1. Metinde geçen olayları defterinize yazarak metnin olay örgüsünü belirleyiniz. Olay örgüsünün yaşanmadığı, yaşandığı düşünülen ya da hayal edilen bir olaydan yola çıkılarak düzenlendiğini söyleyebilir misiniz? Niçin?
Uyarı: Olay örgüsü metne göre değil romanın geneline göre düzenlenmiştir.

Dilber'in evden kaçması
Dilber'in bilmediği bir yerde uyanması
Dilber'in Latife'yle diyaloğu
Yaşlı kadının Dilber'i istemeye gitmesi
İmamın yaşlı kadının evine gitmesi
Dilber'in Mustafa Efendinin evine götürülmesi
Dilber'in esircilere satılması
Dilber'in ölümü
Söyleyebiliriz, çünkü olay örgüsü yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtmaktadır.

2. Olay örgüsünü oluşturan olaylar nerede ve hangi dönemde geçmektedir?
Metinde olaylar Asaf Paşanın konağında geçer...(Daha ayrıntılı mekan incelemesi için romanın tahliline buradan ulaşabilirsiniz...).
Olaylar 19. yüzyılda geçmektedir. Yaşanan zamanı bilinmemekle birlikte yazıldığı dönemde yaşanmış olabilir.
3. Annesi Zehra Hanım, babası Asaf Paşa ve amcası Münevver Bey’in Celal Bey’e karşı tutum ve davranışlarından yola çıkarak romandaki temel çatışmayı söyleyiniz.
Romanın temel çatışması ESARET-HÜRRİYET çatışmasıdır.
4. Celal Bey, Dilber, Asaf Paşa, Zehra Hanım, Münevver Bey’in kişisel özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.
Kişiler Kişisel Özellikleri
Celal Bey:Paris’te yurt dışı eğitimi gördükten sonra ressam olarak ülkesine döner ve model olarak kendisine Dilber’i seçer. Bu sırada da Dilberİn namusuna aşırı düşkünlüğü dikkatini çeker ve elinde olmadan Dilber’e aşık olur.
Zenginlik içinde bir yaşam süren Celal Bey rahat bir ortamda yetişmiştir. İstediği zaman istediği şeyi yapabilme rahatlığı ona verilmiştir. Bu zenginliği onun için bir şey ifade etmez çünkü, önemli olanaın maddi zenginlik değil, gönül zenginliği olduğunu savunan nadide insanlar arasındadır.Dilber: Romanın asıl kahramanıdır. Halayıktır, özgürlüğü elinden alınmıştır.O, hayatta en fazla namusuna önem verir. Ve namusu için yaşar. Güzeldir ve bu güzellik onun başına hep sorunlar açmıştır.
Asaf Paşa:Asaf Paşa, uzunca bir süre Mısır’da çeşitli görevlerde bulunmuş, büyük bir servet kazandıktan sonra ailesiyle birlikte İstanbul’a gelmiş deniz kenarında, Batılı tarzda bir konak yaptırmış oldukça zengin bir adamdır.Oğlunun Dilberi sevmesine şiddetle karşıdır.
Zehra Hanım:Celal'in annesidir.Oğlunun bir esir kızı sevmesine o da şiddetle karşıdır.Fakat Zehra Hanım’ın ana yüreği, oğlunun yataklara düşmesine dayanamaz. Oğlu mutlu olmadıktan sonra, soyluluk ve zenginliğin hiçbir önemi yoktur.
Münevver Bey:Celal'in amcasıdır, varlıklı bir adamdır.
5. Metnin ana düşüncesini belirtiniz.
Esaret beraberinde birçok ciddi sorunları getirir.
6. Metindeki anlatıcının bakış açısı nedir? Metinde yazarın duygu ve düşüncelerini açıkça ortaya koyduğu bölümleri gösteriniz.
İlahi bakış açısıdır.İkinci paragrafta yazarın duygu ve düşünceleri açıkça ortaya koyuluyor.
7. Metin kişilerinin karakter mi yoksa tip mi olduklarını belirleyerek karşılarındaki kutucuğa işaretleyiniz.

Kişiler Karakter Tip
Celal Bey x
Dilber x
Asaf Paşa x
Zehra Hanım x
Münevver Bey x

Dilber, dönemdeki halayıkları temsil ettiği için bir tiptir.