Mıknatıs Nedir? Nasıl Yapılır?






Milattan önceki yıllarda dahi birçok insan statik yüklenme ile bazı cisimlerin çekilebildiğini fark etmiştir. Mıktanıslar manyetik alan üreten son derece basit nesneler olmasına rağmen tarihsel süreç içerisinde icat edilmeleri oldukça uzun bir süreç almıştır. Mıknatıslar ürettikleri manyetik alan sayesinde başta kobalt, nikel ve özellikle demiri kendilerine çekerler. Mıknatısların çekim alanları bakır ya da alüminyum gibi bazı malzemeleri ve metal özelliğine sahip olmayan cisimleri etkilemez. Birkaç dakikanızı ayırarak sizler de kendinize bir mıktanıs yapabilir ve bu mıktanısın ürettiği manyetik alanla hangi malzemelerin çekip çekilmediğini test edebilirsiniz.

Evinizde büyük boy bir çivi, dokuz voltluk pil ve yarım metre uzunluğunda bir elektrik kablosu ile siz de kendinize yapay bir elektro-mıktanıs yapabilirsiniz. Temel olarak yapay elektro-mıknatıs; iletken bir metalin çevresine belirli bir sarımla kablo sarmak ve bu kablonun iki ucuna elektrik akımı vermek demektir. Böylece iletken metal manyetik alan oluşturarak, mıknatıs özelliklerine sahip olur. Her ne kadar isimleri yapay mıktanıs olsa da, bu şekilde hazırlanan mıktanıslar kalıcı olarak işlev gösterir ve uzun süre boyunca mıktanıs olarak kullanılabilir. Önemli olan kablodan geçen elektrik akımının devamlı olmasıdır.

Her metal objenin uç kısımlarında mıknatıs etkisi karşılıklı olarak toplanır ve bu etkiye mıknatısın uçları denir. Kuzey ve Güney olarak adlandırılan mıktanıs uçlarının bu isme sahip olmasında neden, dünyanın da kendine ait bir manyetik alanı olmasından kaynaklanır. Dünyamızda yapay şekilde hazırlanmadan kendi doğal hali ile ferromanyetik özelliğe sahip olan mıknatıs taşı olarak da bilinen maddeler de vardır. Oda sıcaklığında ferromanyetik özellik gösteren demir, nikel ve kobalt gibi maddeler, yapay yollarla hazırlanan mıktanıslar ile etki altına alınabilir.

Mıktanıs taşı olarak bu maddeler, dünyamızda doğal yollardan mıktanıslanmış ve herhangi bir işleme tabi tutulmadan mıktanıs özelliği gösteren maddelerdir. Yapay şekilde hazırladığınız mıktanısların yalnızca telden elektrik akımı geçtiği sürece mıktanıs özelliğine sahip olacağını unutmayın.

alıntı