|
Kimya Sözlüğü Kimya Sözlüğü A- Açık hava basıncı : Atmosferdeki gazlar ağırlıkları nedeniyle yeryüzüne bir basınç uygular Bu basınca açık hava basıncı denirAçık hava basıncı barometre ile ölçülür Adlandırma : Element ve bileşiklerin kimyasal formül veya sembollerle bazı sistematik yöntemlere göre adlarının yazılması Ağırlık : Bir cisme etki eden yerçekimi kuvvetinin büyüklüğüdür Aktiflik : Reaksiyona girme kabiliyeti elementlerin bileşik yapabilme eğilimleri Bir elementin elektron alarak veya vererek bileşik oluşturma isteğine aktiflik denir Aktiflik sırası : Elementlerin tepkime verme yatkınlığına göre sıralanmasına aktiflik sırası denir Aktif ****ller : Elektron verme eğilimi hidrojenden fazla olan ****llere aktif ****ller denir Aktinitler : Aktinyum (57Ac) elementinden sonra gelen ve 4f orbitallerinin dolmasıyla oluşan 14 elementin oluşturduğu seri Aldehit : Karbonil grubu bağlarından en az birine H bağlanan bileşikler aldehit her iki bağa da alkil grubu bağlanan bileşikler ketondur Alfa ışıması : Radyoaktif çekirdekten iki proton ve iki nötronun birlikte ayrılması şeklindeki ışımadır Bu ışımayı yapan atomun kütle numarası 4 atom numarası 2 azalır Alfa parçacığı : İki proton ve iki nötrondan oluşan +2 yüklü helyum çekirdeği Alkali ****l : 1A grubundaki hidrojen dışındaki ****ller Alken : CnH2n genel formüllü ve yapısında en az bir tane çift bağ içeren (-C=C-) doymamış hidrokarbonlara alken adı verilir Alkenil : Alkenlerden bir hidrojen çıkarılmasıyla oluşan köke alkenil adı verilir Alkol : Bir alkil grubuna bir hidroksil (-OH) grubu bağlanmasıyla oluşan bileşiklere alkol denir Allotrop : Kimyasal özelliği aynı fiziksel özelliği farklı olan atomlar Amalgam : Civanın diğer ****ller ile oluşturduğu alaşımlar A****l : ****lik karakter göstermeyen periyodik tablonun sağ tarafındaki elementler Atomları az sayıda elektron alarak anyon oluşturan elementler Amfoter oksit : Hem asitlerle hem bazlarla tepkime verebilen oksitler Analiz : Bir bileşiğin kendisinden daha basit maddelere parçalanmasına analiz denir Anlamlı sayılar : Doğru bir şekilde yapılmış ölçümü ifade eden sayılar Anot : Yükseltgenmenin olduğu elektrottur Anyon : Negatif (–) yüklü iyon Arrhenius teorisi : Arrhenius’a göre asit; sulu çözeltilerine H+ iyonları verebilen baz ise; OH- iyonları verebilen maddelerdir Asidik tamponlar : Bir zayıf asit ile tuzunun karışımından oluşan çözeltilere asidik tampon çözeltileri denir Asit : Suda çözündüğünde ortama hidrojen iyonları (H+) ya da hidronyum iyonları (H3O+) verebilen maddelerdir Asit baz titrasyonu : Derişimi bilinmeyen bir asit veya bazın derişimini derişimi belli olan diğer asit ve bazla tayin etme işlemine asit baz titrasyonu denir Asit oksit : Suda çözündüğünde ortama asit çözeltisi veren ya da baz veya bazik oksitlerle reaksiyona girerek tuz oluşturan a****l oksitidir Aşırı doymuş çözelti : Belirli sıcaklıktaki doymuş halinden geçici olarak daha fazla çözünen içeren çözelti Atmosfer (atm) : Deniz seviyesinde 1m2 lik yüzeye 101300 N luk kuvvet uygulayan basınca 1 atmosfer basıncı denir Atmosfer basıncı : Atmosferdeki havanın ağırlığından dolayı uyguladığı açık hava basıncı 1-Atmosfer basıncı 76 cm (760 mm) yüksekliğindeki civa sutunun uyguladığı basınç Atom : Bir elementin tüm kimyasal özelliklerini gösteren en küçük parçasıdır Atom–gram : Bir mol atomun kütlesidir Atom kütlesi : Bir atomun atomik kütle birimi cinsinden kütlesidir Atom numarası (Z) : Bir atomun çekirdeğindeki proton sayısıdır Yada nötr bir atomda çekirdeğin etrafındaki toplam elektronların sayısına eşittir Atomik kütle birimi (akb) : Bir karbon (126C) atomunun kütlesinin tam olarak 1/12 sine eşittir Aufbau yöntemi : Elektronlar atomik orbitallere enerjileri en düşük olacak şekilde sırasıyla yerleşirler (Önce 1s sonra 2s ve sonra 2p nin dolmaları gibi) Avogadro kanunu : Aynı sıcaklık ve basınçta bulunan tüm gazların eşit sayıda molekülleri eşit hacimdedir Avogadro sayısı (NA) : 126C elementinin 12 gramındaki kesin atom sayısıdır (6021023 tane mol–1' e eşittir) Ayıraç (indikatör) : Bir maddeyi diğerlerinden ayırmada kullanılan maddelere ayıraç denir Örnek : Karbondioksit kireç suyunun ayıracıdır Nişasta iyodun ayıracıdır Ayırtedici özellik : Maddeleri ayırt etmek için kullanılan özellik Madde miktarına bağlı olmayan özelliklerdir Ayırma : Karışımı oluşturan maddeleri fiziksel yöntemlerle ayrıştırma Ayrımsal damıtma : Farklı sıvılardan oluşan bir karışımdaki sıvıları kaynama noktaları farkından yararlanarak ayırma metodudur Ayrımsal kristallendirme : Bir karışımı oluşturan bileşenleri çözünürlük farklarından yararlanarak birbirinden ayırma metodudur Azeotrop : Sabit bir kaynama noktası bulunan ve sıvı ile buhar hallerindeki bileşimi aynı olan çözelti |
Cevap: Kimya Sözlüğü B- Bağıl atom kütlesi : Standart kabul edilen bir elementin kütlesine göre kıyaslanarak bulunan atom kütlesi Bağlanma enerjisi : Bir atomun çekirdeğindeki proton ve nötron gibi atom altı taneciklerini bir arada tutan enerjidir Barometre : Açık hava basıncını ölçmek için kullanılan düzenek Basınç : Birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvete basınç denir Basınç kuvvet ile doğru orantılı yüzey alanı ile ters orantılıdır Basınç Kuvveti (F) : Bütün yüzeye dik olarak etki eden kuvvete basınç kuvveti denir Baz : Suda çözünürken çözeltiye hidroksit (OH–) iyonları veren madde Bazik oksit : Suda çözündüğünde bazik çözelti oluşturan ya da asit ve asit oksitlerle reaksiyona girerek tuz oluşturan ****l oksitidir Bazik tamponlar : Bir zayıf bazla tuzunun karışımından oluşan çözeltilere bazik tampon çözeltileri denir Belirleyici madde : Kimyasal reaksiyonda artan madde karşısında tamamen tükenen madde Beta ışıması : Beta ışıması yapan çekirdekte bir nötronun proton ve elektrona dönüştüğü kabul edilir Oluşan elektron beta taneciği olarak çekirdek dışına fırlatılır Bu durumda beta ışıması yapan çekirdeğin atom numarası bir artar kütle no değişmez nötron sayısı bir azalır bozunan elementin izobarı oluşur Beta parçacığı : Radyoaktif bir elementin çekirdeğindeki bir nötronun bir protona dönüşmesi ile açığa çıkan elektron Bileşik : İki ya da daha fazla cins elementin belirli oranlarda birleşmesinden oluşan saf madde Bileşik kaplar : Kesitleri ve şekilleri farklı iki veya daha çok kabın tabanlarının birleştirilmesiyle elde edilen kaplara bileşik kaplar denir Bileşik oksit : Aynı katyonun farklı iki değerlik aldığı oksitlerinin bir araya gelmiş hali Örneğin; Fe3O4 (FeOFe2O3) Bilimsel Yöntem : Bilimin gelişmesini sağlayan gözlem deney ve kanunların ve kuramların formüle edilmesi etkinliklerinin bütünü Birinci iyonlaşma enerjisi : Gaz halindeki bir atomdan en gevşek tutulan elektronun uzaklaştırılması için gereken minimum enerjidir Bombardıman : Bir atom çekirdeğine herhangi bir nükleer taneciğin gönderilmesi Boyle kanunu : Sabit sıcaklıktaki bir miktar gazın hacmi ile basıncı ters orantılıdır Bozunma hızı : Birim zamanda bozunmaya uğrayan atom sayısıdır Bozunma serisi : Radyoaktif bir izotopun basamak basamak çeşitli ışımalar yaparak bozunması ve sonunda kararlı bir izotopa dönüşmesi Bronsted – Lowry teorisi : Bu teoriye göre asit proton verici baz ise proton bağlayıcı (alan) maddedir Buharlaşma : Ortalama kinetik enerjisi fazla olan moleküllerin sıvı fazdan gaz fazına geçmeleri Bunzen beki : Tasarımı alman bilim adamı Robert Bunzen tarafından yapılan ısıtma aygıtı |
Cevap: Kimya Sözlüğü C- Celsius sıcaklık cetveli : Buzun erime noktasını 0°C ve suyun kaynama noktasını 100°C olarak kabul eden sıcaklık cetveli Charles kanunu : Sabit basınç altında bir miktar gazın hacmi ile mutlak sıcaklığı doğru orantılıdır Coulomb kuvvetleri : Aynı yüklü tanecikler arasında itme kuvveti veya zıt yüklü tanecikler arasında çekme kuvveti Coulomb kuvvetleri olarak adlandırılır Ç- Çekirdek : Atomun merkezinde proton nötron gibi benzer atom altı parçacıklar içeren oldukça küçük ve yoğun pozitif (+) yüklü bölge Çekirdek eşitliği : Radyoaktif bir reaksiyondaki değişiklikleri gösteren denklem Çekirdek reaksiyonu : Bir atomun çekirdeğinde meydana gelen değişmeler Radyoaktif veya nükleer reaksiyonlar olarak da bilinir Çizgi spektrumu : Gaz veya gaz halindeki bir maddeden gelen ışıklar bir prizmadan geçirilirse elde edilen görünür renkler arasında boşluklar vardır Bu tür devamlı olmayan spektrumlara çizgi spektrumu denir Çökelme : Bir çözeltide iki tuzun etkileşimi veya sıcaklık değişiminin Çökelme reaksiyonu : Sonucunda çökelti oluşan reaksiyonlardır Çözelti : İki veya daha fazla maddeden oluşmuş homojen karışım Çözücü : Bir çözeltinin en fazla miktardaki bileşeni veya çözeltiye fiziksel halini veren bileşendir Çözünen : Bir çözeltinin miktar olarak az bulunan bileşenleri Çözünme entalpisi : Genelde 1 mol katının çözünmesi sırasında depolanan ya da 1 mol gazın çözünmesi sırasında açığa çıkan potansiyel enerjidir Çözünürlük : Belirli bir sıcaklıkta sabit hacimdeki bir çözücüde doymuş bir çözelti elde etmek için çözünen maddenin miktarı |
Cevap: Kimya Sözlüğü D- Dalga : Bir ortamda enerji taşıyan eğilim Dalga boyu : Birbirini takip eden iki dalga tepesi yada çukuru arasındaki uzaklık Dalton atom mo**** : Atom maddenin en küçük yapıtaşı olup daha küçük parçalara bölünemez içi dolu bir küredir Dalton kanunu : Birbirleriyle reaksiyon vermeyen gazların oluşturduğu karışımın basıncı karışımda bulunan gazların kısmi basınçları topl***** eşittir Damıtma : Bir sıvıyı buharlaştırıp oluşan buharını yoğunlaştırarak ayrıştırma işlemi D–bloku : Periyodik tablonun d–orbitallerinin dolmakta olduğu elementleri içeren bölümü Değerlik elektronları : En büyük baş kuvant um sayısına sahip elektron tabakasında bulunan elektronlar Denkleştirme : Kimyasal denklemlerde element ya da bileşiklerin önüne konulan mol sayılarının eşitlenmesi olayına denkleştirme denir Denkleştirilmiş denklem : Aynı tip atomların denklemin her iki tarafında da aynı sayıda bulunduğu eşitlik Derişik çözelti : Göreceli olarak çok miktarda çözücü içeren çözelti Derişim : Bir maddenin belirli miktardaki bir çözücü veya bir çözeltinin içindeki göreceli miktarı Devamlı spektrum : Beyaz ışık bütün renkleri içerdiğinden bir prizmadan geçirilirse elde edilen renkler sürekli olur yani birinin bitmek üzere olduğu anda öbürü başlar Renkler sınır bölgelerde iç içe girmiş devamlı bantlar halindedir Bu tür spektrumlara devamlı spektrumlar denir Dializ : Bir çözelti içerisindeki küçük iyon veya moleküllerin yarı geçirgen bir zardan geçmesi ve büyük iyon veya moleküllerin geçmemesi işlemi Difüzyon : Bir gazın havada veya başka bir gaz içinde yayılması Dipol-dipol çekimi : İki polar molekül yan yana geldiğinde her iki molekülün zıt kutupları arasında oluşan çekim kuvvetine dipol-dipol çekimi adı verilir Doğal radyoaktiflik : Atom numarası 83’ten büyük olan elementlerin kendiliğinden çeşitli ışımalar yaparak yeni elementlere dönüşmesi Donma : Sıvı haldeki bir maddenin katı hale geçmesi Donma sıcaklığı : Sıvı haldeki maddenin ısı vererek katılaşmaya başladığı sıcaklık noktasına donma sıcaklığı denir Doymamış çözelti : Belirli bir sıcaklıkta doymuş halden daha az çözücü içeren çözelti Doymuş çözelti : Belirli bir sıcaklıkta çözebileceği maksimum çözüneni içeren çözelti Dublet : Atomların bileşik oluştururken elektron alarak ya da vererek en dış enerji seviyelerindeki toplam elektron sayısının helyum gibi 2 olması hâlidir |
Cevap: Kimya Sözlüğü E- Efüzyon : Gaz moleküllerinin küçük bir ****k aracılığıyla bir kaptan daha düşük basınçlı ortama yayılması Ekzotermik reaksiyonlar : Dışarıya ısı vererek gerçekleşen reaksiyonlardır Elektrolit : Sulu çözeltisi elektrik akımını ileten madde Elektrolit çözelti : Elektrik akımını ileten çözelti Elektrolit olmayan çözelti : Elektrik akımını iletmeyen çözelti Elektroliz : Bir maddenin sıvılaştırılmış halinde ya da elektrolit çözeltisinde elektrik akımı yardımı ile kendi bileşenlerine ayrıştırılması Elektron : Çekirdeğin etrafındaki ihtimali orbitallerde hareket ettiğine inanılan 1/1840 akb’lik bir kütleye sahip negatif (–) yüklü parçacıktır Elektron dağılımı : Elementlerin atomlarında bulunan elektronların atomik orbitallerine düzenli bir şekilde yerleşimi Elektronegatiflik : Bir molekül içerisindeki atomun elektronları kendine doğru göreceli çekme kabiliyeti Elektron ilgisi : Gaz halindeki nötr bir atomun bir elektron alarak -1 yüklü iyon haline geçerken dışarı verdiği enerjiye elektron ilgisi denir Elektromanyetik spektrum : Elementler katı yada gaz halinde iken dışarıdan yeterli miktarda alınarak belli dalga boylarında ışıma yapmaları Elektron ilgisi : Nötr bir atoma (gaz fazında) bir elektron eklenmesiyle meydana gelen ısı değişimi Bir atomun elektron alma eğiliminin ölçüsü Elektron yakalama : Çekirdeğe en yakın bir enerji seviyesinden bir elektronun çekirdek tarafından yakalanmasıyla oluşan radyoaktif bozunma şekli Elektrot : Elektron alışverişinin gerçekleştiği iletken levhalardır Anot (+) ve Katot (-) olmak üzere ikiye ayrılır Element : Kimyasal metodlarla daha basit parçacıklara ayrılamayan aynı cins atomlardan meydana gelen en basit yapıdaki madde Emülsiyon : Sıvı + sıvı heterojen karışımlarının özel adıdır Sıvı + sıvı karışımının faz oluşturmuş halidir Birbiri içerisinde çözünmeyen iki farklı sıvının karışması ile oluşan heterojen karışımlardır Örnek : Zeytin yağı yağlı su petrol … gibi Endotermik reaksiyon : Dışarıdan ısı alarak gerçekleşen reaksiyonlardır Enerji seviyesi : Çekirdek etrafında aynı enerjideki elektronların bulunduğu yörüngelerdir Erime noktası : Katı hâldeki maddenin sıvı hâle geçtiği sıcaklık noktası Erime sıcaklığı : Katı haldeki maddenin ısı alarak sıvı hale geçmeye başladığı sıcaklık noktasına erime sıcaklığı denir Eter : Sudaki hidrojenlerin yerine alkil gruplarının geçmesiyle oluşan bileşiklere eter denir Eylemsizlik : Maddelerin hareket ve durumunu koruma eğilimine eylemsizlik denir |
Cevap: Kimya Sözlüğü F Fahrenheit (°F) : Suyun donma noktasını 32 ve kaynama noktasını 212 olarak kabul eden sıcaklık birimidir Faraday yasaları : Devreden geçen yük ile anot ve katotta açığa çıkan maddelerin miktarları arasında bir ilişki vardır Bu konudaki kurallar Faraday yasaları olarak bilinir Fisyon (bölünme) tepkimeleri : Büyük kütle numaralı atomların hızlandırılmış nötronlarla bombardımanı sonucu daha küçük atomlara bölünme tepkimesidir Atom bombası bu esasa dayanır Fiziksel özellik : Maddenin dış yapısıyla ilgili özelliklerine fiziksel özellik dış yapısıyla ilgili değişmeye de fiziksel değişme denirBir maddenin renk koku ve tadının değişmesi kaynaması erimesi buharlaşması çözünmesi hal değiştirmesi… fiziksel değişmeye örnektir Füzyon (kaynaşma) tepkimeleri : Küçük atomların kaynaştırılarak büyük atomların meydana getirildiği çekirdek tepkimesidirHidrojen bombası bu esasa dayanır |
Cevap: Kimya Sözlüğü G Gama ışıması : Radyoaktif bozunma sırasında enerji yüklü olarak kalmış olan atom fazla enerjisini ¡ ışını şeklinde yayınlar ¡ ışınları çok yüksek enerjili elektromagnetik dalgalardır ¡ ışıması yapan atomun proton sayısı değişmez nötron sayısı değişmez çekirdek enerjisinde azalma olur Gay-Lassac yasası : Sabit hacimdeki bilirli bir miktar gazın basıncı mutlak sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişir Gaz : Tanecikleri arasında büyük boşluklar bulunan bulundukları kabı tamamen doldurabilen ve karıştırıldıklarında her oranda karışabilen akışkanlara gaz denir Gaz kanunları : Gazların basınç hacim sıcaklık ve mol sayısı nicelikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesine gaz kanunları denir |
Cevap: Kimya Sözlüğü H Hacim (V) : Maddenin uzayda kapladığı yere hacim denir Hal değişimi : Atomları arasındaki kimyasal bağları zayıf olan maddelerin ısı alması ya da ısı vermesi sonucu fiziksel durumlarının değişmesine hal değişimi denir Heterojen karışım : Madde dağılımı ve özellikleri her yerinde aynı olmayan karışımlardır Örnek : Ayran meyve suyu sütçamurlu su toprak yağlı su… Hidrokarbon : Alkenlere içerdikleri pi (p ) bağından dolayı doymamış hidrokarbon denir Hidrojen bağı : Hidrojenin F O N gibi elektron ilgisi büyük atomlarla oluşturduğu bileşiklerin sıvılarında molekülleri bir arada tutan bağlara hidrojen bağı adı verilir HF H2O NH3 gibi polar bileşiklerde hidrojen bağları bulunur Hidroliz : Bir tuzun suda çözünerek kendisini oluşturan asit veya baza ayrışmasına hidroliz denir Homojen karışım : Madde dağılımı ve özellikleri her yerinde aynı olan karışımlardır (Çözeltiler alaşımlar gaz karışımları vs) Homojen karışımda karışan madde çeşitleri gözle ayırt edilemezler Örnek : tuzlu su çay kolonya kaynak suyu… |
Cevap: Kimya Sözlüğü I Isı (Q) : Bir maddenin moleküllerinin kinetik enerjileri topl***** ısı denir Isı aynı zamanda bir enerji türüdür ve skaler büyüklüktür Isıl genleşme : Isıtılan bir cismin boyu hacmi ve yüzeyi değişir Bu değişim ısıl genleşme olarak adlandırılır İ İdeal gazlar : Aralarındaki etkileşimleri ihmal edilen gazlara ideal gazlar denir İndikatör : Bakınız : Ayıraç İndirgenme : Bir maddenin elektron kazanmasına indirgenme denir Elektron alan bir atom ya da iyonun değerliği küçülür İnorganik bileşikler : Normalde doğada hazır bulunan bileşiklerdir Doğada bulunan element çeşitlerinin etkileşmesi sonucu oluşur Asitler bazlar tuzlar oksitler… birer inorganik bileşiktir İyon : Elektron alış - verişi sonucu oluşan (+) veya (-) yüklü atom ya da atom gruplarına iyon denir İyonik bağ : (+) yüklü ****l atomlarıyla (-) yüklü ****l atomlarının birleşmesini sağlayan bağ çeşididir İyonik bağları (+) ve (-) iyon grupları birbirini çekerek oluştururlar İyonik bağ etkisiyle iyonik tuzlar oluşur İzomer : Molekül formülü aynı yapı formülü farklı maddelere izomer denir İzotop : Atom numaraları aynı kütle numaraları (nötron sayıları) farklı olan atomlara izotop atomlar denir J Joule (J) : 0239 g suyun sıcaklığını 1°C artırmak için gerekli olan ısıya 1 Joule denir |
Cevap: Kimya Sözlüğü K Kalori : 1 g saf suyun sıcaklığını 145°C den 155°C ye artıran ısı miktarına kalori denir Kalorimetre : Isı miktarını ölçmek için kullanılan araçlara kalorimetre denir Karakteristik özellik : Miktara bağlı olmayan sadece o maddeye has olan özelliklere ayırt edici (karakteristik) özellikler denir Karışım : İki ya da daha çok saf maddenin karışması ile oluşan madde topluluklarına karışım denir Katot : İndirgenmenin olduğu elektrottur Katyon : Elektrolitteki pozitif iyonlara denir Kaynama sıcaklığı : Sıvı haldeki maddenin gaz haline geçmeye başladığı sıcaklık noktasına kaynama sıcaklığı denir Kelvin (K) : Madde moleküllerinin titreşimlerinin durduğu sıcaklık noktasını sıfır olarak kabul eden bir sıcaklık birimidir Ketonlar : Karbonil grubunda iki alkil grubu bağlanmış bulunan ve aynı karbon sayılı aldehitlerle izomer olan organik bileşiklerdir Kısmi basınç : Bir gaz karışımında bulunan gazlardan her birinin bulundukları kaba tek başlarına yaptıkları basınca kısmi basınç denir Kimyasal Bağ : Maddeler atom veya moleküllerin birleşmesiyle oluşur Maddeleri oluşturan atom ve molekülleri bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağ denir Kimyasal olay : Maddelerin birbirleriyle etkileşerek başka maddelere dönüşmesine kimyasal olay denir Kimyasal olayda yeni ürünler oluştuğu için kullanılan maddelerin özellikleri kaybolur Kimyasal olaylar arasında element ya da bileşikler arasında gerçekleşen elektriksel etkileşmeye de kimyasal reaksiyon denir Kimyasal reaksiyonlarda; reaksiyonda kullanılan maddelere giren (reaktif) denirken reaksiyon sonucu oluşan yeni maddelere de ürün adı verilir Reaksiyona giren ve sonuçta oluşan ürün maddeler birbirinden farklıdır Kovalent Bağ : (+) ve (-) yüklere sahip aynı ya da farklı a****l atomları arasında oluşan bağ çeşididir Kütle (m) : Madde miktarına kütle denir Bir cismin sahip olduğu değişmez madde miktarıdır Kütle birimleri kilogram ve (kg) ve gram (g) dir Kütlenin Korunumu : Reaksiyona giren maddelerin toplam kütlesi reaksiyon sonucu oluşan ürünlerin toplam kütlesine eşittirBu ilkeye kütlenin korunumu kanunu denir Kütle numarası : Kütle numarası = Proton sayısı + Nötron sayısı |
Cevap: Kimya Sözlüğü M Madde : Kütlesi hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir Maddeler katı sıvı ve gaz olarak üç değişik halde bulunurÖrneğin buz katı su sıvı su buharı ise gaz halindedir Bütün maddelerin eylemsizlik özelliği vardır Bütün maddelerin hacmi ve kütlesi vardır Bütün maddeler tanecikli bir yapıya sahiptir Manometre : Kapalı kaptaki gazın basıncını ölçmeye yarayan araçlara manometre denir ****lik bağ : ****llerin saf halleri ile alaşımlarında ****l atomlarını bir arada tutan kuvvetlere ****lik bağ adı verilir Molalite (molal derişim) : 1kg çözücüde çözünen maddenin mol sayısına molal derişim denir Molekül : Aynı ya da farklı cins atomların birleşmesiyle oluşan bileşik birimlerine molekül denir Bileşiklerin tüm özelliklerini taşıyan en küçük birimlerine molekül adı verilir Moleküller birden fazla atomdan oluşan bağımsız taneciklerdir Monoalkoller : Bileşik iskeletinin herhangi bir yerinde tek bir tane –OH bulunduran alkollerdir |
Cevap: Kimya Sözlüğü N Nötron ışıması : Bu ışımayla atomun çekirdeğinden 1 nötron fırlatılır Bu ışımada atomun proton sayısı değişmez nötron sayısı 1 azalır Böylece bozunan elementin izotopu oluşur Nötürleşme : Asitler bazlarla birleşerek tuz ve su oluştururlar Bu olaya nötürleşme denir Nükleer enerji : Atom çekirdeğindeki birleşme ve bölünme tepkimeleri sırasında çok yüksek enerji açığa çıkar Bu enerjiye Nükleer enerji denir |
Cevap: Kimya Sözlüğü O Oksit : Elementlerin oksijenle oluşturmuş oldukları bileşiklere oksit denir Flor ve soygazlar oksit oluşturmazlar Genellikle ****llerin oksitlerine bazik oksit a****llerin oksitlerine asit oksit denir Oluşum entalpisi : Moleküllerin elementlerinden oluşumu sırasında alınan ya da verilen ısıya oluşum entalpisi denir Organik bileşikler : Canlı organizmalar tarafından oluşturulan bileşiklerdir Proteinler şekerler yağlar vitaminler … bu gruba girer Organik kimya : Karbon elementinin hidrojenli bileşiklerini inceleyen kimya dalına organik kimya adı verilir Ö Özkütle (Yoğunluk) (d) : Bir maddenin birim hacminin kütlesine öz kütle denir Özkütle maddeler için ayırt edici bir özelliktirÖzkütle birimleri kütle ve hacim birimlerine bağlı olarak değişir Saf bir maddenin aynı ortamdaki tüm miktarlarının öz kütleleri eşittir Kütlesi sabit olan bir maddenin ısıtıldıkça hacmi artar öz kütlesi azalır |
Cevap: Kimya Sözlüğü Pascal (pa) :1m2 lik yüzeye dik olarak etki eden kuvvet 1 N ise bu yüzeydeki basınç 1 pascal (paskal) olur Periyodik tablo : Periyodik cetvel elementleri gösteren ve özellikleriyle ilgili bilgi veren bir tablodur Bu tabloda elementler belirli bir düzene göre sıralanmıştır Yatay sıralara periyot düşey sıralara ise grup adı verilir Aynı gruptaki elementler birbirleriyle benzer özellik gösterirler Aynı periyottaki elementler aynı yörünge sayısına sahiptir Periyotlar cetvelinin en sağındaki düşey grupta yer alan elementlere soygaz (asal gaz) adı verilir Bu elementler çok kararlıdır Pil : Kendiliğinden gerçekleşen bir kimyasal tepkime sonucunda açığa çıkan enerjiyi elektrik enerjisine çeviren araçlardır Polialkoller : Bileşik iskeletinin değişik yerlerinde farklı C atomları üzerinde olmak şartı ile birden fazla –OH içeren bileşiklerdir Polimerleşme : Küçük alken moleküllerindeki pi (p) bağlarının açılması ile serbest kalan moleküllerin binlercesinin bir araya gelerek uzun zincirler oluşturması olayına polimerleşme adı verilir Primer alkoller : -OH grubunun bağlı olduğu C atomuna iki tane H atomu bağlanmış ise bu alkol primer (birincil) alkoldürAncak metil alkolde –OH nin bağlı olduğu C atomuna 3 H bağlı olduğu halde primer alkoldür |
Cevap: Kimya Sözlüğü R Radyoaktiflik : Çekirdeği kararsız olan elementlerin kararlı çekirdek oluşturmak için ışın yayınlamaları olayına radyoaktiflik bu elementlere de radyoaktif elementler denir Reaksiyon (kimyasal tepkime) denklemi : Kimyasal değişime giren ve çıkan maddelerin atom ve tür sayılarını gösteren semboller topluluğuna kimyasal tepkime denklemi veya reaksiyon denklemi adı verilir Rezonans (çok merkezli bağ) : Bir molekülün değişik şekillerde gösterimine rezonans adı verilir |
Cevap: Kimya Sözlüğü S Sabit kütle oranları yasası : Bir bileşiği oluşturan elementlerin ve bileşiğin kütleleri arasında daima sabit bir oran vardırBileşiğin miktarı ve değişik tepkimelerden eldesi sabit oranı değiştirmez Saf madde : Eritme buharlaştırma mıknatısla ayırma eleme süzme ayıklama… gibi ayrıcı yöntemlerle kendisinden daha basit yapılara ayrılamayan maddelere saf maddeler denir Örnek : Şeker alkol demir oksijen Sekonder alkoller : -OH grubunun bağlı olduğu C atomuna bir tane H ve iki tane alkil grubu bağlı ise bu alkol sekonder ikincil alkoldür Sentez : İki farklı maddenin birleşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özellikte bir madde meydana getirmesi olayına sentez denir Sentez olaylarında yeni özellikte bileşik çeşitleri elde edilir Seyreltik çözelti : Çözücüsü çok olup çözüneni az olan çözeltilerdir Sıcaklık : Bir maddenin bir molekülünün ortalama kinetik enerjisini ifade eden büyüklüktür Sıcaklık bir enerji türü değildir ve skaler büyüklüktür Soğurma : Işınların madde üzerinde tutularak ısıya dönüşmesi olayına soğurma veya absorbsiyon denir Soğurucu maddelerçabuk ısınırlar Yansıtıcı maddeler ise soğurma çok az olduğu için fazla ısınmazlar Süblimleşme : Bir katı maddenin sıvı hale geçmeden doğrudan gaz haline geçmesine süblimleşme denir Örnek : Naftalin normal şartlar altında katı halden direk olarak buharlaşarak gaz haline geçer Süspansiyon : Katı+sıvı heterojen karışımlarının özel adıdır Bir katının sıvı içinde çözünmeden kalmasına denir Örnek Tebeşir tozu + su karışımı ayran kireçli su çamurlu su petrol… gibi |
Cevap: Kimya Sözlüğü T Tampon çözeltiler : Bazı çözeltilere az miktarda asit baz ve su eklendiğinde pH’ı önemli ölçüde değişmez Bu tür çözeltilere tampon çözeltiler denir Tansiyon (Kan basıncı) : Kalpten atardamarlara pompalanan kanın bu damarlara yaptığı basınca tansiyon veya kan basıncı denir Tepkime entalpisi : Tepkimelerde bağların kırılması için verilmesi gereken enerji ile yeni bağların oluşumu sırasında açığa çıkan enerji arasındaki fark tepkime ısısını verir Buna tepkime entalpisi de denir Termometre : Sıcaklığı ölçmeye yarayan cihazlara termometre denir Tersiyer alkoller : -OH grubunun bağlı olduğu C atomuna H atomu bağlı olmayıp üç tane alkil grubu bağlı ise bu alkol tersiyer alkoldür Tuz : Asit ve bazların nötürleşmesinden meydana gelir Asitlerin (-) grupları (anyon) ile bazların (+) grupları (katyon) nın birleşmesiyle oluşan iyonik katılara tuz denir |
Cevap: Kimya Sözlüğü Y Yakacak : Yandıklarında çevrelerine ısı veren tüm maddelere yakacak denir Yakacağın diğer adı da yakıttır Yanma ısısı : Katı ve sıvı yakacakların bir kilogramının gaz yakacakların ise bir metreküpünün verdiği ısıya yanma ısısı denirYakıtların yanması sırasında kimyasal enerji ısı enerjisine dönüşür Yoğunlaşma sıcaklığı : Gaz halindeki bir maddenin ısı enerjisi vererek sıvı hale geçmeye başladığı sıcaklık noktasına yoğunlaşma sıcaklığı denir Yükseltgenme : Bir maddenin elektron kaybetmesine yükseltgenme denir Elektron veren atom veya iyonun değerliği büyür |
| Saat: 03:36 |
Telif Hakları vBulletin® Copyright ©2000 - 2024, ve
Jelsoft Enterprises Ltd.'e Aittir.