Tezat (Zıtlık) Nedir

[Ela]

Aynı varlığın, olayın, durumun... birbirine karşıt iki yönünü bir arada belirtmeye ya da birbirine karşıt kavramlar arasında ilgi kurmaya tezat denir.

Tezatta şuna dikkat etmek gerekir: Tezat sadece zıt anlamlı sözcüklerin bir arada kullanılması değildir. Tezat için birbirine karşıt özelliklerin de belirtilmesi gerekir. Örnekler:
1- Geç yatar, erken kalkar.

2- Güleriz, ağlanacak halimize.

3- Ne siyah eylemiş bu nasiyeyi (alın)
Saçımı bembeyaz eden bahtım

4- İşkence yaptıkça bana gülerdi
Benim sadık yârim kara topraktır

5- Var olan yokluğun ömrünü sürüyorum
Aşklar bomboş kuruntu, hürriyetler esaret

6- Aydınlığa koştum karanlık çıktı
Her sevgi, her vefa bir anlık çıktı

7- Varlığın uçarken en şakrak çağa
Dolaştım bakıştan, nurdan bir ağa
Beni öldürmeğe ve yaşatmağa
O baygın gölgeli bakışlar yeter

8- Bir varken bir yok oldu
İşte dünyamızın işleri

9- Gülmek ol goncaya münasiptir
Ağlamak bu dil-i hazine gerek

10- Dünya o kadar büyük ki
Bir noktayım ortasında, ne yapsam
Bazen de o kadar küçülüyor ki dünya
Devrilecek sanıyorum kımıldamasam

11- Fakat Sakarya başka, yokuş mu çıkıyor ne
Kurşundan bir yük binmiş köpükten gövdesine

12- Ömrümde zararsız günümü bilmem
Her senede yüz milyonluk kârım var

13- Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabip
Kılma derman kim helakım zehr-i dermanındadır.

14- Dil gitti gerçi yerine kondu hezar gam
Biri gider biri gelir oldu belaların

15- Gülen çehremi görüp
Sanmayın beni bahtiyar
Her kahkahanın içinde
Bir damla gözyaşı vardır

16- Lakin ben hiç bu kadar mahzun olmadım
Ölümü hatırlatan ne var bu resimde
Hâlbuki hepimiz hayattayız

17- Bir kız vardı yok gibi öyle güzel

[FifiVePirtik]

Tezat Nedir - Tezat Sanatı Nedir

Aralarında ilgiden dolayıbirbirine zıt kavramları bir arada kullanmaktır.

—Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz.
—Neden böyle düşman görünürsünüz
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
—İçimde kar donarbuzlar tutuşur
Yağan ateş midirkar mıdır bilmem.
—Sana çirkin dedilerdüşmanı oldum güzelin.
—Yükseğinde büyük namlı karın var
Alçağında mor sümbüllü bağın var.
—Gülmek olgoncaya münasiptir
Ağlamak budil-i hazine gerek.
—Karlar etrafı bembeyaz bir karanlığa gömdü.

Bir varlığın ya da bir olayın birbirine zıt karşıt durumlarının bir arada verilmesi sanatıdır.

Örnek : Ne efsunkar imişsin ah ey didar – ı hürriyet
Esir – i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten

[Mezarkabul]

Konular birleştirildi.