2014 KPSS Coğrafya Test Soruları ve Yanıtları Açıklamalı Anlatım



Soru 1
I. İklim Çeşitliliğinin görülmesi II. Ulaşımın bölgelerde farklı gelişmesi III. Linyit yataklarının genişçe yayılması IV. Erozyon şiddetinin farklı olması V. Yerleşme tiplerinin çeşitlenmesi Yukarıda verilenlerden hangisi Türkiye’de yer şekillerinin çeşitli olmasının sonuçlarından biri değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
1 numaralı soru için açıklama
Türkiye’nin yer şekillerinin özelliklerine baktığımızda; 1. Türkiye çok yüksek ve engebeli bir ülkedir. Bu durum;  Erozyon ve heyelan olaylarının fazla olmasına,  yağış miktarlarının değişmesine ve birçok yerde kar yağışlarına sebep olmaktadır. 2. Yer şekilleri kısa mesafelerde çeşitlilik gösterir, Buda iklimin kısa mesafelerde çeşitli olmasına neden olur. 3. Batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artar. Bu durum;  sıcaklığın doğuya doğru azalmasına,  tarım ürünlerinin olgunlaşma sürelerinin uzamasına,  akarsuların yatak eğimlerinin, akış hızlarının ve enerji potansiyellerinin artmasına neden olmuştur. 4. Yer şekilleri genelde doğu-batı doğrultusunda uzanır. Bu durumun sonucunda;  Doğu - batı yönünde yol yapım maliyetleri düşük, kuzey - güney yönünde ise fazladır.  Kara ve demiryolları da genel olarak doğu batı yönünde uzanmaktadır.  Kuzey ve güneyde ulaşım geçitlerle sağlanmaktadır. 5. Anadolu yarımadası büyük ölçüde üçüncü zamanda oluşmuştur. Ancak Türkiye’de bütün zamanlara ait arazilere rastlanmaktadır. Bu durum Türkiye'de maden çeşitliliğinin fazla olmasına yol açmıştır. Not: Türkiye’de yerleşme tiplerinin çeşitli olmasında iklim etkili olmaktadır. (Cevap C)

Soru 2
Türkiye’de platolar en fazla İç Anadolu Bölgesi’nde bulunur. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Epirojenik hareketler
B) Orojenik hareketler
C) Akarsu biriktirmesi
D) Yer şekilleri
E) Volkanik arazi
2 numaralı soru için açıklama
Plato, akarsular tarafından derin vadilerle yarılmış, parçalanmış, yüksekte kalmış düzlükler anlamında kullanılır. Bir yerde platonun oluşabilmesi için;  Yer kabuğunun akarsular tarafından aşındırılarak düzleştirilmesi gerekir. (Peneplen = yontukdüz) Deniz seviyesine yakın bu düzlüklerde akarsular aşındırma yapamazlar.  Peneplen alanda yerkabuğu hareketleri yeniden başlar ve yeryüzü topluca yükselir. (Bu olaya Epirojenez denir.)  Akarsular yükselen bu alanlarda tekrardan aşındırma yapmaya başlarlar. Derin vadiler şeklinde aşındırma gerçekleşir. Geniş, düz ve derin aşınmış alanlar platoyu oluşturur. (Cevap A)

Soru 3
Hız, bir akarsuyun aşındırma gücünü arttıran en önemli faktördür. Buna göre aşağıdaki bölgelerden hangisinde akarsular bu özelliğiyle aşındırmayı en fazla yapar?
A) Marmara
B) İç Anadolu
C) Ege
D) Doğu Anadolu
E) Akdeniz
3 numaralı soru için açıklama
Ülkemizde ortalama yükseltisi 2000 metre civarında olan bölge Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Bu nedenle buradaki akarsuların akış hızı en fazladır. Akarsuların bu özelliğinden dolayı aşındırma güçleri de çok fazladır. (Cevap D)

Soru 4
Karstik yer şekillerinin dağılışını gösteren Türkiye haritası incelendiğinde, bu şekillerin en fazla Akdeniz Bölgesi’nde yer aldığı görülür. Bu duruma aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazladır?
A) Yaz mevsiminin çok sıcak ve kurak geçmesi
B) Ormanların bölgede geniş yer kaplaması
C) Bölgenin kalkerli bir araziye sahip olması
D) Arazinin engebeli bir yapıya sahip olması
E) Bölgede mağaraların geniş yer kaplaması
4 numaralı soru için açıklama
Kayatuzu, jips (alçıtaşı), kalker (kireçtaşı) gibi suda kolay eriyebilen kayaçların bulunduğu arazilere “Karstik Araziler adı verilir. Bu arazilerde suların etkisiyle bir takım şekiller oluşur. Bu şekillere “Karstik Şekiller” denir. (Cevap C)

Soru 5
Marmara Bölgesi’nin aşırı nüfuslanmasında aşağıdakilerden hangisi en fazla etkili olmuştur?
A) Yer şekilleri
B) Ticaret
C) Hizmet
D) Tarım
E) Ulaşım
5 numaralı soru için açıklama
Marmara Bölgesi’nin aşırı nüfuslanmasında en fazla etkili olan etken ulaşımdır. Ulaşımın gelişmiş olmasından dolayı endüstri ve ticaret buna bağlı olarak gelişmiştir. Türkiye’de göçler de bu nedenlerden dolayı Marmara Bölgesi’ne olmaktadır. (Cevap E)

Soru 6
Doğu Anadolu Bölgesi hem yüz ölçümü hem de tarımsal nüfus yoğunluğu fazla olan bir bölgedir. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun nedenidir?
A) Tarım ürünü çeşidinin az olması
B) Kışların çok soğuk geçmesi
C) Yağış miktarının az olması
D) Engebeli arazinin fazla olması
E) Dışarıya olan göçlerin fazla olması
6 numaralı soru için açıklama
Bir bölgede arazinin engebeli olması,  Gerçek alanın çok büyük olmasına neden olur. Bu nedenle Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye’nin en büyük bölgesidir.  Tarım alanlarının az olmasına dolayısıyla tarım alanlarına düşen kişi sayısının fazla olmasına yol açar. (Cevap D)

Soru 7
Seracılık sıcaklığı kontrol altına almayı amaçlayan bir tarım faaliyetidir. Buna göre aşağıdaki bölümlerin hangisinde seracılık yapılması daha kolaydır?
A) Doğu Karadeniz
B) Kıyı Ege
C) Güney Marmara
D) Antalya
E) Orta Fırat
7 numaralı soru için açıklama
Seracılık yapılan alanlarda,  Kışlar ılık geçer.  Güneşlenme süresi fazladır.  Amaç sıcaklık etmenini kontrol altına alarak maliyeti düşürmektir.  Verilen bölümler içerisinde buna en uygun bölüm Antalya’dır. (Cevap D)

Soru 8
Aşağıda bir tarım ürünün özellikleri verilmiştir.  Bol su ister.  Olgunlaşma döneminde yüksek sıcaklık ister.  Akarsu boylarında rahat yetişir.  Üretimi devlet kontrolündedir. Özellikleri verilen tarım ürünü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mercimek
B) Buğday
C) Tütün
D) Üzüm
E) Pirinç
8 numaralı soru için açıklama
Verilen tarım ürünlerine baktığımızda,  Mercimek çok kurak alanlarda yetişir.  Buğday kurak alanlarda geniş arazilerde yetiştirilir.  Tütün her türlü koşulda yetişebilecek bir üründür.  Üzüm ise Türkiye’ye uyum sağlamış, kış soğuklarından fazla etkilenmeyen bir üründür.  Pirinç ise, - Bol su ister, - Olgunlaşma döneminde yüksek sıcaklık ister, - Akarsu boylarında rahat yetişir, - Üretimi devlet kontrolündedir. (Cevap E)

Soru 9
Aşağıda verilen bölümlerin hangisinde büyükbaş hayvancılık yaygın bir şekilde yapılmaktadır?
A) Konya
B) Orta Fırat
C) Erzurum – Kars
D) Ergene
E) Antalya
9 numaralı soru için açıklama
Büyükbaş hayvancılığın yaygın olduğu yerlerde,  Yaz yağışları fazladır.  Bitki örtüsü gür çayırlardır.  Tarım etkinlikleri geri kalmıştır.  Verilen özelliklere sahip bölümümüz Erzurum – Kars’tır. (Cevap C)

Soru 10
Aşağıdaki yer altı kaynaklarının hangisinde ülkemiz dünya rezervinin yarısından fazlasına sahiptir?
A) Boksit
B) Krom
C) Bor
D) Demir
E) Doğalgaz
10 numaralı soru için açıklama
Ülkemizdeki yer altı kaynaklarına baktığımızda demir, bakır, krom, zımparataşı, bor gibi madenlerde dünyada önemli olmakla beraber bor mineralinin yaklaşık %77’si ülkemizde bulunmaktadır. (Cevap C)

Soru 11
Adana – Zeytinyağı Konya – Şeker fabrikası Kars – Et ürünleri Bursa – İpekli dokuma Yukarıda verilen endüstri kuruluşlarının gelişmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
A) Ham madde
B) Teknoloji
C) Sermaye
D) Enerji
E) Ulaşım
11 numaralı soru için açıklama
Verilen endüstri kuruluşlarına baktığımızda,  Adana’da zeytin üretimi fazladır. Zeytin toplandıktan hemen sonra işlenir. Bu nedenle fabrika üretim alanının yakınına kurulur.  Konya, Türkiye’de şekerpancarı üretiminin en fazla olduğu ilimizdir. Şekerpancarı çok çabuk bozulan ürünlerden bir tanesidir. Konya’da üç taneden fazla şeker fabrikası bulunur.  Türkiye’de büyükbaş hayvancılığın en fazla yapıldığı bölüm Erzurum-Kars’tır. Burada et ürünleri tesisleri çok yaygındır.  İpekböcekçiliğinin en fazla yapıldığı ilimiz Bursa’dır. Ham maddenin burada fazla olmasından dolayı ipek üretiminin en fazla olduğu illerimiz başında gelir. (Cevap A)

Soru 12
Karadeniz kıyısındaki,  En işlek liman,  Hinterlandı en geniş liman,  İşlenmiş bakır gönderilen liman, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Trabzon
B) Sinop
C) Zonguldak
D) Giresun
E) Samsun
12 numaralı soru için açıklama
Karadeniz kıyısında dağlar denize paralel uzandığı için,  Kıyıda doğal liman sayısı azdır.  Limanların iç kesimlerle olan bağlantısı zordur.  Limanın gerisinde düz arazi azdır.  Verilen limanlar içerisinde Orta Karadeniz’de bulunan Samsun’da dağlar içeriden başlar. Bu nedenle limanın gerisinde düz arazi fazladır. Demiryolu ulaşımı rahat yapılabilmektedir.  Yukarıdaki nedenlerden dolayı Samsun limanı diğer limanlara göre daha fazla gelişmiştir. (Cevap E)

Soru 13
İç Anadolu Bölgesi’nde arpa ve buğday ekim alanlarında fazla değişiklik olmamasına rağmen, üretimde değişiklik görülür. Bu durumu aşağıdakilerden hangisiyle açıklayabiliriz?
A) Toprak yapısında meydana gelen değişikliklerle
B) İklim şartlarındaki değişikliklerle
C) Devletin destekleme alımındaki değişikliklerle
D) Ürünlerin fiyatlarındaki değişikliklerle
E) Ürünlerin zamanlarında hasat edilmemesiyle
13 numaralı soru için açıklama
İç Anadolu Bölgesi’nde yaşanan iklim karasaldır. Karasal iklimin en önemli özelliklerinden biri yağışlarda görülen kararsızlıktır. Yağışın fazla olduğu dönemlerde tarım ürünlerinin üretiminde artış görülür. Yağışın az olduğu dönemde ise üretimde düşme görülür. Bu durumda üretimde dalgalanma yaşanır. (Cevap B)

Soru 14
Gittiği yörede; I. yağışların yazın arttığını, II. bitki örtüsünün çayır olduğunu, III. kışların çok soğuk ve uzun geçtiğini, IV. büyükbaş hayvancılığın yaygın olduğunu gören gözlemci Doğu Anadolu’nun hangi yöresindedir?
A) Kars
B) Iğdır
C) Hakkari
D) Erzincan
E) Malatya
14 numaralı soru için açıklama
Doğu Anadolu Bölgesi’nde Erzurum - Kars Bölümü’nde,  Yağışlar yazın artar.  Bitki örtüsü çayırdır.  Kışlar çok soğuk ve uzun geçer.  Büyükbaş hayvancılık yaygındır.  Tarım ürünleri en geç olgunlaşır.  Yaz mevsimi en kısadır. (Cevap A)

__________________
Aşk der ki sana: Yolumdaysan başım feda yoluna; ama bil ki senin de başını isterim yoluma. Kahır, kapris gelecekse senden amenna! Ama ayağına diken batarsa yolumda ah edip vahlanma!...
Aşk bilek gücü değil “YÜREKTİR”! Yüreğin yetmiyorsa düşme yollara!…