osmanlı-Portekiz Çatışmaları, 1558 Mostaganem Savaşı, 1558-1563 Osmanlı-Portekiz Çatışmaları, 1559 Osmanlı İç Savaşı, 1568-1570 Astrahan Seferi diğer önemli savaşlardır. 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı, (1570-1573) 1578 Kafkas Seferi, 1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı, 1580-1589 Osmanlı-Portekiz Çatışmaları, 1585 Osmanlı-Dürzü Savaşı, 1589 Beylerbeyi Vakası, 1593–1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı, 1598 I. Tarnovo İsyanı, 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı ise yükseliş döneminin son savaşlarıdır.

Duraklama Dönemi Savaşları
1611-1613 Osmanlı-Dürzü Savaşı, 1620–1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı, 1622-1628 Abaza Mehmed Paşa İsyanı, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, 1631-1635 Osmanlı-Dürzü Savaşı, 1645-1669 Girit Savaşı, 1648 Atmeydanı Vakası dönemin ünlü savaşları arasında yer alır. Bu süreçte 1656 Vaka-i Vakvakiye 1658-1667 Dürzi Olayları 1663–1664 Osmanlı-Avusturya Savaşı 1672-1676 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı 1676-1681 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı 1683–1699 Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları 1686 II. Tarnovo İsyanı 1688 Chiprovtsi İsyanı 1689 Karpoş İsyanı gibi savaşlarda yaşanmıştır.

Gerileme Dönemi Savaşları
1700–1721 Büyük Kuzey Savaşı ile başlayan dönemde 1703 Edirne Vakası, 1711 Prut Savaşı, 1714–1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı gibi önemli savaşlar yaşanmıştır. Devam eden süreçte 1730 Patrona Halil İsyanı, 1730-1736 Osmanlı-İran Savaşı, 1768–1774 Osmanlı-Rus Savaşı ile Osmanlı Devleti ağır yaralar alırken 1775-1777 Osmanlı-İran Savaşı, 1787–1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, 1787–1792 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı ile devam etmiş bu süreç sonucunda dağılma dönemine geçilmiştir.

Dağılma Dönemi Savaşları
Dağılma döneminde en dikkat çeken savaşlar, 1798-1801 Fransa’nın Mısır Seferi, 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı, 1821–1832 Yunan İsyanı, 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı, 1853–1856 Kırım Savaşı, 1877–1878 93 Harbi, 1911–1912 Trablusgarp Savaşı, 1912–1913 Birinci Balkan Savaşı, 1913 İkinci Balkan Savaşı şeklinde sıralanmaktadır. Son dönemde ise 1914-1918 I. Dünya Savaşı ve 1919–1923 Kurtuluş Savaşı Osmanlı Devletinin fiili ve resmi olarak son bulduğu savaşlardır.