LLAH İNSANI YARATTIĞI CANLILAR ÜZERİNDE DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRIR


Rabbin bal arısına vahyetti: Dağlarda ağaçlarda ve onların kurdukları çardaklarda kendine evler edin. Sonra meyvelerin tümünden ye böylece Rabbinin sana kolaylaştırdığı yollarda yürü-uçuver. Onların karınlarından türlü renklerde şerbetler çıkar onda insanlar için bir şifa vardır. Şüphesiz düşünen bir topluluk için gerçekten bunda bir ayet vardır. (Nahl Suresi 68-69)
ALLAH İNSANI ANSIZIN GELEBİLECEK AZAPLARI DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRIR


De ki: "Düşündünüz mü hiç; eğer size Allah'ın azabı gelirse ya da saat (kıyamet) gelip çatarsaAllah'tan başkasını mı çağıracaksınız? Eğer doğru sözlüler iseniz (çağırın bakalım.)" (Enam Suresi 40)


De ki: "Düşündünüz mü hiç; eğer Allah sizin işitmenizi ve görmenizi alıverir ve kalplerinizi mühürlerseonları size Allah'tan başka getirebilecek ilah kimdir?" Bak biz nasıl ayetleri 'çeşitli biçimlerde açıklıyoruz da' sonra onlar (yine) sırt çevirip-engelliyorlar? (Enam Suresi 46)


De ki: "Düşündünüz mü hiç; size Allah'ın azabı apansız ya da açıkdan geliverirse zulme sapan kavimden başkası mı yıkıma uğrayacak?" (Enam Suresi 47)


De ki: "Düşündünüz mü hiç eğer O'nun azabı size gece veya gündüz geliverirse suçlu-günahkarlarbunu ne diye erkene almak istiyorlar?" (Yunus Suresi 50)


Görmüyorlar mı ki gerçekten onlar her yıl bir veya iki defa belaya çarptırılıyorlar da sonra tevbe etmiyorlar ve öğüt alıp (ders çıkarıp) düşünmüyorlar. (Tevbe Suresi 126)


Andolsun ilk nesilleri yıkıma uğrattıktan sonra Musa'ya insanlar için (gözleri hikmetle açıp aydınlatacak) basiretler hidayet ve rahmet olmak üzere Kitap verdik. Umulur ki öğüt alıp-düşünürler diye. (Kassas Suresi 43)


Andolsun Biz sizin benzerlerinizi yıkıma uğrattık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı? (Kamer Suresi 51)


Andolsun biz de Firavun aile (çevre)sini belki öğüt alıp düşünürler diye yıllar yılı kuraklığa ve ürün kıtlığına uğrattık. (Araf Suresi 130)


ALLAH İNSANI KURAN ÜZERİNDE DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRIR


Onlar hala Kur'an'ı iyice düşünmüyorlar mı? Eğer o Allah'tan başkasının katından olsaydı kuşkusuz içinde birçok aykırılıklar (çelişkiler ihtilaflar) bulacaklardı. (Nisa Suresi 82)


Onlar yine de o sözü (Kur'an'ı) gereği gibi düşünmediler mi yoksa onlara geçmişteki atalarına gelmeyen bir şey mi geldi? (Müminun Suresi 68)


(Bu Kur'an) Ayetlerini iyiden iyiye düşünsünler ve temiz akıl sahipleri öğüt alsınlar diye sana indirdiğimiz mübarek bir kitaptır. (Sad Suresi 29)


Belki onlar öğüt alıp-düşünürler diye Biz onu (Kur'an'ı) senin dilinle kolaylaştırdık. (Duhan Suresi 58)


Gerçek (şu ki) o (Kur'an) elbette bir öğüttür. Artık kim dilerse öğüt alıp-düşünür. (Müddessir Suresi54-55)


Böylece biz onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik ve onda korkulacak şeyleri türlü şekillerde açıkladık; umulur ki korkup-sakınırlar ya da onlar için düşünme (yeteneğini) oluşturur. (Taha Suresi 113)


ALLAH'IN ELÇİLERİ ANLAYIŞI KAPALI OLAN KAVİMLERİNİ DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRMIŞLARDIR


De ki: "Size Allah'ın hazineleri yanımdadır demiyorum gaybı da bilmiyorum ve ben size bir meleğim de demiyorum. Ben bana vahyedilenden başkasına uymam." De ki: "Kör olanla gören bir olur mu? Yine de düşünmeyecek misiniz?" (Enam Suresi 50)


Kavmi onunla çekişip-tartışmaya girdi. Dedi ki: "O beni doğru yola erdirmişken siz benimle Allah konusunda çekişip-tartışmaya mı girişiyorsunuz? Sizin O'na şirk koştuklarınızdan ben korkmuyorumancak Allah'ın benim hakkımda bir şey dilemesi başka. Rabbim ilim bakımından her şeyi kuşatmıştır. Yine de öğüt alıp-düşünmeyecek misiniz?" (Enam Suresi 80)


ALLAH İNSANI ŞEYTANIN ETKİSİNE KARŞI KOYMAK İÇİN DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRIR


Eğer sana şeytandan yana bir kışkırtma (vesvese veya iğva) gelirse hemen Allah'a sığın. Çünkü Oişitendir bilendir. (Allah'tan) Sakınanlara şeytandan bir vesvese eriştiğinde (önce) iyice düşünürler (Allah'ı zikredip-anarlar) sonra hemen bakarsın ki görüp bilmişlerdir. (Şeytan'ın) Kardeşleri ise onları sapıklığa sürüklerler sonra peşlerini bırakmazlar. (Araf Suresi 200-202)


ALLAH TEBLİĞ YAPILAN KİŞİYİ DÜŞÜNMEYE YÖNELTMEYİ TAVSİYE EDER


Sen ve kardeşin ayetlerimle gidin ve beni zikretmede gevşek davranmayın. İkiniz Firavun'a gidinçünkü o azmış bulunuyor. Ona yumuşak söz söyleyin umulur ki öğüt alıp-düşünür veya içi titrer-korkar. (Taha Suresi 42-44)


ALLAH İNSANI ÖLÜM VE UYKU ÜZERİNDE DÜŞÜNMEYE ÇAĞIRIR


Allah ölecekleri zaman canlarını alır; ölmeyeni de uykusunda (bir tür ölüme sokar). Böylece kendisi hakkında ölüm kararı verilmiş olanı(n ruhunu) tutar öbürüsünü ise adı konulmuş bir ecele kadar salıverir. Şüphesiz bunda düşünebilen bir kavim için gerçekten ayetler vardır. (Zümer Suresi 42)
Allah. O'ndan başka ilah yoktur. Diridir kaimdir. O'nu uyuklama ve uyku tutmaz. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O'nundur. İzni olmaksızın O'nun katında şefaatte bulunacak kimdir? O önlerindekini ve arkalarındakini bilir. (Onlar ise) Dilediği kadarının dışında O'nun ilminden hiç birşeyi kavrayıp-kuşatamazlar. O'nun kürsüsü bütün gökleri ve yeri kaplayıp-kuşatmıştır. Onların korunması O'na güç gelmez. O pek yücedir pek büyüktür.
(Bakara Suresi255)
Sonuç


Bu konunun amacı "düşünmeye davet"tir. Bir insana gerçekler birçok şekilde anlatılabilir; tüm detaylar tüm deliller her türlü imkan kullanılarak gösterilebilir. Ancak eğer insan tüm bu gerçekleri kendi içinde samimi ve dürüst olarak gerçeği kavrayabilmek amacıyla düşünmezse tüm bu çabaların hiçbir etkisi olmaz. Bu nedenle Allah'ın elçileri kavimlerine tebliğde bulunduklarında onlara gerçekleri tüm açıklığı ile anlatmışlar ve ardından onları düşünmeye çağırmışlardır.


Düşünen insan Allah'ın yaratış sırlarını dünya hayatının gerçeğini cennet ve cehennemin varlığınıolayların iç yüzünü kavrar. Allah'ın razı olduğu bir insan olmanın önemini daha iyi anlar dini gereği gibi yaşar gördüğü herşeyde Allah'ın sıfatlarını tanır insanların büyük çoğunluğunun değil Allah'ın emrettiği şekilde düşünmeye başlar. Bunun sonucu olarak da hem güzelliklerden herkesten çok daha fazla zevk alır hem de gereksiz kuruntulara dünyaya yönelik hırslarla kapılarak kendini sıkıntıya sokmaz.


Bunlar düşünen bir insanın dünyada kazanacağı güzelliklerden sadece birkaçıdır. Düşünerek daima doğruyu gören insanın ahiretteki kazancı ise Rabbimizin sevgisi rızası rahmeti ve cennetidir.


Dünya hayatında düşünerek gerçekleri görmekten kaçınan insanların ise düşünecekleri hem de "derin ve iyiden iyiye" düşünecekleri ve gerçekleri tüm açıklığı ile görecekleri bir gün mutlaka gelecektir. Ancak o günkü düşünmeleri onlara hiçbir yarar sağlamayacak hatta onları kahredecektir. Allah bu insanların ne zaman düşüneceklerini Kuran'da şöyle bildirir:


Ancak o 'her şeyi batırıp gömen büyük-felaket' (kıyamet) geldiği zaman. O gün insan neye çaba harcadığını düşünüp-anlar. Görebilenler için cehennem de sergilenmiştir. (Naziat Suresi 34-36)


Düşünmeyerek sorumluluklardan kaçabildiklerini zannedenler belki uğrayacakları sonu düşünür ve Allah'ın dinine dönerler diye insanları düşünmeye çağırmak müminlerin ibadetidir. Ancak iman edenler Kuran'da Rabbimizin verdiği hükmü bilerek hareket ederler. Ayette şöyle bildirilmektedir:


Artık kim dilerse öğüt alıp-düşünür. (Müddessir Suresi 55)


. Sen yücesin bize öğrettiğinden


başka bizim hiçbir bilgimiz yok. Gerçekten Sen herşeyi bilen


hüküm ve hikmet sahibi olansın.


(Bakara Suresi 32)