Göbeklitepe Gezisi


Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeyinde bulunan erken neolitik döneme ait, dünya üzerinde bulunmuş en eski tapınak kalıntılarına ev sahipliği yapan bir tepedir. Buranın insanlık tarihine ait en eski tarım alanı olduğu da söylenmektedir. Bu tepede ayrıca milattan önce on binli yıllara ait yapıların ve kabartma sanat eserleri de bulunmaktadır.

Göbeklitepe’ye ait bulgularda gösterdiğinde göre, insanların avcılık ve toplayıcılığı bırakıp yerleşik hayata geçmesinin temellerinin atıldığı yerlerden birisi de burasıdır. Bu tapınağı inşa etmek için çok sayıda kişi çalışacağından ve bu insanların beslenmesi gerektiğinden, yerleşik düzen kaçınılmaz olarak burada kurulmuştur. Göbeklitepe, son avcı-toplayıcı toplulukların bir araya gelip inşa ettiği bir tapınaklar dağıdır. Bölgede çalışan Alman arkeologların belirttiğine göre burada 20 kadar tapınak bulunmaktadır. Yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait heykeller, taşlar ve sütunlarıyla UNESCO 2011 yılında Göbeklitepe’yi Geçici Dünya Mirası listesine almış bulunmakta.

Göbeklitepe’nin yalnızda %5’lik bir oranı su yüzüne çıkmış olsa da hala gidip burayı ziyaret etme fırsatınız olabilir. Buraya düzenlenen turlar sayesinde iç içe geçmiş dairelerden oluşan bu tapınağı görebilirsiniz. Tapınakta ilgi çekici şeyler ise yükseklikleri 3 ile 6 metre arasında değişen T şeklindeki bloklar. Bu blokların sayısı tepe boyunca elliyi bulmaktadır. Bu blokların duruşları büyük daireler oluşturmakta. Blokların tek özelliği ise bu değil; üzerlerinde baş aşağı bakan aslan kabartmaları bulunmaktadır.

Burada bulunan insan ve hayvan figürlerinin bir özelliği de hepsinin erkek olmasıdır. Bu da uzmanları, burada bulunan yerleşimin sosyal hayatta ataerkil bir yapıya sahip olduğunu düşündürüyor.

Taşlar üzerinde aslan kabartmalarının yanısıra akrep, tilki, boğa, yılan, yaban domuzu, turna ve yaban ördeği gibi hayvanlar da işlenmiştir. Bir kısım arkeolog, bu çeşitliliği tapınağı ziyaret eden kabilelerin sembolleri olarak nitelendiriyor.

Henüz çok büyük bir kısmı kazılmakta olan Göbeklitepe'yi görmek için yaz ve güz aylarını tercih etmenizde fayda var. Kışın gittiğinizde üstü örtülü sütunlar ve heykellerle karşılaşmanız olasıdır. Bir ya da iki saatlik bir gezi, mümkünse size etraflıca bölgeyi tanıtabilecek biriyle çok zevkli hale gelecektir.