Güneş alerjisi nedir, nasıl geçer?

Yazın ve bahar aylarında vücudun güneşin zararlı ışınlarına karşı aşırı hassaslaşması sonucunda meydana çıkan güneş alerjisinden kurtulmak mümkün müdür?

Güneş alerjisi, cildin güneşin zararlı ışınlarına karşı aşırı hassas olması şeklinde ifade edilebilecek bir durumdur. Genellikle; kızarıklık, yanma ve su toplama şeklinde etkileri ortaya çıkar. Kulaklarda, yüzde ve güneşe doğrudan maruz kalan bazı bölgelerde egzama hastalığını andıran görüntüler ortaya çıkabilir. Etkisi birkaç gün sürer. Güneş alerjisi ciltte bene benzeyen, açık kahverengi ve düzensiz lekeler de oluşturabilir. Burundaki tıkanıklık, kaşıntı ve akıntının sebebi de güneş alerjisi olabilir.

Güneş alerjisi gözleri etkiler mi?

Bazı kişilerde güneş alerjisi gözleri de etkileyebilir. Güneşe çıktıktan sonra gözlerde yanma, acı, kızarıklık, kanlanma ve sürekli kırpma ihtiyacı hissedilebilir. Güneş gözlüğü kullanmak zararlı ışınları engelleyerek hem gözde hem de göz çevresindeki deride alerji etkilerinin oluşmasını engeller. Ancak kullanılacak güneş gözlüğünün ultraviyole ışınları engelleme özelliği olmazsa hiçbir anlamı olmaz.

Güneş alerjisi kimlerde görülür?

Açık tenli kişilerde ve kadınlarda görülme oranı fazladır.

g4-29072015

Neden olur?

Genetik yatkınlık güneş alerjisinin temel sebebidir. Ancak tetikleyici birçok faktör vardır. Tüketilen bazı besinler ve ilaçlar güneş alerjisine neden olabilir. Tansiyon ve şeker hastalığı ilaçları, antibiyotik ve ağrı kesiciler gruplarında güneş alerjisini tetikleyen ilaçlar vardır. Deriye temas eden şeylerde de tetikleyici maddeler bulunabilir. Başta incir olmak üzere bazı bitkiler, parfümler ve kozmetik ürünler güneş alerjisini tetikleyebilir. Çeşitli sebeplerden dolayı bazı enzimlerin vücutta azalması da alerji durumunu aktif hale getirebilir.

Güneş alerjisi belirtileri nelerdir?

Güneş alerjisinden etkilenmiş olan ciltteki görünüm, probleme neden olan etkenlere bağlı olarak geniş ölçüde değişebilir. Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

• Kızarıklık

• Kaşıntı ya da ağrı

• Üzerinde çatlaklar oluşan yumrular

• Kabuklanma, çatlama ve kanama

• Kabarcık veya kurdeşen oluşumu

Bulgu ve belirtiler genellikle sadece güneşe maruz kalan cilt bölgelerinde ve güneşe maruz kaldıktan sonraki birkaç dakika veya saat içinde gelişmektedir.

Doktora ne zaman görünmelidir?

Güneş ışığına maruz kaldıktan sonra alışılmadık, rahatsız edici deri reaksiyonları meydana geliyorsa bir doktora görünün. Şiddetli veya kalıcı şikayetlerde teşhis için bir cildiye uzmanına görünmek gerekir.

Güneş alerjisine ne iyi gelir? Nasıl geçer?

• Güneşe maruz kalmaktan kaçınınız. Çoğu güneş alerjisi belirtileri etkilenen bölgeler daha fazla güneş ışığına maruz kalmadığı sürece düzelir.

g2

• Cilt nemlendiricileri kullanın. Cilt losyonları nemlendirici özelliği ile kurumuş ve pullanmış ciltteki tahrişleri azaltmaya yardımcı olur.

• Yatıştırıcı cilt ilaçları kullanın. Evde uygulayabileceğiniz “kalamin losyonu” ve “aloe vera” gibi ürünler de deriyi toparlamaya yardımcı olur.

Güneş alerjisi nasıl önlenir?

• Güneşte kalma süresini sınırlayın. Gün içerisinde güneşli günlerde saat 10 ile 16 saatleri arasında güneşten uzak durun.

• Aşırı güneş ışığına ani şekilde maruz kalmaktan kaçının. Bahar ya da yaz aylarında fazla güneş ışığına maruz kalan çoğu insanda güneş alerjisi belirtileri görülür. Cilt hücrelerinizin güneş ışığına uyum sağlamasına izin vererek güneşte kalma sürenizi yavaş yavaş arttırın. Birden uzun süreli şekilde güneşe maruz kalmak alerji riskini artırır.

• Güneş gözlüğü takın ve koruyucu giysiler giyin. Uzun kollu gömlek ve geniş kenarlı şapkalar güneşten cildinizi korumaya yardımcı olur. İnce ya da gevşek bir dokuya sahip kumaşlar UV ışınlarını geçirebildiğinden dolayı giymeyin.

• Sık sık güneş kremi uygulayın. Güneş koruma faktörü (SPF) 30 ya da daha yüksek olan geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanın. Özellikle alerjiye yatkın ciltlerde her iki saatte bir güneş kreminin yenilenmesine özen gösterilmelidir.

Yaygın görülen güneş alerjisi türleri ve tedavileri nelerdir?

Polimorföz Işık Eripsiyonuna (PLE) Bağlı Güneş Alerjisi

g1

Kaşıntılı döküntü güneş alerjilerinin en yaygın türüdür. Güneş ışığına bir süre maruz kalan 6 kişiden 1’inde bu hastalık görülür.

Nasıl görünür?

Küçük, kırmızı, kaşıntılı leke veya kabarcıklardır. Pullanıp, kabuklanabilir. Genelde göğsün ve sırtın üst kısmında oluşur.

Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür. Ergenlik döneminin sonlarından 20’li yaşların başlarına kadar olan sürede ortaya çıkar. Bir kere ortaya çıktıktan sonra, çoğu insanda her sene geri gelir. Atopik dermatit (alerjik egzema) gibi başka cilt hastalıklarına sahip kişilerde risk faktörü artar.

Neden olur?

PLE bir bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Güneş ışığı cilde temas ettiğinde, deri hücrelerinde küçük değişiklikler meydana getirir. PLE’den muzdarip kişilerin vücudu bu değişikliklere reaksiyon gösterek bunlarla savaşmaya çalışır. Bu yüzden kaşıntılı lekeler ve kabarcıklar oluşur.

hand sun and blue sky

Nasıl tedavi edilir?

SPF 25 ve üstü güneş kremlerini kullanmaya çalışın. Hem UVA, hem de UVB ışınlarına karşı koruyanları seçin. Çünkü bazı güneş kremleri sadece UVB ışınlarına karşı koruma sağlar. Ama genelde UVA ışınları alerjik reaksiyonlara neden olanlardır. Titanyum içeren güneş kremleri pratik olabilir, çünkü güneş ışınlarına karşı tam koruma sağlarlar.

Doktorunuzun tavsiyesi ile alacağınız antihistamin ilaçlar da yardımcı olacaktır. Çünkü alerjik reaksiyonun başlamasına neden olan histamin hormonunun etkileri bu ilaçla yok edilecektir.

Ayrıca, güneş ışığına azar azar çıkmayı deneyin. Günde birkaç dakika ile başlayın. Vücudunuz güneşe karşı direnç kazandıkça bu süreyi artırın. Eğer döküntüleriniz düşük seviyedeyse, bahar aylarında güneş ışığına çıkmak işe yarayabilir. Böylelikle cildiniz güneş ışınlarına alışacak ve daha az tepki verecektir.

Eğer ciddi derecede döküntü varsa, doktorunuz akşamları kullanmak üzere steroid ilaç yazabilir. Daha ciddi durumlarda ise doktorunuz ışık terapisi önerebilir. Bu terapilerde kontrollü ve az ışıkla cildin güneş ışığına alışması sağlanır.

İlaçların Tetiklediği Işık Hassasiyetine Bağlı Güneş Alerjisi

Güneş alerjine bağlı bu döküntü de yaygındır. Bazı ilaçları kullanırken, güneş ışığına maruz kalan kişilerde görülür.

Nasıl görünür?

Kaşınıtılı, kırmızı döküntüler daha kabarıktır. Güneşle temas etmiş vücudun bütün noktalarını etkiler.

Neden olur?

İlaçların tetiklediği ışık hassasiyetine bağlı güneş alerjisi, bazı ilaçların alımından sonra güneş ışığına çıkıldığında oluşur.

Bu durumla bağlantılı olduğu düşünülen 50’den fazla ilaç olduğu düşünülmektedir. Sarı kantaron içeren ilaçlar, bazı antibiyotikler, bazı kalp ve tansiyon ilaçları bunların arasındadır.

Bu sorunu yaşayan hastalar iki yolla reaksiyon gösterirler. Genellikle, bu ilaçlar vücutta güneş yanığı eşiğini düşürmektedir. Diğer neden ise, ilaçlardaki bazı maddelerin güneş ışığıyla birleşerek alerjik reaksiyon göstermesidir.

Nasıl tedavi edilir?

İlacı almayı bırakmak genellikle belirtilerin kaybolmasını sağlayacaktır. Ama bunu sadece ilaç sizin için olmazsa olmaz ilaçlardan biri değilse yapmalısınız. Eğer bu konuda şüpheleriniz varsa, doktorunuzla görüşün.

g3

Foto Kontakt Güneş Alerjisi

Bu reaksiyon önceki ikisine göre daha az yaygındır. Vücut, parfüm, sabun gibi bazı kimyasallara, tuvalet malzemelerine ya da bazı bitki yapraklarına ve otlara temas ettikten sonra, güneş ışığına maruz kaldığında ortaya çıkar.

Nasıl görünür?

Kaşıntılı ve kırmızı döküntü kalkık biçimdedir. Kimyasallarla temas eden bölgelerde görülür. Ciddi durumlarda büyük kabarcıklar ve kurdeşen görünür.

Neden olur?

Kimyasal güneş ışığına tepki verdiğinde alerjen oluşur. Bu da cildi rahatsız edip, onunla savaşmaya zorlar.

Nasıl tedavi edilir?

Kimyasalın ne olduğunu anlamaya çalışın ve bunu kullanmayı bırakın. Ayrıca bu sürede güneş ışığına çıkmamalı, antihistamin ilaçlar almalı, etkilenen bölgeleri yıkamalı ve kalamin losyonu ile şişen yerleri yumuşatmalısınız.

Eğer bu sorunla daha önce karşılaştıysanız, kaldığınız otellerin sabun veya parfümlerini kullanmamalısınız.

Problemin ne olduğunu, cildinizin neye reaksiyon gösterdiğini çözmek çok önemlidir. Eğer alerjik bir reaksiyon çektiğinizi düşünüyorsanız, bir dermatoloğa gidip, gerekli alerji testlerini yaptırmalısınız.