Hiyeroglif Nasıl Çözüldü?

Eski Mısır’lıların kullandığı Hiyeroglif yazı nasıl ve kim tarafından çözüldü.
British Museum’da bulunan Rosetta Taşı


M.S. 500 yılında Roma İmparatorluğu’nun son devirlerine doğru, 3.500 yıldır kullanılagelmekte olan hiyeroglif yazı tamamen unutulmuştu. Ortaçağ’de hiyeroglifle yazılmış eserler yazılar merak uyandıran bir konu olmaktan öteye gidemedi. Ancak 1799′da Napolyon’un askerlerinden birkaçı Nil nehri yakınlarındaki Rosetta’da hiyeroglifle yazılmış taş bir tablete rastlayınca bu konu yeniden ele alındı. Askerler yazılı taşı Rosetta’da bulduklarından bu tablet “Rosetta Taşı” diye adlandırılmıştır. R
Rosetta Taşında hiyeroglifle yazılmış olan bilgi aynı zamanda gene bu taşın üzerinde Mısır demotik yazısı ile ve Yunan alfabesi ile de tekrarlanmıştı.

Yunan yazısı hiçbir zaman unutulmamış olduğu için Rosetta Taşı’nın üzerinde yazılı olan bilginin anlaşılması güç olmadı. Bunun M.Ö. 196′da yazılmış olduğu da taşın üzerinde ayrıca belirtiliyordu.

Şifre çizenlerin tekniklerine uygun bir tekniğin kullanılmasiyle, hiyeroglif yazı kolayca okunan Yunan yazısı ile karşılaştırıldı ve böylece hiyeroglifte kullanılan bazı hecelerin ve seslerin ne şekilde belirtildiği keşfedildi. 1822′de ise Jean-François Champollion adlı bir Fransız Rosetta taşındaki bütün hiyeroglif yazıyı çözmeye başardı.

Bugün ünlü dil uzmanlarının çoğu hiyeroglifi okuyabilmektedir. Hiyeroglifin artık tam bir grameri ve sözlüğü yapılabilmiştir.