Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu - Edebiyat ile Halk Bilimi İlişkisi

Edebiyat ile Halk Bilimi İlişkisi

Toplumun geleneklerini göreneklerini inançlarını edebî ürünlerini inceleyen bilim dalına "halk bilimi" denir Yani halk bilimi bir ülkede yaşayan halkın kültür ürünlerini geleneklerini törelerini inançlarını müziğini oyunlarını masallarını efsanelerini halk kimliğini inceler Bunların birbirleriyle olan ilişkilerini belirtir Kaynak gelişim ve etkileşim gibi sorunlarını kendine özgü yöntemlerle çözme çabası içinde olur Sonuç kural kuram ve yasalarını bulmaya çalışır
Halk bilimine "folklor" da denir "Folklor" karşılığı olarak ülkemizde eskiden "hakikat" ve "hakikat bilgisi" gibi sözler kullanılmıştır Daha sonra bu sözler halk bilimini belirten bir terim olarak kabul edilmiştir
Halk bilimi halkın ortak ürünlerini içine alır Bunlar kim tarafından üretildiği ortaya konduğu bilinmeyen "atasözü deyimbilmece tekerleme ninni türkü mani ağıt destan halk hikâyesi masal efsane meddah Karagöz orta oyunu" gibi ürünler ile halkın kendine özgü araç ve gereçlerini kapsar Halk bilimi özellikle "efsane masal destan" gibi edebî ürünleri inceler Halk kültürüne ait özellikler ve edebî ürünler de halk biliminin malzemesini oluşturur Halkın inancı sevinci üzüntüsübeklentisi sıkıntısı özlemi değer yargıları türkülere masallara destanlara efsanelere fıkralara; hatta deyim ve atasözlerine yansır Öyleyse edebiyat tarihi halk bilimi için de çok önemli bir kaynaktır
Halk bilimi edebiyat tarihinin önemli dallarından biridir Bu ürünler edebiyat tarihi içinde "Anonim Halk Edebiyatı" ürünleri olarak yer almış edebiyat tarihçilerince ve folklor uzmanlarınca ayrı ayrı araştırılmış derlenmiş incelenmiş ve değerlendirilmiştir
Türk halk biliminin ilk ürünleri Türklerin yazıyı kullanmadığı devirlerdeki verimlerdir Bu halk verimlerinin ilk örneklerini Kaşgarlı Mahmud'un "Divan-ı Lügati't Türk" adlı eserinde görmek mümkündür
Eski çağlarda oluşan bu folklor ürünleri dışında bir de sonraları halk çevrelerince beslenen ve değerlendirilen dinî- tasavvuf yolda ve din dışı konularda verilen ürünler vardır Bunlara da Türk Halk Edebiyatı verimleri denir Folklor ve Türk Halk Edebiyatının sınırlarını çizmek birinin nerede bittiğini ötekinin nerde başladığını kesin olarak belirlemek çok güçtür Çünkü folklor sosyal bir olaydır Folklor ürünlerinin ilk söyleyeni bilinmediği için bunlar halkın ortak malı olarak kalmıştır Saz şairlerinin ürünleri ise kişiseldir Birincisi folklorcuyu ikincisi ise daha çok edebiyat tarihçisini ilgilendirir Araştırmacıfolklorda genelliği olayların izlerini sosyal unsurları inançları gelenekleri ve görenekleri arar Edebiyat tarihçisi ise genel olmayı bırakarak orijinal yönleri kişisel unsurları ve görüşleri bulup çıkarmak ister; güzelliği araştırır