Serbest Müstezat Nedir? Örnekleri Nelerdir?

**Jaqen** · 17.07.2013, 12:57

Serbest Müstezat Nedir? Örnekleri Nelerdir?

19 Yüzyıl sonlarında özellikle Servet-i Fünun'cuların geliştirdikleri bir nazım biçimi Divan şiirindeki müstezat'tan şu özellikleriyle ayrılır:
* Serbest müstezat hem aruz hem de hecenin çeşitli kalıplarıyla yazılabilir
* Temel olarak alınan kalıbın çeşitli parçaları çeşitli düzenlerle bir arada kullanılabileceği gibi aynı nazım içinde yalnız bir kalıp değil başka kalıplar ve bunların parçaları da kullanılabilir
* Uzun ve kısa mısralar kimi zaman belli bir düzen içinde sıralanır kimi zaman da herhangi bir düzene bağlı kalınmaz
* Kafiye örgüsünün düzenlenişi de kurala değil şairin isteğine bağlıdır
* Müstezat'ın daha özgürce kullanılmış biçimdir
* Sembolizmin yaygın olduğu bir dönemde Fransa'da ortaya çıkan bir şiir şeklidir
* Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati şairlerince kullanılmıştır
* Serbest müstezatta nazım nesre yaklaştırılmıştır

Bu özellikleriyle serbest müstezat Divan şiirindeki müstezat'ın geliştirilmesiyle oluşturulmamış doğrudan Batı şiirinden alınmıştır Klasik nazım biçimlerinden ve tek ölçünün bir örnekliliğinden kurtuluş yeni biçimler ve ahenkler yaratmak düşüncesiyle oluşturulan bu biçim serbest nazıma geçişte bir aşama olmuştur
Serbest müstezatın başarılı örneklerini Tevfik Fikret Cenap Sahabettin ve Ahmet Haşim vermiştir

Serbest Müstezat Örnekleri:

KIŞ

Yine kış
Yine şems-i mesâda (akşam güneşi) ah o bakış
Yine yollarda serseri dolaşan
Âşiyânsız tuyur-ı pür-nâliş( inleyen yuvasız kuşlar)Tehi kalan ovalar
Sükût eder sanılır mevsimin gumûmuyla
Harab olan sarı yollarda kalmamış ne gelen
Ne giden
Şimdi yalnız kavafil-i evrâk (yaprak yığını)
Mütemadî sürüklenir bir uzak
Ufk-ı pür-ıztırab u nermideYine kış yine kış
Bütün emelleri bir ağlayan duman sarmış (Ahmet Hâşim)
ÖMR-İ MUHAYYEL
Bir ömr-i muhayyelHani gülbünler içinde
Bir kuşcağızın ömr-i bahârîsî kadar hoş;
Bir ömr-i muhayyelHani göllerdeyeşilboş
Göllerdeo sâfiyet-i vecd-âver içinde
Bir dalgacığın ömrü kadar zaîl ü muğfel
Bir ömr-i muhayyel!
Yalnız ikimizbir de o:Ma'bûde-i şi'rim;
Yalnız ikimizbir de onun zıll-ı cenâhı;
Hâkîlere bahş eyleyerek hâk-i siyâhı
Dûşunda beyaz bir bulutun göklere âzim
Her sahn-ı hakîkatten uzakherkese mechûl;
Bir safvet-i masûmenin âgûş-ı terinde
Bir leyle-i aşkın müteennî seherinde
Yalnız ikimiz sayd-ı hayâlât ile meşgul
Savtındaki eş'ar-ı pür-âhenk ile mâlî
Şİ'rimdeki elhan-ı muhabbetle nagam-saz
Ah istiyorumgöklere âmâde-i pervâz
Bir lâne-i âvârede bir ömr-i hayâlî
Bir ömr-i hayâlîHani gülbünler içinde
Bir kuşcağızın ömr-i bahârîsî kadar hoş;
Bir ömr-i hayâlîHani göllerdeyeşilboş
Göllerdeo sâfiyet-i vecd-âver içinde
Bir dalgacığın ömrü kadar zaîl ü hâlî
Bir ömr-i hayâlî! ( Tevfik Fikret )

17.07.2013, 12:57	#1 (permalink)
Jaqen Root Administrator Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.	Serbest Müstezat Nedir? Örnekleri Nelerdir? Serbest Müstezat Nedir? Örnekleri Nelerdir? 19 Yüzyıl sonlarında özellikle Servet-i Fünun'cuların geliştirdikleri bir nazım biçimi Divan şiirindeki müstezat'tan şu özellikleriyle ayrılır: * Serbest müstezat hem aruz hem de hecenin çeşitli kalıplarıyla yazılabilir * Temel olarak alınan kalıbın çeşitli parçaları çeşitli düzenlerle bir arada kullanılabileceği gibi aynı nazım içinde yalnız bir kalıp değil başka kalıplar ve bunların parçaları da kullanılabilir * Uzun ve kısa mısralar kimi zaman belli bir düzen içinde sıralanır kimi zaman da herhangi bir düzene bağlı kalınmaz * Kafiye örgüsünün düzenlenişi de kurala değil şairin isteğine bağlıdır * Müstezat'ın daha özgürce kullanılmış biçimdir * Sembolizmin yaygın olduğu bir dönemde Fransa'da ortaya çıkan bir şiir şeklidir * Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati şairlerince kullanılmıştır * Serbest müstezatta nazım nesre yaklaştırılmıştır Bu özellikleriyle serbest müstezat Divan şiirindeki müstezat'ın geliştirilmesiyle oluşturulmamış doğrudan Batı şiirinden alınmıştır Klasik nazım biçimlerinden ve tek ölçünün bir örnekliliğinden kurtuluş yeni biçimler ve ahenkler yaratmak düşüncesiyle oluşturulan bu biçim serbest nazıma geçişte bir aşama olmuştur Serbest müstezatın başarılı örneklerini Tevfik Fikret Cenap Sahabettin ve Ahmet Haşim vermiştir Serbest Müstezat Örnekleri: KIŞ Yine kış Yine şems-i mesâda (akşam güneşi) ah o bakış Yine yollarda serseri dolaşan Âşiyânsız tuyur-ı pür-nâliş( inleyen yuvasız kuşlar)Tehi kalan ovalar Sükût eder sanılır mevsimin gumûmuyla Harab olan sarı yollarda kalmamış ne gelen Ne giden Şimdi yalnız kavafil-i evrâk (yaprak yığını) Mütemadî sürüklenir bir uzak Ufk-ı pür-ıztırab u nermideYine kış yine kış Bütün emelleri bir ağlayan duman sarmış (Ahmet Hâşim) ÖMR-İ MUHAYYEL Bir ömr-i muhayyelHani gülbünler içinde Bir kuşcağızın ömr-i bahârîsî kadar hoş; Bir ömr-i muhayyelHani göllerdeyeşilboş Göllerdeo sâfiyet-i vecd-âver içinde Bir dalgacığın ömrü kadar zaîl ü muğfel Bir ömr-i muhayyel! Yalnız ikimizbir de o:Ma'bûde-i şi'rim; Yalnız ikimizbir de onun zıll-ı cenâhı; Hâkîlere bahş eyleyerek hâk-i siyâhı Dûşunda beyaz bir bulutun göklere âzim Her sahn-ı hakîkatten uzakherkese mechûl; Bir safvet-i masûmenin âgûş-ı terinde Bir leyle-i aşkın müteennî seherinde Yalnız ikimiz sayd-ı hayâlât ile meşgul Savtındaki eş'ar-ı pür-âhenk ile mâlî Şİ'rimdeki elhan-ı muhabbetle nagam-saz Ah istiyorumgöklere âmâde-i pervâz Bir lâne-i âvârede bir ömr-i hayâlî Bir ömr-i hayâlîHani gülbünler içinde Bir kuşcağızın ömr-i bahârîsî kadar hoş; Bir ömr-i hayâlîHani göllerdeyeşilboş Göllerdeo sâfiyet-i vecd-âver içinde Bir dalgacığın ömrü kadar zaîl ü hâlî Bir ömr-i hayâlî! ( Tevfik Fikret ) Benzer Konular Resfebe Nedir, Ne Demektir, Hakkında Bilgi, Örnekleri... Freestyle Nedir? Serbest Stil Nedir?... Serbest Bölge Nedir ?... Aşırı Uyarılma Nedir Örnekleri... Nazım Biçimleri - Müstezat ve Özellikleri... Paylaş Share this post on Twitter Follow @Forumaski