Kartonpiyer Nasıl Yapılır?

[Toprak]

Kartonpiyer Nasıl Yapılır?


Kartonpiyer duvar ve tavan süslemeleri günümüzde oldukça revaçta. Fakat aslında kartonpiyer nedir, nasıl yapılır bilinmiyor. Kartonpiyer sanılan ürünler günümüzde alçıdan dökülerek yapılıyor. Kartonpiyer ile yapılabilien ince işçilik alçıdan yapıldığında kartonpiyere göre daha kaba bir işçilik ortaya çıkıyor. Bunu marangozluk ile ağaç oyma sanatı arasındaki farkı düşünerek anlayabilirsiniz. Kartonpiyer, kağıdın eritilmiş tutkal ve litoponla karıştırılıp elle şekillendrilmesiyle oluşur. Kartonpiyer, boncuk tutkal, silikon ya da kükürtten hazırlanan kalıplara dökülür, sertleşince kalıptan çıkarılır ve istenilen yere çivi ya da tutkalla monte edilir. Kartonpiyer hazırlandığı gün kullanılmalıdır yoksa sertleşip taşlaşır ve kalıba dökülemez hale gelir. Kartonpiyeri bozan tek şey rutubettir çünkü içerisinde nemi emen tutkal vardır. Kartonpiyer yalnızca tavan ve duvar süslemesinde değil masa, sehpa, koltuk, dekoratif havuz, yatak başlığı gibi birçok dekoratif ürün yapılabilir. Yani gördüğünüz ve kartonpiyer zannettiğiniz ürünler kartonpiyer değil alçı dökümdür. Tabelasında kartonpiyer dekorasyon yazan dükkanlarda aslında alçı döküm yapmaktadır. Çünkü alçının yapımı daha kolay ve maliyeti daha düşüktür. Alçı sadece suyla doğru şekilde ve miktarda karıştırılarak hazırlanır ve kalıplara dökülerek istenilen şekillerde ürünler elde edilir. Kartonpiyer ve alçı arasındaki farkı profesyoneller harici anlamak neredeyse imkansızdır. Alçı kullanarak da isteği karşılayacak ürünler üretilebilmektedir. Zaten günümüzde kullanılıan yöntem de budur. Alçı süslemelerin kullanılacağı mekanın ya da üretilecek ürünlerin boyutları ve sayısına göre yapım süresi değişmektedir. Alçıdan da yalnızca tavan ve duvar değil farklı dekoratif ürünler üretilebilmektedir. Maliyeti ise yapılan ürünün kalitesine, boyutlarına, sayısına ve sanat değerine göre değişmektedir. Kartonpiyer ve alçıdan yapılan dekorasyonlar için oluşmuş bir önyargı sadece avangard tasarımlar yapılabildiğidir. Halbuki alçı ve kartonpiyerden istenilen tasarım anlayışına göre modern tasarımlarda yapılabilmektedir. Alçı ve kartonpiyer ürünler yalnızda iç mekanda değil yapıların dış kaplamalarında da kullanılabilmektedir. Kartonpiyer yalnızca süsleme değil bir sanat ve zanaattır. Günümüzde değeri kaybolmaya yüz tutmuş, unutulmuş bir sanat. *Tavsiye: Eğer gerçek kartonpiyeri merak ediyor ve mekanlarınızda kullanmak istiyorsanız 7 yaşından beri kartonpiyer sanatıyla uğraşan 76 yaşındaki yaşayan son kartonpiyer ustası Kemal Cinbiz'in İstanbul-Tophane'de ki atölyesini ziyaret etmenizi tavsiye ederim.