Öğrenme Kuramları

[SrKn]

Öğrenme Kuramları

Bireyler birçok davranışı öğrenme yoluyla elde etmektedir. İnsanlar kendi olgularını devam ettirebilmek için de sürekli öğrenmek zorundadır. Öğrenme kuramları içerisinde öğrenmenin nasıl gerçekleştiğini göreceğiz. Kuramcıların bir kısmı öğrenmenin insan ve hayvanda aynı olduğuna dikkat çekmiş, bir kısmı da insanın sadece kendisinin öğrenebileceği, insanların öğrenme konusunda hayvanlarla kıyaslanamayacak kendine has olgular olduğundan bahsetmiştir.

Öğrenme kuramları temel olarak davranışçı ve bilişsel olarak incelenmektedir. Diğer öğrenme yaklaşımları da bu iki kavrama yakın öğrenme kuramlarından oluşmaktadır. Şimdi bu öğrenme kuramlarını başlıklar halinde inceleyelim.

1) Davranışçı Öğrenme Kuramları: Kpss soruları açısından en önemli kuramların başında gelen davranışçı kuramların öncüsü Watson’dur. Temel düşüncenin insanların boş bir levha gibi işlenmeye hazır olduklarıdır. John Locke’un bu düşüncesinden yola çıkan Watson istediği herhangi birini istediği özelliklerde yetiştirebileceğini iddia etmiştir.

Tepkisel Koşullanma – PAVLOV
Bitişiklik Kuramı – WATSON
Bağlaşımcılık – THORNDIKE
Edimsel Koşullanma – SKINNER
Sistematik Davranış – HULL
Davranışçı kuramcılar genel olarak çevreyi öğrenmede etkin olarak görmüşlerdir. Onlara göre öğrenmede dışsal süreçler önemlidir ve öğrenme tamamen çevresel koşullar tarafından şekillenmektedir. Bu yüzden davranışçılara çevreci kuramcılar da denmektedir.

* Davranışçı Öğrenme Kuramlarının Genel özellikleri
Hayvan davranışları incelenerek insan davranışlarına ulaşılabilir.
Sadece gözlenebilen davranışlar öğrenme olarak kabul edilebilir. Buradan yola çıkarak organizmanın kapalı bir kutu olduğunu ve içinde olup bitenlerin görülemeyeceğini savunurlar.
Bu noktada bilişsel davranışçılar, açıklamadan da anlaşılabileceği gibi davranışçıların zihinsel özelliklerinin bilimsel olarak incelenemeyeceğini savunmalarını çok ağır bir şekilde eleştirmektedir.
Tüm davranışlarda uyarıcı tepki bağı olduğunu savunurlar.
2) Bilişsel Ağırlıklı Davranışçı Öğrenme Kuramları: Davranışçı kuramlarla bilişsel kuramlar arasında sentez niteliği taşımaktadır. Bu kuramcıların bazı yönleri davranışçı kuramı destekler nitelikte, bazı yönleri de bilişsel kuramları destekler niteliktedir.

İşaret – Gestalt Öğrenme – TOLMAN
Bilişsel – Sosyal Öğrenme – BANDURA
3) Bilişsel Öğrenme Kuramları: Kpss eğitim bilimleri öğrenme psikolojisi içerisinde önemli bir yere sahip olan bilişsel öğrenme kuramları içsel süreçler ve bireysel faktörler üzerinde durmaktadır. Öğrenmenin uyarıcı tepki bağı ile değil, çevreden gelen uyarıcıların beyinde var olan benzer yaşantılarla ilişkilendirilmesi ve yeni anlamlar yüklenmesi sonucu gerçekleştiğini savunur.

Gestalt Kuramı – KOFFKA, KOHLER, WERTHEIMER
Bilgiyi İşleme Kuramı – GAGNE
Bilişsel kuramcılar, sadece gözlenebilen davranışların öğrenme olduğunu iddia eden davranışçılara tepkilidirler. Onlara göre davranışın her zaman ölçülüp gözlenebilmesi şart değildir.

Bilişsel kuramcılar kavrayarak öğrenme, önceki öğrenmelerle bağıntı kurma, anlamlı bütünler oluşturma gibi düşünceler üzerine yoğunlaşmaktadır.
4) Hümanist (İnsancıl) Öğrenme Kuramları: Kpss eğitim bilimleri öğrenme psikolojisi içinde yer alan hümanist kuramcılar insanın biricik, tek ve benzersiz olduğunu vurgular. Benlik tasarımı, özsaygı gibi kavramlar üzerinde durmuşlardır.

İhtiyaçlar Hiyerarşisi – MASLOW
Danışan Odaklı Terapi – ROGERS
5) Yapılandırmacı Yaklaşımlar: Bilginin nasıl içselleştirildiği ve düşünme sisteminin nasıl işlediği konuları üzerinde duran yapılandırmacı yaklaşımlar, büyük oranda bilişsel kuramcılara benzemektedirler.

Bilişsel Yapılandırmacılık – PIAGET
Sosyal Yapılandırmacılık – VYGOTSKY
6) Nörofizyolojik Kuram: Kpss öğrenme psikolojisi içerisinde yer alan son öğrenme kuramı da beyin temelli kuram olarak da bilinen nörofizyolojik kuramdır. Öğrenmeyi biyokimyasal değişme olarak gören bu kuramcılar her yeni öğrenmenin beyinde yeni bağ oluşturduğunu savunurular.
alıntıdır.