|
Tarih - İnkılap Tarihi kategorisinde açılmış olan Osmanlı Kültür ve Medeniyeti konusu , ...
| LinkBack | Seçenekler | Arama | Stil |
22.11.2014, 17:20 | #1 (permalink) |
| Osmanlı Kültür ve Medeniyeti Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - Bölüm 1 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusu kpss de en geniş kapsamlı ve bizim için büyük önem taşıyan bölümdür.Bir önceki konumuzda Anadolu Selçuklu Devletinin kültür ve medeniyeti ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusu içerisinde; devlet yönetimi, toprak yönetimi alanları işlenecektir. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Oğuzların Bozok Kolu’na bağlı Kayı boyu beyi Osman Bey tarafından Söğüt ve Domaniç çevresinde kurulan Osmanlı Beyliği kısa sürede büyüyerek dünyanın en geniş imparatorluklarından biri haline gelmiştir. Konumuzda kısa sürede geniş topraklara ve güçlü bir devlet yapısına sahip olan bu beyliğin beylikten devlete ve dünya gücüne nasıl dönüştüğünü inceleyeceğiz. 1229 yılında kurulan devlet 1922 yılına kadar yaşamıştır.
Devlet egemenlik hakkının tanrı tarafından verildiğine inanılan ve Osmanlı soyundan gelen hükümdarlar tarafından yönetilirdi. Bu yönetim şekline Teokratik Mutlak Monarşi denilirdi. Kısaca Mutlakiyet denilen bu yönetim şekli 1876 yılına (Meşrutiyetin ilanı) kadar devam etmiştir. Osmanlı Devletinde hükümdarlar;
Hükümdarlar yetkilerini dine ve töreye dayalı olarak kullanır ve ayrıca Kanunname-i Ali Osman denilen yasalar uygun davranırlardı. Kanunname-i Ali Osman ilk olarak Fatih Sultan Mehmet daha sonra da Kanuni Sultan Süleyman tarafından idari, ekonomik ve cezai alanlarda örf ve adetlere göre padişahların otoriteleri ile çıkardıkları kanunların bütünüdür. Osmanlılarda padişahların emir ve buyruklarına Ferman veya Hatt-ı Hümayun, hükümdarlığın el değiştirilmesine Veraset Sistemi, hükümdar çocuklarına Şehzade, şehzadeleri eğiten akıl hocalarına Lala denilirdi. Padişahlar Cülus Töreni ile tahta çıkar ve Cülus bahşişi dağıtırlardı. Ülke yönetiminde padişahın en önemli yardımcısı Vezir-i Azam ( Sadrazam), en önemli kurumu ise Divan-ı Hümayun idi.
Divan önemli devlet meselelerinin görüşüldüğü, üyeleri padişah tarafından belirlenen en büyük organdı. Önemli konular divanda görüşülüp karara bağlanır ve hükümdar onayından geçerek yürürlüğe konurdu. Ayrıca karaların uygulaması (Yürütme) ve üst düzey yöneticiler arasındaki davalara(Yargı) bakmakta divanın göreviydi. Bu yüzden divan Danışma Meclisi, Bakanlar Kurulu ve Mahkemeye benzerdi. Devlet yönetiminde İlmiye, Seyfiye ve Kalemiye sınıfları bulunuyordu ve bu üç sınıfında divanda temsilcileri bulunuyordu. Divan Üyeleri ve Görevleri
|
22.11.2014, 17:21 | #2 (permalink) |
| Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 2 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 2 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusu kpss de geniş yer kapladığı için tek seferde anlatmak ve anlamak pek mümkün değildir. Bu yüzden geniş kapsamlı ve bizim için büyük önem taşıyan bu konuyu bölümlere ayırdık.Bir önceki konumuzda Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 1 içerisinde; devlet yönetimi, toprak yönetimi alanları ile ilgili bilgileri inceledik. “ Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 2 ” de ise “Ordu Yönetimi”,”Maliye ve Ekonomi” konuları işlenecektir. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 2 A. ORDU YÖNETİMİ Osmanlılarda Orhan Bey dönemine kadar eli silah tutan ve Osmanlı topraklarında yaşayan herkes savaşlara katılırdı (Ordu millet anlayışı). Orhan Bey döneminde Yaya ve Müsellem olmak üzere ilk düzenli ordu kuruldu. Daha sonra bu ordular da ihtiyaca cevap veremedi ve 1. Murat klasik ordu modelini oluşturdu. Orduyu kara ve deniz ordusu olarak ikiye ayırdı. Ayrıca Osman Bey döneminden itibaren fethedilen topraklara Türkmenler yerleştirildi. İskân politikası denilen bu yöntemle fethedilen topraklar Türkleştirildi ve merkezi otorite arttı. 1) Kara Kuvvetleri a) Kapıkulu Ordusu
Kapıkulu ordusunun bölümleri; 1. Kapıkulu Piyadeleri
Muhafız görevini yürüten birliklerdir. Savaş sırasında padişahı, ele geçirilen ganimetleri, yiyecekleri, önemli devlet sembollerini(bayrak, alem, tuğ, sancak), silah ve cephaneyi korurlar.
b) Eyalet Ordusu (Tımarlı Sipahi) Osmanlı ordusunu en kalabalık bölümüdür. Dirlik sisteminden meydana gelir ve gönüllü Türk gençlerinden oluşurdu. Devletten maaş almaz tımar beyinden geçimleri sağlanırdı. Sadece savaş zamanı askerlik yapar, barış zamanında diğer işlerle uğraşıp evlenebilirlerdi. c) Yardımcı Kuvvetler
Osmanlılarda denizcilik faaliyetleri ilk kez Orhan Bey zamanında Kareasioğulları Beyliğinin alınması ile başlamıştır. Osmanlı donanmasının başında Kaptan-ı Derya bulunur, gemi kaptanlarına Reis, askerlerine ise Levend denirdi. B. MALİYE VE EKONOMİ Osmanlılarda maliye ve ekonomiden sorumlu olan görevli defterdardı. İlk para Osman Bey ilk altın para ise Fatih Sultan Mehmet tarafından bastırılmıştır. a) Devletin Gelir Kaynakları
Devletin önemli gelir kaynaklarından biri olan vergiler resm veya tekâlif adı ile anılıyordu. Vergiler şer’i ve örfi olmak üzere ikiye ayrılırdı: Şer’i Vergiler
c) Osmanlılarda Hazine Çeşitleri
|
22.11.2014, 17:22 | #3 (permalink) |
| Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 3 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 3 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusunu kpss de geniş kapsamlı bir konu olduğu için bölümlere ayırmıştık.Bir önceki konumuzda Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti bölüm 2 içerisinde; ordu yönetimi, maliye ve ekonomi alanları ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti bölüm 3’de ise “Toplumsal Yapı” ve ”Hukuk” konuları işlenecektir. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 3 A.TOPLUMSAL YAPI Osmanlılarda toplum Yönetenler (Beraya) ve Yönetilenler (Reaya) olarak ikiye ayrılırdı. Yönetenler 3’e ayrılır:
Örfi Hukuk: Temeli gelenek ve göreneklere dayanan daha çok siyasi yaşamın düzenlenmesini sağlayan kuraları içerirdi. Padişah tarafından konulan kurallar mutlaka dini kurallara uygun olmalıydı. Şer’i Hukuk: Temeli Kuran, hadis ve sünnetlere dayana daha çok sosyal hayatın düzenlenmesini sağlayan hukuk kurallarıdır. Hukuk kuralları Kazaskerler ve onların tahsis ettiği kadılar tarafından yürütülürdü. Osmanlılarda hukuk alanında bir birlik yoktu. Çünkü Müslümanlara şer’i hukuk kuralları, Müslüman olmayan gayrimüslimlere ise kendi cemaat kuralları uygulanırdı. Osmanlı padişahlarından Fatih Sultan Mehmet ve I. Mahmut vatandaşları arasında din ve mezhep ayırımı yapmayacaklarının teminatını vermişlerdi. Fatih Sultan Mehmet bu kuralları düzenlemiş ve Kanunname-i Ali Osman denilen bütünlüğü meydana getirmiştir. Kanuni Sultan Süleyman ise bu yasaları yeniden düzenlemiştir. Osmanlı Devletinde mahkemeler şu bölümlere ayrılırdı:
Osmanlılar hukuk alanında geri kalınmış bazı çalışmaları Tanzimat döneminde çeşitli çalışmalar ile gidermeye çalışmıştır. Avrupa da uygulanan hukuk kuralları örnek alınıp Nizamiye mahkemeleri kurulmuştur. 1869-1876 yılları arasında Ahmet Cevdet Paşa başkanlığında oluşturulan bir kurul ise Mecelle adı verilen medeni kanunu hazırlanmıştır. |
22.11.2014, 17:30 | #4 (permalink) |
| Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusunda şimdiye kadar Osmanlıda devlet yönetimi, toprak yönetimi, ordu yönetimi, Osmanlıda ekonomi gibi kpss tarih dersinde önemli bir yere sahip olan başlıkları ele almıştık.Bir önceki konumuzda yani Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 3’de ise; toplumsal yapı, hukuk alanları ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4’de ise “Eğitim-Öğretim”,”Yazı, Dil ve Edebiyat” konuları işlenecektir. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4 A. EĞİTİM-ÖĞRETİM Osmanlılarda eğitim ve öğretimde dine dayalı olarak yapılırdı. Mahalle Mektepleri, Medreseler ve Enderun Mektepleri başlıca eğitim kurumlarıydı. Mahalle Mektepleri: Günümüz ilkokulu düzeyindeki okullardır. Medreseler: Günümüz yüksek okullarına benzer okullardı. Sadece erkek öğrenciler devam edebilirlerdi. Medrese hocalarına Müderris, öğrencilerine Molla, Sofu denirdi. Osmanlılarda ilk medrese Orhan Bey tarafından İznik’te açılmıştır. Medreselerde Din Bilimlerinin yanı sıra Pozitif Bilimlere de yer verilirdi. Ancak Duraklama döneminden itibaren Pozitif Bilimler göz ardı edilmiş sadece dini bilgilere önem verilmiştir. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise Beşik Ulemalığı sisteminin (babadan oğla devam eden müderrislik) gerici bir sınıf haline gelmesiydi. Medreseler Cumhuriyet Döneminde de bir süre varlığını sürdürmüş 11 Mart 1924 yılında kaldırılmıştır. Enderun Mektepleri: İlk kez I. Murat tarafından Edirne Sarayında açılan bu okulda şehzadeler eğitim almıştır. Daha sonra Fatih Sultan Mehmet zamanında mektep devşirmelerin arasından seçilen zeki ve yetenekli kişilerin devlet adamı olarak yetiştirildiği kurumlara dönüştü. Osmanlılarda mesleki eğitimi veren kurumlar yoktu. Meslek eğitimleri Lonca teşkilatına bağlı dükkânlarda usta-çırak eğitimi ile verilirdi. Osmanlı Devletinde 18. Yy’ dan itibaren eğitim alanında bazı değişikler yapıldı.
B. YAZI, DİL VE EDEBİYAT Osmanlı Devleti diğer Türk İslam devletlerinde olduğu gibi resmi yazışmalarında Arap alfabesi kullanmıştır. Resmi dil Türkçe, bilimsel alanda Arapça ve edebi alanda Farsça kullanılırdı. Edebiyat ise Divan, Halk ve Tasavvuf edebiyatı olarak üç şekilde gelişmiştir.
|
22.11.2014, 17:31 | #5 (permalink) |
| Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 5 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 5 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusunun 5. bölümünde kpss‘de bugüne kadar pek çok soru çıkmış olan bilim ve sanat alanlarına değinilecektir. .Bir önceki konumuzda Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 4’de; Eğitim-Öğretim, Yazı Dil ve Edebiyat ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 5’de ise “Bilim” ve ”Sanat” konuları işlenecektir. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 5 A. BİLİM Osmanlı Devletinde yetişen bazı önemli bilim adamları: Akşemseddin: Fatih Sultan Mehmet’in hocası olmuş, din tasavvuf alanında çalışmaları ile tanınan bilgindir. Ali Kuşçu: Fatih Sultan Mehmet döneminde Semerkant’tan İstanbul’a gelmiş matematik ve astronomi bilginidir. Piri Reis: 16. Yy’da yaşamış denizci, haritacı, coğrafyacıdır. En önemli eserleri Dünya haritası ve Kitab-ı Bahriyedir. Takıyüddin Mehmet: İstanbul’da ilk gözlemevini(Rasathane) kuran astronomdur. Matrakçı Nasuh: 16. Yy’da yaşamış ve matematik, coğrafya, tarih alanlarında eseler vermiştir. Katip Çelebi: 17. Yy’da yaşamış bilim ve düşünce adamıdır. Keşfu’z Zünun, Cihannüma ve Atlas Minor çeviris en önemli eserleridir. Hezarfen Ahmet Çelebi: 17. Yy’da Galata Kulesinden atlayıp uçarak boğazın karşı yakasına geçmiştir. Lagari Hasan Çelebi: 17. Yy’da ilk roket örneğini icat ederek uçmayı başarmıştır. Evliya Çelebi: 17. Yy’da yaşamış ilk büyük Türk gezginidir. Seyahatname adlı eseri vardır. B. SANAT Osmanlılar sanatın birçok alanından çeşitli eserler vermiştir. Bunlardan en önemlilerini sırası ile inceleyelim. Mimari: Türk-İslam devletlerinde en gelişmiş sanat dalı olan mimaride Osmanlılar da önemli eserler meydana getirmişlerdir. Birçok camii, saray, hisar, köprü, medrese, han, kervansaray, bedesten, hamam, kapalı çarşı, su kemeri ve türbe yapılmıştır. Osmanlı mimarisinin en önemli ismi Mimar Sinan’dır. Kanuni, II. Selim ve III. Murat dönemlerinde mimarbaşılık yapan Mimar Sinan 400’den fazla eser vermiştir. En önemli eserleri Şehzade Camii( Çıraklık eserim dediği), Süleymaniye Camii( Kalfalık eserim dediği), Selimiye Camii( Ustalık eserim dediği) eserleridir. Bazı önemli Osmanlı mimari eserleri ise şunlardır;
Mostar Köprüsü Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar hayrettin tarafından Bosna-Hersek‘e inşa edilmiştir. 2005 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesine eklenmiştir. El Sanatları: Osmanlılar el sanatlarında çok iyiydi. Güzel yazı yazma sanatı olan Hat ve resim sanatının bir türü olan Minyatür oldukça gelişmiştir. Osmanlı Devletinde resim sanatı 19. Yy’dan itibaren gelişmeye başlamıştır. Şeker Ahmet Paşa, Osman Nuri Bey, Osman Hamdi Bey önemli Osmanlı ressamlarıdır. Bu el sanatlarının yanı sıra Tezhip, Çinicilik, Ciltçilik, Dokumacılık, Oymacılık, Maden ve Ahşap Sanatı, Cam sanatı da oldukça gelişmiştir. Musiki: Osmanlıda Musiki eğitimi Enderun mektebinde verilirdi. Itri efendi, Dede efendi, Hacı Arif Bey, Zekai Dede önemli sanatçılarındandır. Seyirlik Oyunlar: Meddah, kukla, karagöz, orta oyunu ve tiyatro gibi bölümlerden oluşuyordu. Kpss genel kültür tarih dersine ait Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 6’dan, “Bilim” ve ”Sanat” konularını işledik. Bir sonraki kpss tarih konumuz Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti 6 bölümü “Taşra Yönetimi”, “Osmanlı Devleti Enler ve İlkleri” konuları olacaktır. |
22.11.2014, 17:32 | #6 (permalink) |
| Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 6 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 6 Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti konusunu işlerken bölümlere ayırmıştık. Bu konuda işleyeceğimiz 6. ve son bölümdür.Kpss tarih dersinde bir önceki konumuzda Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 5 içerisinde; Bilim ve Sanat ile ilgili bilgileri inceledik. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 6 da ise “Taşra Yönetimi”, “Osmanlı Devleti Enler ve İlkleri” konularına değineceğiz. Osmanlı İmparatorluğu Kültür ve Medeniyeti Bölüm 6 A. TAŞRA YÖNETİMİ (MEMLEKET YÖNETİMİ-ÜLKE YÖNETİMİ) Osmanlılarda başkent merkez olarak sayılır, merkez dışında kalan yerlere ise taşra denirdi. Taşra eyaletlere, eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalarda köylere ayrılarak yönetilirdi. Söğüt, İznik, Bursa, Edirne ve İstanbul’un fethiyle son olarak İstanbul Osmanlıya başkentlik yapmıştır. İstanbul devletin merkezi olduğu ve padişah burada bulunduğu için burada özel bir yönetim vardı. Padişahlar devleti Topkapı sarayından yönetirken;
Eyalet ⇓ Sancaklar ⇓ Kazalar ⇓ Köyler Eyalet, sancak, kazalar ve köylerin sıralaması yukarıdaki gibidir. Sancak: Günümüz il büyüklüğünde olan yönetim birimidir. Sancak bey tarafından yönetilir. Kaza: Günümüz ilçe büyüklüğünde olan yönetim birimidir. Kadı tarafından yönetilirdi. Köy: Tımarlı sipahiler tarafından yönetilen küçük idari birimdir. Bu birimlerin dışında Bağlı beylik ve Hükümetlerde bulunurdu. Kutsal bölge olan Hicaz dışındaki bu birimler iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde Osmanlıya bağlı olarak yıllık vergi verip asker gönderen devletlerdi. Kırım, Eflak, Boğdan gibi. OSMANLI DEVLETİNDE ENLER VE İLKLERİ
|
Yukarı'daki Konuyu Aşağıdaki Sosyal Ağlarda Paylaşabilirsiniz. |
Seçenekler | Arama |
Stil | |
| |
Forum hakkında | Kullanılan sistem hakkında |
| SEO by vBSEO 3.6.0 PL2 ©2011, Crawlability, Inc. |