 Metabolizma ve Bazal Metabolizma Nedir? Bazal Metabolizmayı Etkileyen Faktörler Neler
Metabolizma ve Bazal Metabolizma Nedir? Bazal Metabolizmayı Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Etiketler: Metabolizma Neden Yavaş Çalışır?, Metabolizmayı Etkileyen Nedenler,
Zayıflama, Zayıflamak için Ne Yapmalıyım?
Metabolizma; vücut hücrelerinin enerjiyi yakma hızına denir. Vücudun her hücresi farklı bir şekilde ve hızda enerji harcar. Yani, vücudun temel fonksiyonlarını devam ettirebilmesi için bir gün içerisinde ihtiyacı olan minimum enerji miktarıdır.
Bazal metabolizma; halk arasında metabolizma hızı olarak bilinir. Bazal metabolizma, kişinin bir günde dinlenir vaziyette, herhangi bir fiziksel aktivite yapmadan harcadığı enerji miktarıdır.
Bu, total metabolizma hızının yüzde 60’ına tekabül eder. Yani vücutta bulunan hücreler günlük alınan enerjinin yüzde 60’ını normal şartlarda harcar. Geriye kalan enerjinin yüzde 10-15’lik bölümü almış olduğumuz gıdaların emilimi sırasında harcanır. Bu enerji mide ve bağırsak hücreleri tarafından harcanır. Kalan yüzde 15-30’luk bölümüyse gün içinde bize hareketlilik sağlayan çizgili kaslar tarafından harcanır. Dolayısıyla gün içinde, ne kadar hareketli olur ve egzersiz yaparsak, metabolizma hız oranı da o kadar artar.
Öncelikle, vücudumuza aldığımız sıvı ve katı gıdalar, bağırsaklarımızdan emilerek kana geçer. Bu gıdalar; bağırsaklarda parçalandıktan sonra, yağ, protein ve karbonhidrat (kompleks şeker) olarak kana geçer. Yağ, protein ve karbonhidratlar enerji kaynağıdır. Vücut hücreleri normal şartlarda sadece glikoz (parçalanmış şeker) harcar.
Düzensiz beslenme ve dengesiz diyetler vücut proteinlerinin yakılmasına ve kas kaybına neden olmaktadır. Aynı zamanda metabolizma hızını düşürür.
Bazal Metabolizmanın çalışma hızını etkileyen faktörler:
* Yaş: Her yaşın belirli bir bazal metabolizma hızı vardır. En hızlı olduğu dönem isi, 15-30 yaş arasıdır. 30 yaşından sonra metabolizma yavaşlamaya başlar. Özellikle menopoz sonrası metabolizma hızı iyice azalır.
* Genetik: Ailede kilolu olanların çocukları da kilolu olabilir. Bu doğuştan metabolizma hızını etkiler.
* Sürekli kilo alıp vermek: Metabolizmayı yavaşlatır.
* Metabolik hastalıklar:
• Tiroit bezinin hızlı çalışması metabolizmayı hızlandırırken; yavaş çalışması yavaşlatır.
• Böbrek üstü bezinden salgılanan kortizon hormonunun fazla olması halinde metabolizma yavaşlar.
• Pankreastan salgılanan Ensülin hormonunun fazlası (Hipoglisemi) da metabolizmayı yavaşlatır.
* Cinsiyet: Erkeklerin hem bazal hem total metabolizma hızı daha fazladır. Bunda erkeklerde bulunan çizgili kasların ağır ve daha güçlü olmasının büyük etkisi vardır.
* Gün içinde aşırı karbonhidrat: Şeker, makarna, pirinç, hamurlu gıda ve tatlı tüketimi metabolizmayı yavaşlatır.
* Stres: Metabolizmayı yavaşlatır.
* Uzun süreli çok düşük kalorili diyetler: Metabolizma hızını yavaşlatır
|