C. G. Jung ve Joseph Campbell’in eserini temel alan bir eleştiri akımıdır.

Robert Graves, Francis Ferguson, Philip Wheelwright, Leslie Fiedler, Northrop Fry, Maud Bodkin ve G. Wilson Kinight bu akımın en önemli temsilcileridir.

Söz konusu eleştirmenler, edebiyatın bireysel ve türsel olay örgüsü kalıpları üzerinde durmuşlardır. Bunlar edebî eserleri belirli arketiplerin veya belirli mitik formüllerin tekrarı olarak gördüler. Bu yüzden Arketipçi eleştirmenler için edebî eserler oldukça gelişmiş ve gerçekçi eserlerdir.

Jung’a göre, Arketipler primordial (ilk) imajlar veya psişik kalıntılardır. Bu imajlar ve kalıntılar insan ırkının insan ırkının müşterek bilinç altındadırlar ve çok eski atalarımızın hayatındaki tekrarlanan deneyim tiplerinden miras kalmıştır.

Primordial imajlar ve psişik kalıntılar sadece edebî eserlerde değil, aynı zamanda mitlerde, dinî törenlerde, rüyalarda ve özel fantezilerde de ortaya çıkar.


*

Kaynaklar

Jung, Carl Gustav. Spirit in Man, Art and Literature.

Frazer, J. G. Altın Dal

Lentriccia, Frank. After the New Criticism

Camphell, Joseph. Hero with a Thousand Faces.

Fry, Northrop. Anotomy of Criticism and Fables of Identity