Altay Türkçesi / Türkiye Türkçesi

Gökyeleli Hocama Ve DeliKurt Abime bu arşivimde bana yaptıkları yardımlar için teşekkür ederim. DevTÜRK


Cakşı ba! - Ezender - Cakşılar : Günaydın - Merhaba
Cakşı turaar ba? (Telengit ağzı) : Nasılsınız?
Cakşı kondoor bo? : Günaydın
Ne bar ne cok? : Ne var ne yok?
Ne tabış! : Ne haber!
Ne cüret? - Bayagı kiyninde ne cüret? : Nasıl gidiyor?
Kandıy cedip keldeer? : Yolculuğunuz nasıl geçti?
Bıyan bolzın, cakşı cedip keldis. : Teşekkürler, iyi geçti.




Burulabagar, sler meni castıra ondogonoor : Afedersiniz, siz beni yanlış anladınız.
Öörköbögör, bügün men slerdiñ kıçırugarga barıp bolbozım : Kusura bakmayın, ben bugün sizin davetinize katılamayacağım.
Buruumdu taştagar dep surap turum : Kabahatimi bağışlamanızı diliyorum
Oroytıgan uçun buruumdı taştagar : Geciktiğim için özür dilerim.
Men slerge çaptık etpey turum ba? : Size engel olmuyorum ya.
Camanımdı taştagar : Afedersiniz - Özür dilerim.





Men cöp : Benim için uygun - Katılıyorum.
Men cöpsinip cadım - Eye, men slerdiñ şüültegerge cöpsinip cadım : Katılıyorum - Evet, fikrinizi onaylıyorum.
Eye : Evet
Eye, men bilerim : Evet, ben biliyorum.
Cok : Hayır.
Cok, oñdoboy cadım : Hayır, anlamadım.
Ce, cakşı : Tamam
Onızı çın : O doğru.
Ondıy : Öyle.
Eye, ogo büderge carar : Evet, ona güvenilir.
Slerdiñ kıçırugardı küünzep caradıp cadım : Sizin davetinize çok memnun oldum.





Slerge slerdiñ işte cañı cedimder küünzep turum : Size işinizde yeni başarılar dilerim.
Cañı turaga köçkönöörlö utkıp turum : Yeni eviniz hayırlı olsun.
Ayıldu bolup catkandarga tıñ süüş le ırıstu cürüm küünzep turum : Evlenenlere sevgi ve mutluluk dolu bir hayat diliyorum
Slerdi cañı cılla utkıp turum : Yeni yılınızı kutluyorum.
Bastıra küünimneñ slerge ırıs, su-kadık, işte cedimder, küünzep turum : Size gönülden mutluluk, sağlık ve işinizde başarılar diliyorum.
Cakşı konıgar : İyi geceler.
Cakşı tüş tüjeger : Tatlı rüyalar.




Mende slerge bir surak bar : Sizden bir isteğim var.
Gastinitsaga cetire kanayda baratanın cartap berzeer : Otele kadar nasıl gidileceğini anlatabilirmisiniz?
Mege poçta kayda turganıñ aydıp berzeer : Bana postanenin nerede olduğunu söyleyebilir misiniz?
Slerge küç emes bolza, meni poliklinikaga cetire üydejip salzaar : Sizin için zor olmazsa beni polikliniğe kadar geçirebilir misiniz?
Erten, erten tura mege kirip iyzeer dep surap turum : Yarın sabah bana bir uğramanızı rica ediyorum.
Köznökti açsaar dep surap turum : Pencereyi açmanızı rica ediyorum.
Caragadıy bolzo, meni boyoordıñ nököröörlö tanıştırzaar : Sizin için uygunsa, beni arkadaşınızla tanıştırabilir misiniz?
Ogo, meniñ suragımdı köçürip berzeer, surap turum : Ona benim isteğimi aktarmanızı rica ediyorum.





Bıyan : Teşekkürler.
Bıyan bolzın : Teşekkür ederim
Boluşkanaar uçun bıyan bolzın : Yardımınız için teşekkürler.
Acaru etkeniger uçun bıyan bolzın : Uyardığınız için teşekkürler
Sıy uçun bıyan bolzın : Hediye için teşekkürler
Kündülü utkuul uçun bıyan bolzın : Sıcak karşılama için teşekkürler
Caan bıyan bolzın .Kıçıru uçun caan bıyan bolzın : Çok teşekkür ederim. Davet için çok teşekkür ederim
Bis slerge bıyanıstı aydıp turus : Size teşekkürlerimizi iletiyoruz.
Slerdiñ ak-çek nacılıgaar uçun bis slerge caantayın bıyandu bolorıs : Sağlam dostluğunuz için size daima minnettar kalacağım.




Cakşı bolzın : Hoşça kalın.
Colıgar ırıstu bolzın : Yolunuz açık olsun.
Slerdiñ üyigerge meneñ caan ezen aydıgar : Eşinize benden selam söyleyiniz.
Bistiñ nökörlöriske bisteñ nacılık ezen aydıgar : Arkadaşlarımıza bizden selam söyleyiniz.
Keler tuştajuga cetire cakşı bolzın : Bir daha görüşünceye dek hoşça kalınız.





Biske ayıldap keleer : Bize misafir olunuz.
Bistiñ cerlerde bolgodıy bolzogor, biske ayıldap cüreer : Bizim buralara yolunuz düşerse misafirimiz olunuz.
Cöpsiner bolzogor, slerdi teatrga kıçırıp turum : Müsaitseniz sizi tiyatroya davet ediyorum





Cok : Hayır
Tarınbagar, ce men cöpsinbey cadım : Darılmayın ama müsait değilim
Açımçılu, ce slerdiñ kıçırugarga barıp bolbozım : Üzücü, fakat davetinize gelemeyeceğim
Burulabagar, mende boş öy cok : Kusuru bakmayın, hiç boş vaktim yok





Cedip kelgeneerle utkıp turum : Hoş geldiniz
Slerdiñ kelgeneerge sürekey süünip turum : Ziyaretinize çok sevindim.





Slerle tanışkanıma süünip turum : Tanıştığımıza memnun oldum.
Bis tuştaşkanıs cakşı : Sizinle tanışmak güzel.





Sler kandıy kerektü kelgeneer? : Niçin gelmiştiniz?
Men boyımnıñ ijile kolbulu suraktar aayınça kelgem : Ben işle ilgili olarak gelmiştim.



Sarı baştu balalu bol
Sarı aygırlu maldu bol
Alın edegine bala bassın!
Kiyin edegine mal bassın!
Caandı caan de!
Caştı caş de!
Kirgendi - kiydire kündüle,
Çıkkandı - çıgara kündüle.

Sarı saçlı çocuğun olsun,

Sarı aygırlı sürün olsun.

Önün sıra çocukların yürüsün

Arkan sıra hayvanların gelsin.

Büyüğünü bil,

Küçüğünü bil,

Geleni hürmetle ağırla,

Gideni iyi uğurla.

Odırgan odıgar çoktu bolzın,
Orında baldar oynozın.
Kabayda bala ekçelzin
Kazanar kaynap turzın.
Ayılıgarga albatı cuulzın.

Yaktığınız ateş harlı olsun,

Yatakta çocuklar oynasın.

Beşikte bebek yuvarlansın

Kazanınız sürekli kaynasın.

Evinize halk toplansın.

Eki turun birikken-
Ottoñ çoktu ot bolzın!
Eki bala birikti
Curttañ cakşı curt bolzın.

İki alevli odun birleşti

Ateş harlı ateş olsun.

İki genç birleşti

Evleri iyi ev olsun

Cakşı cürüm cürzin
Carınduga cıktırbas
Bökö bolzın!
Caaktuga ayttırbas
Çeçen bolzın!
Cüs caş caşa,
Cügürük at min!

İyi hayat yaşasın

Güçlüye yenilmez

Bahadır olsun!

Kötü dilliye söyletmez

Tatlı dilli olsun!

Yüz yaş yaşasın.

İyi koşan ata binsin!

Ölöm-sölöm baldarım
Ezende mınañ caan öziger.
Ooru-cobol cogınañ

Omok- cakşı oynogor.

Sevgili yavrularım

Gelecek yıl daha iyi olun.

Hastalanmadan

Sağlıklı, dinç oynayın

Törtön agaştı biriktirze
Ayıl boloton.
Tört kiji cöptöşsö,
Kuda boloton.
Eki taştı çagıştırza,
Ot boloton.
Eki bala birikse,
Curt boloton.

Kırk ağacı toplasan,

Ev olur.

Dört kişi anlaşsa,

Dünür olur.

İki taşı birbirine vursan,

Ateş olur.

İki genç bir araya gelse,

Ev olur.

Ak booçınıñ aar cannañ
Aşıp kelgen ircinem
Ada döröl mında dep
Ayıldap kelgen dörögön
(Altay kişi ağzı)

Ak geçidin öte yanından

Aşıp gelen kıymetlim

Ata yurdum burada deyip

Konuk gelen akraba

Agrıbin caqşı cür balam,
Cürümün cakşı cür.
Sen barçın curtun semyan caqşı bolzın
Quday yaqşı görsün siñerni
(Kumandı ağzı)

Sağlıklı yaşa yavrum,

İyi hayat yaşa.

Ailen, evin huzurlu olsun,

Tanrı yanında olup, kollasın.

__________________


#Somalı