Flamenko Nedir?


Flamenko, İspanya'da Endülüs bölgesi halk dansı olmasına rağmen Endülüs ile sınırlı kalmamış, oldukça farklı kültürlerden etkilenmiş bir dans türüdür. Aslında bir dans türü olmaktan öte Berberi-Arap Müslümanlar, İspanyalı Yahudiler, Çingeneler gibi kendini ifade etme çabasındaki kültürlerin beraberce ortaya çıkardığı bir kendini yansıtma şeklidir.

Neşe, canlılık, duyguların dışavurumu gibi özellikleri ile betimlense de Flamenko parçalarında ve parçalara eşlik eden dans gösterilerinde hüznün de işlendiği görülür.

Tam olarak sözcük tarihi bilinmeyen Flamenko isminin nereden geldiğine dair de çeşitli teoriler vardır. Bazılarına göre Flemenkçe kelimesi ile ilgisi olduğu söylenir. Yine bazı kaynaklara göre Arap dilindeki Fellah-Minküm yani Sizden Olan Çiftçi(Köylü) anlamındaki kelimeden türediği belirtilir. Yine Arap dilinden geldiği varsayılarak Fellah Mangu (Köylü Şarkıcı) kelimesi ile benzetilir. Diğer bir teori de İspanyol Yahudilerinden Flandre’ye göç eden kişilerin geride kalan akrabalarının bu şarkıları söylemesi yasaklandığı için, kalanların gidenlerin söylemesine izin verilen şarkılar anlamında bir terim olarak kullandığı yönündedir.

Flamenko şarkı (cante), dans (toque) ve gitardan oluşur. Şarkıcının karakteristik bir sesi olmalıdır ki hüzün, mutluluk, neşe, canlılık,isyan, haykırış gibi duyguları dinleyicilere yansıtabilsin.

Yine şarkı esnasında dansı icra eden kişinin ayakkabıları ve kostümü özeldir. Flamenko dansında giyilen ayakkabılar en fazla 5-6 cm topukları olan, altı kösele ve üstten bantları olan ayakkabılardır. Öte yandan Flamenko dansında bir yandan dansı icra edip bir yandan ritmik sesler çıkarmak için kullanılan bu ayakkabıların altında çivi bulunur. Bu çiviler sık ve düzgün çakılmalı, ayakkabıların derisi kaliteli ve rahat olmalıdır. Ayakkabıların burun kısımları normal ayakkabılara göre daha sert yapılır çünkü dans esnasında ayakkabının ucu da kullanılmaktadır ve dayanıklı olması gerekir.

Flamenko dansının bir diğer unsuru olan gitarda bulunan kişinin ise dans ve şarkıya eşlik etmede usta, doğaçlama becerisi olan bir sanatçı olması gerekir.

Flamenko son derece net bir sanat dalıdır. İçten söylenen bir şarkı, kendini ifade edercesine icra edilen ve istenen tüm duyguları hem bedenin hareketlerine hem de mimiklere yansıtan bir dansçı ve bu iki unsurun en büyük tamamlayıcısı olan Flamenko gitaristi bir araya geldiğinde, beslendiği kültürlerin izlerini görmek mümkündür.