Bİlİm Ve Bİlİmsel YÖntem

[Jaqen]

BİLİM VE BİLİMSEL YÖNTEM

Bilim: Tarafsız gözlem ve deneyler sonucu elde edilen düzenli bilgiler topluluğudur.
Bilimsel Problemin çözümü sırasında aşağıda verilen çalışmalar yapılır.
1-)Problem tespit edilir.Sonra açık ve anlaşılır şekilde ifade edilir.
2-)Gözlemler yapılır.

Nitel Gözlem: Duyu organlarıyla yapılan gözlemdir.
ör: Hava çok sıcak , sert tahta vb.
Nicel Gözlem: Ölçü aleti kullanarak yapılan gözlemlerdir.Mutlaka bir değer ve bir birimle ifade edilir.
ör: Havanın sıcaklığı 30 C’dir. Ali’nin boyu 1.80 cm gibi.

3-)Veriler toplanır.
Veri: O probleme ait bilinen gerçeklerdir.
4-)Hipotez kurulur.
Hipotez: O probleme ait geçici olarak önerilmiş çözümdür. Hipotezlerin bilimsel geçerliliği yoktur. İleride çürütülebilir.
İyi bir hipotezin özellikleri :
Probleme çözüm önerilmelidir.
Verilerin tamamını kapsamalı
Verilere ters düşmemeli
Veriler arasında bağlantı kurulmalı
Deney ve gözlemlere açık olmalı
Denenebilir , değişebilir olmalı
Gerekli durumlarda otoriteyi reddedebilmeli

5-)Tahminler yapılır.
Tahmin: Hipoteze dayalı ileri sürülen fikirlerdir. Bir cümlede “Eğer…..” “ise…….” “dir” kelimeleri varsa o tahmin cümlesidir.

6-)Kontrollü deneyler yapılır.
Kontrollü deney: Her defasında bir faktörü değiştirip diğer faktörlerin sabit tutulmasıyla yapılan deneylerdir.
Yapılan deneyler hipotezi doğrulamazsa hipotez reddedilir.
Yapılan deneyler hipotezi doğrularsa hipotez geçerlilik kazanır.

7-)Teori kurulur.
Teori : Uzun zaman içinde yeni gerçeklerle desteklenip , kökleşmiş olan hipoteze denir. Teorilerin de tam bir geçerliliği yoktur.

8-)Kanun
Kanun: Teori evrensel bir gerçek haline dönüşürse kanun haline dönüşür.

BESLENME ve YAŞAM ŞEKİLLERİ

OTOTROF BESLENME: 1)Fotoototrof Beslenme
2)Kemoototrof Beslenme

B-HETEROTROF BESLENME : 1)Holozoik Beslenme:
a) Otçul Beslenme b) Etçil Beslenme c)Hem etçil Hem otçul Beslenme
2)Safrofit Beslenme
3)Birlikte Yaşam (Simbiyoz)
a)Yararlı Birliktelik: -Kommensalizm –Mutualizm –Protokooperasyon
b)Zararlı Birliktelik

C-HEM OTOTROF HEM HETEROTROF BESLENME


Beslenme: Canlıların yapıların oluşturma ve enerji elde etmek için organik besin üretmelerine veya dışarıdan hazır olarak almalarına denir.

A-Ototrof Beslenen Canlılar (Üreticiler)
İnorganik moleküllerden organik molekül sentezleyebilen canlılardır.
Fotoototrof Canlılar (Fotosentetikler): İnorganik maddeleri ışık enerjisi sayesinde organik maddelere dönüştürürler.
6CO2 + 6H2O C6H12O6 + 6O2
Yeşil bitkilerin tümü, kamçılı hayvan (öglena) ,bazı bakteriler ve mavi-yeşil algler.
Bu canlılar mutlaka klorofil bulundururlar.

Kemoototrof Canlılar (Kemosentetikler): Klorofilleri yoktur.Besinlerini üretmek için gerekli olan enerjiyi inorganik maddelerin oksidasyonuyla sağlarlar.
Ör: Nitrit ,Nitrat ,Demir ve Kükürt bakterileri.


B-Heterotrof Beslenen Canlılar (Tüketiciler)
Kendi besinini kendisi üretemeyip dış ortamdan hazır olarak alan canlılar.
Holozoik Canlılar: Besinlerini büyük ve katı parçalar halinde alırlar. Sindirim sistemleri gelişmiştir.Bütün omurgalılar.
1-)Karnivorlar (Etçiller) ---------- Aslan , kartal , köpekbalığı , çıyan
2-)Herbivorlar (otçullar) ---------- İnek , Geyik , fil , tırtıl
3-)Omnivorlar (Hem etçil, hem otçullar) ---------- İnsan , fare , ayı ,maymun

Simbiyoz (ortak yaşam) : Farklı tür canlıların birlikte yaşamasıdır.
Mutualizm (++) : Her iki tarafında karşılıklı fayda sağlamasıdır.Ayrıldıkları zaman yaşamlarını sürdüremezler.
Protokooperasyon (zorunlu olmayan mutualizm) : Beraber yaşadıklarında karşılıklı yarar sağlayan ve ayrıldıklarında da yaşamlarını sürdürebilen canlılardır.
Kommensalizm (+, 0) : Taraflardan biri yarar görürken diğeri ne yarar ne zarar görür.
Parazitlik (Asalaklık) (+,-) : Parazit olan canlı yarar görürken konak canlı zarar görür.

Saprofitlik (Çürükçül Yaşam) : Organik molekülleri inorganik moleküllere parçalarlar. Doğadaki tüm madde döngülerinde görev alırlar. Toprağın zenginleşmesini sağlarlar.

C-Hem Ototrof Hem Heterotrof Beslenen Canlılar
Böcekcil bitkiler ve öglena gibi canlıları örnek gösterebiliriz.

EKOLOJİ VE POPULASYONLAR
Ekoloji
Canlıların birbiriyle ve çevreleriyle olan ilişkileri inceleyen bilim dalıdır.
Populasyon
Belirli bir bölgede yaşayan aynı türe ait bireylerin oluşturduğu topluluktur.
Kommünite
Belirli bir bölgede yaşayan çeşitli populasyonların oluşturduğu topluluktur.
Ekosistem
Belirli bir bölgede yaşayan canlılar ve cansız çevredir.Kommünite + Cansız Çevre
Biyosfer
Canlı varlıkların yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli koşulların bulunduğu ortamların tamamına denir.

Habitat
Türün yaşamını sürdürdüğü bölgeye (adresine) denir.
Ekolojik Niş
Türlerin gerçekleştirmiş oldukları faaliyetlerine (mesleğine , işine ) denir.
Baskın Tür
Ekosistemde sayı ve faaliyet bakımından fazla olan türe denir.
Süksesyon
Bir ekosistemde baskın türün yerini başka bir türün almasına denir.
Ekoton
Farklı ekosistemlerin kesişim bölgesidir. Tür çeşitliliği bakımından zengindir.