Tarihe şahitlik eden su değirmenleri insanın toprağa bağlandığı ve ilk ziraat faaliyetlerine başladığı devirlerde kullanılmaya başlanmıştır. İki yassı taş arasında ezilen mısır ve buğday tanelerinden un elde etmeyi başaran insan zekası bu işlemi geliştirmiş ve o günün şartlarında aç kalmamayı başarmıştır.

Çayeli Değirmeni

Su kuvvetiyle çalışan değirmenin su arkının uzunluğu beş m, iç çapları kırk santim olarak düzenlenmiştir. Suyun çıktığı noktada beş santim çapında odundan yapılmış bir huni bulunur. Bu düzenekten çıkan su basınçla çarptığı çarkı hızla döndürür. Çarkın ortasından değirmen içine uzanan direğin ucunda öğütücü taşlar vardır. Değirmen taşı denilen taşlar iki adet olup alttaki taş sabit, üstteki taş döner şekilde tasarlanarak yapılmıştır.

İlçemizde her köyde mevcut olan su değirmenleri, işlevlerini kaybetmişseler de hala varlıklarını günümüze kadar koruyabilenler bulunmaktadır. İnşaları, köylü yardımlaşmasıyla yapılmış olup, tarihleri M.Ö.1. yüzyılın sonlarına kadar dayanmaktadır.


Ardeşen İlçesi Tunca Beldesi Şenyuva ve Esentepe Mah. Değirmeni



Yapım Tarihi tam olarak bilinmemektedir Bir ailenin (Koçiva Sülalesi) yaptığı değirmendir. Şu an bu geniş aile iki mahalle olarak yaşamaktadırlar. İlk yapımında ahşap olan değirmen yaklaşık 30 yıl önce briketle yenilenmiştir ve hala kullanılmaktadır.


Ardeşen İlçesi Tunca Beldesi Bilaloğlu Değirmeni


Tunca Beldesi’nin aşağı kısmından geçen Fırtına Deresi’nin bir kolu olan Tunca Deresi üzerinde kurulmuştur. Yaklaşık 50 yıllık bir tarihi olup aslını korumaktadır. Tunca halkının bir sülalesi olan Aşağı Sofooğlular içinde ufak bir aile olan Bilaloğlu Ailesi tarafından yapılmıştır.

Değirmeni döndüren ahşap çark kullanılan ikinci çark olup, yaklaşık 30 yıl önce Bilal ustanın oğlu Ahmet BÜYÜK SOFOOĞLU tarafından yapılmıştır. Derenin yukarı bölümünden alınan suyun, oyulmuş kayaların içinden oluğa akıtılmasıyla ünlenmiştir. Faaliyetini düzenli bir şekilde devam ettirmektedir.