Söz Sanatları (Edebi Sanatlar)

**Jaqen** · 17.07.2013, 12:43

Söz Sanatları (Edebi Sanatlar)

1) TEŞBİH(BENZETME)
Sözü daha etkili duruma getirmek için aralarında ilgi bulunan iki unsurdan güçsüzü olanı güçlü olana benzetmektir
Benzetmede dört unsur bulunur:
a)Benzenen b)Benzetilen c)Benzetme Yönü d)Benzetme Edatı

Bu öğelerin kullanılıp kullanılmaması açısından da üç çeşit benzetme vardır:
— Çocuk tilki gibi kurnaz biriydi
—Minik yavrucak elma gibi kıpkırmızı yanaklarıyla gülücükler saçıyordu

—Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden
Toprağa diz vuruşu dağ gibi zeybeğin

—Binalar kale gibi olduğundan içeri
Btilen Bnen BE
girilemiyordu
—Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Btilen Byen

—Karısına yıllarca cehennem hayatı yaşattı
Btilen Byen

—Muavinyolculara: Pamuk eller cebe!
Btilen Byen
diye bağrıyordu

2) İSTİARE(EĞRETİLEME)
Benzetmenin asıl unsuru olan benzeyen ve benzetilenden yalnızca biri kullanılarak yapılır
a)Açık İstiare:Benzeyenin bulunmayıp yalnızca benzetilenle yapılan istiaredir
b)Kapalı İstiare:Benzetilenin bulunmayıp yalnızca benzeyenle yapılan istiaredir

—Bir hilal uğruna ya rab ne güneşler batıyor (Aİ)
—Ayaltın ağaçlardan yere damlıyordu(Kİ)
Açtım avucumu altına tuttum
—Ülkemizde üniversiteden mezun olmuş pek çok fidan artık iş de bulamıyor(Aİ)
—Bahar gelince bir ağızdan şarkılar söyler kuşlar(Kİ)
—Bugün gökten inciler yağıyordu(Aİ)
—GalatasarayFenerbahçe kalesine gol yağdırdı(Kİ)
—Genç adamın sözlerikızın yüreğini yakıyordu(Kİ)
—Sanathür bir ortamda boy atar(Kİ)
—Kurban olamkurban olam
Beşikte yatan kuzuya(Aİ)

3) KİNAYE

Bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamda kullanmaktır
Uyarı:Kinayede daha çok mecaz anlam kastedilir
—Mum dibine ışık vermez
—Hamama giren terler
—Taşıma su ile değirmen dönmez
—Yuvarlanan taş yosun tutmaz
—Ateş düştüğü yeri yakar
—Yaptığı hatayı anlayınca yüzü kızardı

4) MECAZ-I MÜRSEL(AD AKTARMASI)
Benzetme amaç güdülmeden bir sözün ilgili olduğu başka bir söz yerine kullanılmasıdır
—İşe alınman için dün şirketle görüştüm(İnsan)
—Yarın sınıfı 9/H sınıfı yapacak(Öğrenci)
—Toplantıya Milliyet gazetesinin güçlü kalemleri de geldi(Yazar)
—Nihatın golüyle tüm stat ayağa kalktı(Seyirci)
—O evine çok bağlı bir insandır(Ailesi)
—Bu olay üzerine bütün köy ayaklandı(Halk)
—İstanbul’dan kalkan uçak az önce Adana’ya indi(Havaalanı)

5)TEŞHİS(KİŞİLEŞTİRME)İnsan dışındaki canlı cansız varlıklara insan özelliği kazandırmaktır
Her teşhiste aynı zamanda kapalı istiare vardır
—Güzel gitti diye pınar ağladı
—Menekşeler külahını kaldırır
—Bir sarmaşık uyanıyordu uykusunda
Geriniyordu bir eski duvarın sıvasında
—Toros dağlarının üstüne
Ay un eledi bütün gece
—O çay ağır akaryorgun mu bilmem
Mehtabı hasta mısolgun mu bilmem
—Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın
Eskici dükkanında asma saat
Çelik bir şal atmış omuzlarına
—Yalnızlığın okşadığı kalbimeyağmurlar küskün
En güzel türküyü bir kurşun söyler
—Bu akşam sonbahar ne kadar serin
Geceyi hasretle zaman

6)İNTAK(KONUŞTURMA)İnsan dışındaki varlıkları konuşturmaktırHer intak sanatında teşhis sanatı vardır;ancak her teşhiste intak sanatı yoktur
—Deniz ve Mehtap sordular seni: Neredesin?
—Maymun şunu anlatmak istemişti fikrince:
Boşa gitmez kötüye bir ceza verilince
—Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna:
İçimde kanayan yara gibisin
—Ey benim sarı tamburam!
Sen ne için inilersin?
İçim oyukderdim büyük
Ben onunçün inilerim
—Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim
Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı
—Adam elini uzattıtam onu koparacağı sırada menekşe: Bana dokunma!diye bağırdı

7)TECAHÜL-İ ARİF
Anlam inceliği oluşturmak için herkesçe bilinen bir gerçeği bilmiyormuş gibi aktarmalıdır
—Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu çizgili yüz
—Sular mı yandıneden tunca benziyor mermer?
Geç fark ettim taşın sert olduğunu
—Gökyüzünün başka rengi de varmış
Su insanı boğarateş yakarmış
—Şu karşıma göğüs geren
Taş bağırlı dağlar mısın?
—Saçların dalgalıboya mı sürdün?
Gelmiyorsun artıkbana mı küstün?
—İçimde kar donarbuzlar tutuşur
Yağan ateş midirkar mıdır bilmem

8)HÜSN-İ TA’LİL
Sebebi bilinen bir olayın meydana gelişinigerçek sebebinin dışında başkagüzel bir nedene bağlamadır
—Gül bahçesi sevgiliden haber geldiği için
Süslendi ve güzel kokular süründü
—Yoksun diye bahçemde çiçekler açmıyor bak
—Senin o gül yüzünü görmek için
Sana güneş bakmak için doğuyor
—Benim kaderime ve yalnızlığıma
Irmaklar bile ağladı
—Rüzgar gökte bir gezinti
Üşürüz her akşam vakti
Ne sıcak vücutlar gitti
Toprağı ısıtmak için
—Güller kızarır utancından o gonca gül gülünce
Sümbül bükülür kıskancından kakül bükülünce
—Bir an önce görülsün diye Akdeniz
Toroslarda ağaçlar hep çocuk kalır
—Toros dağlarının üstüne
Ay un eledi bütün gece

9) MÜBALAĞA (ABARTMA)
Sözün etkisini güçlendirmek için bir şeyi olduğundan daha çok ya da olduğundan daha az göstermektir
—Manda yuva yapmış söğüt dalına
Yavrusunu sinek kapmış
—Alem sele gitti gözüm yaşından
—Bir ah çeksem dağı taşı eritir
Gözüm yaşı değirmeni yürütür
—Bir gün gökyüzüne otursam
Evlerin tavanlarını birer birer açsam
—Sıladan ayrıyımgözümde yaşlar
Sel olup taşacak bir gün derinden
—Sana olan aşkım dağı taşı eritir
Gözümdeki yaşlardan bir deniz olur
—Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim
Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı
—Sekizimiz odun çeker
Dokuzumuz ateş yakar
Kaz kaldırmış başın bakar
Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz
—Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
Gömelim gel seni tarihe desemsığmazsın
—Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır

10) TEZAT (KARŞITLIK)Aralarında ilgiden dolayıbirbirine zıt kavramları bir arada kullanmaktır

—Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz
—Neden böyle düşman görünürsünüz
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
—İçimde kar donarbuzlar tutuşur
Yağan ateş midirkar mıdır bilmem
—Sana çirkin dedilerdüşmanı oldum güzelin
—Yükseğinde büyük namlı karın var
Alçağında mor sümbüllü bağın var
—Gülmek olgoncaya münasiptir
Ağlamak budil-i hazine gerek
—Karlar etrafı bembeyaz bir karanlığa gömdü

11) TEVRİYE (AMACI GİZLEME)İki değişik anlamı olan bir sözcüğün bir dize ya da beyitte iki anlamının da kullanılmasıdır
—Tahir Efendi bize kelp demiz (Tahir:özel ad)
İltifatı bu sözde zahirdir
Maliki mezhebim benim zira
İtikadımca kelp Tahirdir

—Bu kadar letafet çünkü sende var
Beyaz gerdanında bir de ben gerek

—O güzel yüzün benli de
Göğsün niye bensiz?
—Bak kalan bu kubbede hoş bir sada imiş
Ben yarime gül dememyarim bana gülmedi

—Beyefendi ailenin güneşisen de ayısın

—Sen gittin yaslara büründü cihan
Soluyor dallarda gül dertli dertli

—Şu köpek leşi de şurda fuzuli
O kadar içerlediysen tut kıçından
Vur yere de çıksın içindeki ruhi

12) TELMİH (HATIRLATMA)
Söz arasında herkesin bildiği bir olaya ya da kişiye işaret etme sanatı
—Vefasız Aslıya yol gösteren bu
Keremin sazına cevap veren bu
—Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor teshidi
Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi
—Ekmek Leyla oldu bire dostlarım
Mecnun olup ardı sıra giderim
—Şu Boğaz harbı nedir? Var mı ki dünyada eşi?
En kesif orduların yükleniyor dördü beşi
—******** dağları enginlere sığmam taşarım
—Gökyüzünde İsa ile
Tur dağında Musa ile
Elindeki asa ileMsn Öğretmen öss kpss Gazeteler Sohbet hazır mesajlar ders izle Belirli Gün ve Haftalar Çanakkale savaşı şiir
Çağırayım Mevlam seni

13) TARİZ (TAŞ ATMA)
Bir kişiyi iğnelemebir konuyla alay etme veya sözün tam tersini kastetmedir
—Müftü Efendi bize kafir demiş
—Tutalım ben ona diyem müselman
—Lakin varıldıktan ruz-ı mahşere
İkimiz çıkarız orda yalan
—Bu ne kudret ki elifbayı okur ezberden
—Tahir Efendi bize kelp demiş
İltifatı bu sözde zehirdir
Maliki mezhebim benim zira
İtikadımca kelp Tahirdir
—Bir nasihatım var zamana uygun
Tut sözümü yattıkça yat uyuma
Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye
El için yok yere yanma
—O kadar zeki ki bütün sınıfları çift dikiş gidiyor

14) TEKRİR
Anlatımı güçlendirmek için bir sözü sık sık tekrar etmektir
—Beni bende demenben değilim
Bir ben vardırbende benden öte

—Söz ola kese savaşı
Söz ola kestire başı
Söz ola oğlu aşı

Yağ ile bal ede bir söz

—Ben güzele güzel demem
Güzel benim olmayınca

—Seni tanımadan önce benben değildim
Seni tanıdıktan sonra aslında bensizliğin sensizliğin olduğunu anladım

—Gece midir insanı hüzünlendiren
Yoksa insan mıdır hüzünlenmek için
Geceyi bekleyen?
Yoksa ben miyim seni düşünmek için
Geceyi bekleyen?
Gece midir seni bana düşündüren?

15) TENASÜP (UYGUNLUK)
Anlam yönünden birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmaktır
—**** eder insanı bu dünya
Bu gecebu yıldızlarbu koku
Bu tepeden tırnağa çiçek açmış ağaç

—Artık demir almak günü gelmişse zamandan
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

—Arımbalımpeteğim
Gülümdalımçiçeğim
Bilsem ki öleceğim
Yine seni seveceğim

—Güller kızarır o gonca gül gülünce
Sümbül bükülür kıskancından kalül bükülünce

—Bu akşam ışık oldukrenk oldukses olduk
Yeniden kışla oldukasker olduktüfek olduk

16) LEFF-Ü NEŞR
Bir dizede iki ya da daha fazla kavramdan bahsettikten sonra diğer dizede onlarla ilgili açıklama yapmaktır
—Bakışların fırtına
Duruşun durgun su
Biri alabora eder
Biri boğar

—Gönlümde ateştingözümde yaştın
Ne diye tutuştunne diye taştın

—Ben bir sedefimsen nisan bulutu
Ver damlalarıal yuvarlak inciyi

17) İSTİFHAM(SORU SORMA)
Anlatımı daha etkili hale getirmek için cevap alma amacı gütmeden soru sormaktır
—Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
—Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu çizgili yüz?
—Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
—Şu karşıma göğüs geren
Taş bağırlı dağlar mısın?
—Hangi çılgın bana zincir vuracakmış?Şaşarım!
—Her gün bu kadar güzel mi bu deniz?
Böyle mi görünür gökyüzü her zaman?

18) TEDRİCBirbiriyle ilgili kavramların bir derece gözetilerek sıralanmasıdır
—İki askermızrak mızrağakılıç kılıcahançer hançere vuruşmaya başladı
—Makbarmakber değil;bir türbetürbe değil;bir mabetmabet değil;bir küreküre değil;bir sonsuz uzay

19) NİDA (SESLENME)Şiddetli duygularıheyecanları coşkun bir seslenişle anlatmadırDaha çok ayeyhayah ünlemleriyle yapılır
—Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü!
—Ey benim sarı tamburam!
Sen ne için inilersin?
—Çatma kurban olayım ey nazlı hilal!

20) CİNAS
Yazılışları aynıanlamları farklı sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır
—Niçin kondun a bülbül kapımdaki asmaya
Ben yarimden ayrılmam götürseler asmaya

—Göl kıyısındaki sazların arasında bir saz sesi geliyordu

— Kara gözler
Sürmeli kara gözler
Gemim deryada kaldı
Gözlerim kara gözler

—Kalem böyle çalınmıştır yazıma
Yazım kışıma uymazkışım yazıma

—Böyle bağlar
Yar başın böyle bağlar
Gül açmazbülbül ötmez
Yıkılsın böyle bağlar

21) ALİTERASYON
Dize ya da mısrada ahenk oluşturacak şekildeaynı sesin veya hecenin tekrarlanmasıdır
—Eylülde melül oldu gönül soldu lale
Bir kaküle meyletti gönül geldi bu hale
—Seherde seyre koyuldum semayı deryayı
—Kara toprak içinde kara karıncayı karanlık gecede görür
—Beyaz gerdanında bir de ben gerek

22) SECİDüz yazıda cümle içinde yapılan uyağa denir
—İlahikabul sendenret senden;şifa sendendert senden İlahiiman verdindaim eyle;ihsan verdinkaim eyle
—Ten cübbesi çak gerekgönül evi pak gerek
—Ey gönlümün nurugönüllerin süruru!
—De gül idim ben sana mail sen ettin aklımı zail

17.07.2013, 12:43	#1 (permalink)
Jaqen Root Administrator Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.	Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) 1) TEŞBİH(BENZETME) Sözü daha etkili duruma getirmek için aralarında ilgi bulunan iki unsurdan güçsüzü olanı güçlü olana benzetmektir Benzetmede dört unsur bulunur: a)Benzenen b)Benzetilen c)Benzetme Yönü d)Benzetme Edatı Bu öğelerin kullanılıp kullanılmaması açısından da üç çeşit benzetme vardır: — Çocuk tilki gibi kurnaz biriydi —Minik yavrucak elma gibi kıpkırmızı yanaklarıyla gülücükler saçıyordu —Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden Toprağa diz vuruşu dağ gibi zeybeğin —Binalar kale gibi olduğundan içeri Btilen Bnen BE girilemiyordu —Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? Btilen Byen —Karısına yıllarca cehennem hayatı yaşattı Btilen Byen —Muavinyolculara: Pamuk eller cebe! Btilen Byen diye bağrıyordu 2) İSTİARE(EĞRETİLEME) Benzetmenin asıl unsuru olan benzeyen ve benzetilenden yalnızca biri kullanılarak yapılır a)Açık İstiare:Benzeyenin bulunmayıp yalnızca benzetilenle yapılan istiaredir b)Kapalı İstiare:Benzetilenin bulunmayıp yalnızca benzeyenle yapılan istiaredir —Bir hilal uğruna ya rab ne güneşler batıyor (Aİ) —Ayaltın ağaçlardan yere damlıyordu(Kİ) Açtım avucumu altına tuttum —Ülkemizde üniversiteden mezun olmuş pek çok fidan artık iş de bulamıyor(Aİ) —Bahar gelince bir ağızdan şarkılar söyler kuşlar(Kİ) —Bugün gökten inciler yağıyordu(Aİ) —GalatasarayFenerbahçe kalesine gol yağdırdı(Kİ) —Genç adamın sözlerikızın yüreğini yakıyordu(Kİ) —Sanathür bir ortamda boy atar(Kİ) —Kurban olamkurban olam Beşikte yatan kuzuya(Aİ) 3) KİNAYE Bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamda kullanmaktır Uyarı:Kinayede daha çok mecaz anlam kastedilir —Mum dibine ışık vermez —Hamama giren terler —Taşıma su ile değirmen dönmez —Yuvarlanan taş yosun tutmaz —Ateş düştüğü yeri yakar —Yaptığı hatayı anlayınca yüzü kızardı 4) MECAZ-I MÜRSEL(AD AKTARMASI) Benzetme amaç güdülmeden bir sözün ilgili olduğu başka bir söz yerine kullanılmasıdır —İşe alınman için dün şirketle görüştüm(İnsan) —Yarın sınıfı 9/H sınıfı yapacak(Öğrenci) —Toplantıya Milliyet gazetesinin güçlü kalemleri de geldi(Yazar) —Nihatın golüyle tüm stat ayağa kalktı(Seyirci) —O evine çok bağlı bir insandır(Ailesi) —Bu olay üzerine bütün köy ayaklandı(Halk) —İstanbul’dan kalkan uçak az önce Adana’ya indi(Havaalanı) 5)TEŞHİS(KİŞİLEŞTİRME)İnsan dışındaki canlı cansız varlıklara insan özelliği kazandırmaktır Her teşhiste aynı zamanda kapalı istiare vardır —Güzel gitti diye pınar ağladı —Menekşeler külahını kaldırır —Bir sarmaşık uyanıyordu uykusunda Geriniyordu bir eski duvarın sıvasında —Toros dağlarının üstüne Ay un eledi bütün gece —O çay ağır akaryorgun mu bilmem Mehtabı hasta mısolgun mu bilmem —Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın Eskici dükkanında asma saat Çelik bir şal atmış omuzlarına —Yalnızlığın okşadığı kalbimeyağmurlar küskün En güzel türküyü bir kurşun söyler —Bu akşam sonbahar ne kadar serin Geceyi hasretle zaman 6)İNTAK(KONUŞTURMA)İnsan dışındaki varlıkları konuşturmaktırHer intak sanatında teşhis sanatı vardır;ancak her teşhiste intak sanatı yoktur —Deniz ve Mehtap sordular seni: Neredesin? —Maymun şunu anlatmak istemişti fikrince: Boşa gitmez kötüye bir ceza verilince —Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna: İçimde kanayan yara gibisin —Ey benim sarı tamburam! Sen ne için inilersin? İçim oyukderdim büyük Ben onunçün inilerim —Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı —Adam elini uzattıtam onu koparacağı sırada menekşe: Bana dokunma!diye bağırdı 7)TECAHÜL-İ ARİF Anlam inceliği oluşturmak için herkesçe bilinen bir gerçeği bilmiyormuş gibi aktarmalıdır —Şakaklarıma kar mı yağdı ne var? Benim mi Allahım bu çizgili yüz —Sular mı yandıneden tunca benziyor mermer? Geç fark ettim taşın sert olduğunu —Gökyüzünün başka rengi de varmış Su insanı boğarateş yakarmış —Şu karşıma göğüs geren Taş bağırlı dağlar mısın? —Saçların dalgalıboya mı sürdün? Gelmiyorsun artıkbana mı küstün? —İçimde kar donarbuzlar tutuşur Yağan ateş midirkar mıdır bilmem 8)HÜSN-İ TA’LİL Sebebi bilinen bir olayın meydana gelişinigerçek sebebinin dışında başkagüzel bir nedene bağlamadır —Gül bahçesi sevgiliden haber geldiği için Süslendi ve güzel kokular süründü —Yoksun diye bahçemde çiçekler açmıyor bak —Senin o gül yüzünü görmek için Sana güneş bakmak için doğuyor —Benim kaderime ve yalnızlığıma Irmaklar bile ağladı —Rüzgar gökte bir gezinti Üşürüz her akşam vakti Ne sıcak vücutlar gitti Toprağı ısıtmak için —Güller kızarır utancından o gonca gül gülünce Sümbül bükülür kıskancından kakül bükülünce —Bir an önce görülsün diye Akdeniz Toroslarda ağaçlar hep çocuk kalır —Toros dağlarının üstüne Ay un eledi bütün gece 9) MÜBALAĞA (ABARTMA) Sözün etkisini güçlendirmek için bir şeyi olduğundan daha çok ya da olduğundan daha az göstermektir —Manda yuva yapmış söğüt dalına Yavrusunu sinek kapmış —Alem sele gitti gözüm yaşından —Bir ah çeksem dağı taşı eritir Gözüm yaşı değirmeni yürütür —Bir gün gökyüzüne otursam Evlerin tavanlarını birer birer açsam —Sıladan ayrıyımgözümde yaşlar Sel olup taşacak bir gün derinden —Sana olan aşkım dağı taşı eritir Gözümdeki yaşlardan bir deniz olur —Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı —Sekizimiz odun çeker Dokuzumuz ateş yakar Kaz kaldırmış başın bakar Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz —Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? Gömelim gel seni tarihe desemsığmazsın —Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır 10) TEZAT (KARŞITLIK)Aralarında ilgiden dolayıbirbirine zıt kavramları bir arada kullanmaktır —Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz —Neden böyle düşman görünürsünüz Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? —İçimde kar donarbuzlar tutuşur Yağan ateş midirkar mıdır bilmem —Sana çirkin dedilerdüşmanı oldum güzelin —Yükseğinde büyük namlı karın var Alçağında mor sümbüllü bağın var —Gülmek olgoncaya münasiptir Ağlamak budil-i hazine gerek —Karlar etrafı bembeyaz bir karanlığa gömdü 11) TEVRİYE (AMACI GİZLEME)İki değişik anlamı olan bir sözcüğün bir dize ya da beyitte iki anlamının da kullanılmasıdır —Tahir Efendi bize kelp demiz (Tahir:özel ad) İltifatı bu sözde zahirdir Maliki mezhebim benim zira İtikadımca kelp Tahirdir —Bu kadar letafet çünkü sende var Beyaz gerdanında bir de ben gerek —O güzel yüzün benli de Göğsün niye bensiz? —Bak kalan bu kubbede hoş bir sada imiş Ben yarime gül dememyarim bana gülmedi —Beyefendi ailenin güneşisen de ayısın —Sen gittin yaslara büründü cihan Soluyor dallarda gül dertli dertli —Şu köpek leşi de şurda fuzuli O kadar içerlediysen tut kıçından Vur yere de çıksın içindeki ruhi 12) TELMİH (HATIRLATMA) Söz arasında herkesin bildiği bir olaya ya da kişiye işaret etme sanatı —Vefasız Aslıya yol gösteren bu Keremin sazına cevap veren bu —Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor teshidi Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi —Ekmek Leyla oldu bire dostlarım Mecnun olup ardı sıra giderim —Şu Boğaz harbı nedir? Var mı ki dünyada eşi? En kesif orduların yükleniyor dördü beşi —******* dağları enginlere sığmam taşarım* —Gökyüzünde İsa ile Tur dağında Musa ile Elindeki asa ileMsn Öğretmen öss kpss Gazeteler Sohbet hazır mesajlar ders izle Belirli Gün ve Haftalar Çanakkale savaşı şiir Çağırayım Mevlam seni 13) TARİZ (TAŞ ATMA) Bir kişiyi iğnelemebir konuyla alay etme veya sözün tam tersini kastetmedir —Müftü Efendi bize kafir demiş —Tutalım ben ona diyem müselman —Lakin varıldıktan ruz-ı mahşere İkimiz çıkarız orda yalan —Bu ne kudret ki elifbayı okur ezberden —Tahir Efendi bize kelp demiş İltifatı bu sözde zehirdir Maliki mezhebim benim zira İtikadımca kelp Tahirdir —Bir nasihatım var zamana uygun Tut sözümü yattıkça yat uyuma Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye El için yok yere yanma —O kadar zeki ki bütün sınıfları çift dikiş gidiyor 14) TEKRİR Anlatımı güçlendirmek için bir sözü sık sık tekrar etmektir —Beni bende demenben değilim Bir ben vardırbende benden öte —Söz ola kese savaşı Söz ola kestire başı Söz ola oğlu aşı Yağ ile bal ede bir söz —Ben güzele güzel demem Güzel benim olmayınca —Seni tanımadan önce benben değildim Seni tanıdıktan sonra aslında bensizliğin sensizliğin olduğunu anladım —Gece midir insanı hüzünlendiren Yoksa insan mıdır hüzünlenmek için Geceyi bekleyen? Yoksa ben miyim seni düşünmek için Geceyi bekleyen? Gece midir seni bana düşündüren? 15) TENASÜP (UYGUNLUK) Anlam yönünden birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmaktır —*** eder insanı bu dünya* Bu gecebu yıldızlarbu koku Bu tepeden tırnağa çiçek açmış ağaç —Artık demir almak günü gelmişse zamandan Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan —Arımbalımpeteğim Gülümdalımçiçeğim Bilsem ki öleceğim Yine seni seveceğim —Güller kızarır o gonca gül gülünce Sümbül bükülür kıskancından kalül bükülünce —Bu akşam ışık oldukrenk oldukses olduk Yeniden kışla oldukasker olduktüfek olduk 16) LEFF-Ü NEŞR Bir dizede iki ya da daha fazla kavramdan bahsettikten sonra diğer dizede onlarla ilgili açıklama yapmaktır —Bakışların fırtına Duruşun durgun su Biri alabora eder Biri boğar —Gönlümde ateştingözümde yaştın Ne diye tutuştunne diye taştın —Ben bir sedefimsen nisan bulutu Ver damlalarıal yuvarlak inciyi 17) İSTİFHAM(SORU SORMA) Anlatımı daha etkili hale getirmek için cevap alma amacı gütmeden soru sormaktır —Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? —Şakaklarıma kar mı yağdı ne var? Benim mi Allahım bu çizgili yüz? —Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? —Şu karşıma göğüs geren Taş bağırlı dağlar mısın? —Hangi çılgın bana zincir vuracakmış?Şaşarım! —Her gün bu kadar güzel mi bu deniz? Böyle mi görünür gökyüzü her zaman? 18) TEDRİCBirbiriyle ilgili kavramların bir derece gözetilerek sıralanmasıdır —İki askermızrak mızrağakılıç kılıcahançer hançere vuruşmaya başladı —Makbarmakber değil;bir türbetürbe değil;bir mabetmabet değil;bir küreküre değil;bir sonsuz uzay 19) NİDA (SESLENME)Şiddetli duygularıheyecanları coşkun bir seslenişle anlatmadırDaha çok ayeyhayah ünlemleriyle yapılır —Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü! —Ey benim sarı tamburam! Sen ne için inilersin? —Çatma kurban olayım ey nazlı hilal! 20) CİNAS Yazılışları aynıanlamları farklı sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır —Niçin kondun a bülbül kapımdaki asmaya Ben yarimden ayrılmam götürseler asmaya —Göl kıyısındaki sazların arasında bir saz sesi geliyordu — Kara gözler Sürmeli kara gözler Gemim deryada kaldı Gözlerim kara gözler —Kalem böyle çalınmıştır yazıma Yazım kışıma uymazkışım yazıma —Böyle bağlar Yar başın böyle bağlar Gül açmazbülbül ötmez Yıkılsın böyle bağlar 21) ALİTERASYON Dize ya da mısrada ahenk oluşturacak şekildeaynı sesin veya hecenin tekrarlanmasıdır —Eylülde melül oldu gönül soldu lale Bir kaküle meyletti gönül geldi bu hale —Seherde seyre koyuldum semayı deryayı —Kara toprak içinde kara karıncayı karanlık gecede görür —Beyaz gerdanında bir de ben gerek 22) SECİDüz yazıda cümle içinde yapılan uyağa denir —İlahikabul sendenret senden;şifa sendendert senden İlahiiman verdindaim eyle;ihsan verdinkaim eyle —Ten cübbesi çak gerekgönül evi pak gerek —Ey gönlümün nurugönüllerin süruru! —De gül idim ben sana mail sen ettin aklımı zail Benzer Konular Su kasidesindeki edebi sanatlar... Edebi Sanatlar ve Söz Sanatları Soruları-Cevapları... Edebi Sanatlar Testleri... Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi / Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri... Edebi Sanatlar... Paylaş Share this post on Twitter Follow @Forumaski