4. Aşağıdakilerden hangisi Samipaşazade Sezâi ile ilgili değildir?
A) Sergüzeşt romanında dönemin güncel konularından biri olan esirliği işlemiştir.
B) Türk edebiyatında modern anlamda kısa öykünün kurucusu kabul edilir.
C) Duygu yüklü cümleler ve sanatkârane ifadelerle kendine özgü bir üslup sahibidir.
D) Gezi notları ve anı türündeki yazılarında kuvvetli bir gözlem sonucu ortaya koyduğu gerçekçi
tablolar dikkat çekicidir.
E) Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan’a karşı eski edebiyatı savunmuştur.
5. Tanzimat romanıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Teknik ve kompozisyon yönünden Batılı bir çizgiye ulaşılmıştır.
B) Olaylar genellikle günlük yaşamdan ya da tarihten alınmıştır.
C) Romantizm ve realizm edebî akımlarının etkileri görülür.
D) Romanların sonunda iyiler mükafat, kötüler ceza görürler.
E) Kişiler çoğu zaman tek yönlüdür; iyiler hep iyi, kötüler de hep kötüdür.
6. Tanzimat Dönemi romanıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) İlk çevirilerde klasisizm akımının etkisi görülür.
B) Romanlar dergilerde bölümler hâlinde yayımlanmıştır.
C) İlk yerli romanı İbrahim Şinasi yazmıştır.
D) Tanzimat Dönemi romanları teknik açıdan kusursuzdur.
E) İlk roman çevirisini Yusuf Kamil Paşa yapmıştır.

Müştak Bey, Habbe Kadın, Ziba Dudu, Ebullaklaka, Batak Ese, Atak Köse, Hikmet Efendi
Bu kahramanların adları ile söz ve davranışları uyumludur.
Örneğin;
Müştak: özleyen, can atan demek...(Kahramanımız evlilik için can atan biri)
Ziba: süslü, özentili Dudu: Papağan
Habbe: Hileci, hile yapan
Ebu'l Laklaka: gevezelerin babası , çok konuşan
2. Müştak Bey’in Sakine Hanım ile evlendirilmek istenmesiyle başlayıp nihayet Ebullaklaka’nın izni ile asıl sevdiği kadın olan Kumru Hanım’la evlenmesi ile sonuçlanan süreçte yaşanan olayları sırasıyla belirtiniz. Bu olaylar metnin yazıldığı dönemin gerçekliğine uygun mudur? Niçin?
Tiyatroda anlatılanlar Tanzimat döneminde görücü usulüyle evliliğe bir eleştiri niteliği taşıdığı için dönemin gerçekliğiyle ilişkilidir.

3. Olayların geçtiği mekânı ve bu mekânın özelliklerini belirleyiniz. Bu mekânlar gerçekliğe uygun olarak tasvir edilmiş midir? Niçin?
Şair Evlenmesi'nde mekanla ilgili ifadeler yoktur.Ancak yaşanan olaylardan hareketle mekanın Müştak Beyin evi olduğu anlaşılmaktadır, fakat mekan tasvir edilmemiştir.Bu bakımdan mekanın gerçeklikle ilişkileri vardır.
4. Metinde geçen zamanı tespit ediniz. Metindeki zaman ile yaşanılan zaman arasında bir ilgi söz konusu mudur? Niçin?
Eserdeki olay Tanzimat yıllarında meydana geliyor ,fakat belirli zaman ifadeleri yoktur.Zaman ile metindeki zaman o dönemin gerçeklğini yansıttığı için uyumludur.
5. Metindeki güldürü ögelerini bulunuz. Kelimelerin yanlış anlaşılmasından kaynaklanan bu güldürü ögelerine metinden örnekler veriniz.
Metindeki güldürü ögeler yanlış anlaşılmalara dayalıdır.
6. Metnin iletisini söyleyiniz.
GÖRÜCÜ USLÜYLE EVLENMENİN YANLIŞLIĞI
7. Olaylar gerçek hayatla uygunluk göstermekte midir? Örnek vererek belirtiniz.
Göstermektedir, görücü usulü o zamanlarda da şimdi de -eskisi kadar olmasa da- var olan bir durumdur.
8. Metnin konusu dönemin hangi sosyal sorununu yansıtmaktadır ?
Görücü usulüyle evlenmenin yanlışlığını
3. Etkinlik: Aranızdan birkaç öğrenci seçiniz. Seçtiğiniz öğrencilerden metnin onlarda uyandırdığı düşünceleri sözlü olarak ifade etmelerini isteyiniz.
yorum sizin
10. Metin kişileri ile günlük hayatta karşılaşmak mümkün müdür? Metin yazarı işlediği sosyal sorunu metin kahramanlarının hangi özelliklerinden yararlanarak ortaya koymaya çalışmıştır?
Mümkündür, heyecanlı,aceleci, saf mizaçlı, açıkgöz ve fırsatçı özelliklerinden yararlanarak...

11. Şinasi, “Şair Evlenmesi” adlı eserin sonunda Müştak Bey’e “Ya birbirinin ahvalini asla bilmeyerek ev bark olanların (evlenenlerin) hâli nasıl olur, var bundan kıyas et.” dedirtmektedir. Bu cümleden yararlanarak oyunun yazılış amacını belirleyiniz.
Metnin amacı halkı eğitmek, bilgilendirmek ve görücü usülünün yanlışlığını ve olumsuz sonuçlarını halka tiyatro yoluyla göstermektir.
12. Şinasi’nin görücü usulü ile evlenmeyi eleştirmek amacıyla bir oyun yazmış olması size devrin sosyal hayatı ile ilgili neleri düşündürmektedir?
O devirde görücü üsulüyle evliliklerin yaygın olduğu anlaşılıyor.
13. “Şair Evlenmesi”nde işlenen sosyal problemler günümüzde de varlığını sürdürmekte midir? Bu
problemlerin ve benzeri problemlerin çözümü için neler yapılabilir?
Eskiye nazaran günümüzde görücü yoluyla evlilik çok olmamakla birlikte bu gelenek devam etmektedir.
4. Etkinlik: İki gruba ayrılınız. Grup sözcülerinizi seçiniz. Sözcülerin birinden aşağıda verilen tabloyu tahtaya çizmesini isteyiniz. Şinasi’nin fikrî ve edebî yönü (birinci grup) ile yazar-eser arasındaki ilişkiyi (ikinci grup) belirleyiniz. Ulaştığınız sonuçları grup sözcülerinden tabloya maddeler hâlinde yazmalarını isteyiniz.
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]
Eser Şinasinin fikri ve edebi yönünü yansıtmaktadır.

1. Metin kişilerini ve bunların kişisel özelliklerini belirleyiniz
Atâ Bey: Halil Bey’in kardeşinin oğlu. On dokuz yaşında, Tıbbiye’nin onuncu sınıf sınıfından bir delikanlı.Ata öksüz bir çocuktur, amcası Halil Bey’in yanında büyümüş, kızı Şefika’ya âşık olmuştur. Şefika da ona âşıktır. Ata Askeri Tıbbiye’de okumakta, eve ancak izin günlerinde gelmektedir.
Şefika Hanım: On dört yaşında bir kız, Atâ Beye deli gibi aşık,fedakar, aşkının peşinde koşuyor...
Halil Bey: Şefika'nın babası...çaresiz ve anlayışlı bir adamdır.
Tahire Hanım: Şefika Hanım’ın annesi,kendi çıkarları için evladını hiç istemediği biriyle evlendirecek kadar düşüncesiz; ama sonra çok pişman olacak anne...
Şerife Hanım: Şefika Hanım'ın babaannesi
Tâbende: Cariye.

Hekim amca
2. Şefika ile Tahire Hanım arasında başlayan diyalog nasıl devam ediyor. Metnin olay örgüsünü oluşturan olayları sıralayınız. Sıraladığınız bu olaylar metnin yazıldığı dönemin sosyal hayatına uygun mudur? Niçin?

Şefika Ata'yı sevdiğini açıklıyor.Tahire Hanım çok şaşırıyor ve kızıyor, Paşayla evlenmesi için ikna etmeye çalışıyor.

Şefika'nın verem olması
Ata Beyin de sevgilisinin kurtulamayacağını anlayınca eczaneden getirdiği bir ilacı içer, Şefika’nın yanına uzanır ve beraber ölürler.)
Olaylar metnin yazıldığı döneme uygundur, çünkü o dönemin zihniyetini yansıtmaktadır.

3. Metin kişilerinin olay örgüsündeki işlevini belirtiniz.
Ata Bey ve Şafika metnin ana karakterleridir, diğerleri de yardımcı karakterlerdir.
4. Metinde geçen mekânları ve bu mekânların özelliklerini sıralayınız. Bu mekânların gerçek olup
olamayacağını söyleyiniz.
Mekan olarak ev,eczane gibi yerler geçmektedir.Mekanlar gerçektir.
5. Metindeki zaman metnin kurgusuna uygun mudur? Metindeki zamanla metnin yazıldığı dönem
arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Açıklayınız.
Uygundur, metindeki zamanla metnin yazıldığı dönem arasında sıkı bir ilişki vardır.
6. Metnin iletisini belirtiniz. Metnin iletisi ile yazıldığı dönemin sosyal yaşamı arasında nasıl bir ilişki söz konusudur? Açıklayınız.
METNİN İLETİSİ GÖRÜCÜ USÛLÜYLE EVLENDİRMENİN YANLIŞLIĞIDIR...
BU İLETİ DÖNEMİN SOSYAL YAŞAMINI YANSITMAKTADIR.O DÖNEMLER BÖYLE GERİ ŞEYLER OLMAKTAYDI...
7. Metinde anlatılanlar gerçeklikle ilişkilendirilebilir mi? Niçin?
Edebi eserler yazarın kurmaca gerçekliğinin içinde yapı unsurlarıyla (kişi,zaman,olay,yer) bir bütündür.Metinde anlatılanlar döneminin sosyal gerçekliğini yansıtmaktadır.
8. “Zavallı Çocuk” adlı metnin yazılış amacı sizce nedir?
Halkı eğitmektir,görücü usulüyle evlenmenin nasıl facialara sebep olduğunu halka göstermektir.
5. Etkinlik: Aranızdan oyunu canlandırmak üzere yeterli sayıda öğrenci seçiniz. Seçtiğiniz arkadaşlarınızdan oyunu canlandırmalarını isteyiniz.
6. Etkinlik: Metnin sizde uyandırdığı düşünceleri açıklayınız.
9. Metinden dram özellikleri taşıyan diyaloglara örnekler veriniz.

Tahire Hanım – Kızım, geçer; o bir çocukluktur. … Şimdi fakir olduk. … Babanın beş yüz kese borcu var. … Nikâh olursa paşa sana babanın sarraftaki senedini ağırlık verecek. Şimdi anladın mı? O kıymetli babacığının hapislerde çürüdüğünü, benim kederimden öldüğümü, nazlı kardeşinin yalınayak sokaklarda süründüğünü ister misin?


Şefika - …Hepinizi hapisten, ölümden ben mi kurtaracağım? Beni onun için mi paşaya vermek istiyorsunuz? Feda… Feda olsun.


Şefika - …Hayat satılsa da ömrümü yolunda feda etsem ne kadar memnun öldüğüme sen de taaccüp ederdin.
Tahire Hanım ― Ne oluyorsun kızım?
Şefika―Bakın! İşte… Atâ… Atâ gitti. Kendini zehirledi, benim için zehirledi. Biz birbirimizi severdik. Ben… Ben onunum… Ben onun haremiyim, Paşa’nın değil. Paşa’nın haremi olmayacağım. Kimne derse desin. İkimizi Allah birbirimiz için yaratmış. Yarattığı vakit birbirimize nişanlamış. Huzuruna da beraber çağırdı. Gelinlik odamızı kendi divanında, kendi cennetinde hazırlamış. Görüyorum…
İşte… İşte gözümle görüyorum. Kara toprak değil… Her tarafına gül döşenmiş… Her tarafına… Bey babacığım, gel beni bir kere öp! Gel! Ahret hakkını helal et! Nineciğim! Nineciğim! Sakın, sakın canımız için lokma dağıtmayın! Düğün şerbeti verin! Fukaraya düğün şerbeti verin! Kızın, kıymetli kızın bu gece gelin oluyor. İşte… İşte beyim yatıyor… Beni ona Allah vermiş, Allah… Kimse ayıramaz…
Kimse Allah’ın hükmüne karşı duramaz. Beyim! Beyim! Beni mi çağırıyorsun? Geliyorum, geliyorum,(Yatağa yığılarak) Bak! Bak! Yanına geldim de gülüyor. Ahrette de Şefika’nı mı görüyorsun?Geliyorum, geç kalmam. Korkma, korkma. Ah! Benim gibi ölmek ne kadar lezzetli imiş bilseniz…Dünyada bir dakika kalmak istemezsiniz. Ay… Cemaline ne güzel de nurlar iniyor. (Atâ’ya sarılır,yüzünü koklayarak teslim-i ruh eder).10. Metin kişileriyle günümüz toplumunda karşılaşmak mümkün müdür? Niçin?
Günümüz toplumunda pek fazla mümkün gözükmüyor...Çünkü görücü usulüyle evlilik eskisi kadar yaygın değil...
11. Metnin iletisinin oluşumunda metin kişi, zaman ve mekân unsurlarının işlevini belirleyiniz.
Kişi,zaman ve mekan unsurları metnin iletisi etrafında bir araya getirilir ve bu unsurlar iletinin somutlaşmasında birer araç işlevi görür.
12. Metnin dil ve anlatım özelliklerini maddeler hâlinde aşağıdaki tabloya yazınız.
Metinde daha önceki dönemlere göre daha sade bir dil kullanılmıştır.Yerel söyleyiş özelliklerine yer verilmemiştir.Dram türünün anlatım özelliklerini taşımaktadır.
13. “Zavallı Çocuk” adlı metinde hangi olaylar sizi daha çok etkiledi? Niçin?