Cin Başka Şeytan Başka Deyiminin Anlamı

Bu deyim aynı göründüğü halde birbirinden farklı olan durumları anlatmak için kullanılır.

"sen ona güveniyorsun ama unutma cin başka şeytan başka"

Ciğeri (Yüreği) Sızlamak Deyiminin Anlamı

Ciğeri Yanmak: Büyük bir acıya uğrama durumu ve bu acıdan dolayı yüreğinin yanması durumu.

Örnek: Ciğerim yanıyor bu acıya dayanmak hiç kolay geğil

Cılkı Çıkmak Deyiminin Anlamı

Cılkı Çıkmak: Bozulmak, doğru yoldan ayrılmak

Cezaya Çarptırılmak Deyiminin Anlamı

Cezaya Çarptırılmak: Cezalandırılmakdır.

Cezaya çarptırılmak, ceza verilmek, tecziye edilmek

Çaptan Düşmek Deyiminin Anlamı

Önceleri iyi olan durumu sonradan bozulmuş olmak; çalışma gücü, verimi tükenmiş olmak.

Örnek: Adamın bir ayda çaptan düşeceğini sandılar.

Çayı Görmeden Paçayı Sıvamak Deyiminin Anlamı

Çayı Görmeden Paçayı Sıvamak

Çayı Görmeden Paçayı Sıvamak; Ham hayaller kurmak; henüz zamanı gelmediği hâlde yapılacak bir iş, meydana gelebilecek bir olay için hazırlıklara girişmek demektir.

”Durun bakalım hele, çayı görmeden paçaları sıvamayın, bir haber ulaşsın önce.”

Çaydan Geçip Derede Boğulmak Deyiminin Anlamı

Çaydan geçip derede boğulmak:

Bir işin zor kısmını tamamlayıp kolay kısmına takılmak. büyük güçlükleri yenip önemsiz sebeplerle başarısızlığa uğramak.

Edilen masrafın büyük kısmını üzerine aldığı halde, önemsiz bir küçük harcama için kararsız ve hasis davranmak.

Çene Yarıştırmak Deyiminin Anlamı

Karşılıklı gevezelik etmek, boş konuşmak.


”Sizinle çene yarıştırılmaz doğrusu.”

Yüreği Pek Olmak Deyiminin Anlami

Cesur olmak, mert ve korkusuz bir yüreğe sahip olmak anlamlarına gelir.

Acı Söylemek Deyiminin Anlamı

Acı Söylemek; Hoşa gitmese de gerçeği olduğu gibi söylemek

Acısını Çekmek Deyiminin Anlamı

Acısını Çekmek; Yapılan yanlış bir işin kötü sonucunu görmek

Açığa Çıkarılmak Deyiminin Anlamı

Açığa Çıkarılmak; Görevine son verilmek

Açığa Vurmak Deyiminin Anlamı

Açığa Vurmak; Belli etmek ortaya çıkarmak
Örnek : Mantıksal bir dille açığa vurduğu bu harika önerinin aksayan bir yanı vardı.

Açık Alınla Deyiminin Anlamı

Açık Alınla; Başarı şeref övünç ve dürüstlükle.
Örnek: Hemen her işten açık alınla çıkar onlar

Acı Söz Deyiminin Anlamı

Acı Söz; İnsanın gönlünü inciten onuruna dokunan ağır söz.
Örnek: Bu acı sözlerine kim katlanır sanıyorsun?

Açık Bono Vermek Deyiminin Anlamı

Açık Bono Vermek : Bir kimseye sınırsız, istediği gibi davranma yetkisi tanımak .

Açık Fikirli Deyiminin Anlamı

Açık Fikirli; Olayları, gelişmeleri, yenilikleri iyi anlayıp gereği gibi karşılayan; düşündüğünü olduğu gibi söyleyebilen kimse.
Örnek: Bu toplumun açık fikirli insanlara duyduğu ihtiyaç bugün daha fazladır

Açık Kalpli Deyiminin Anlamı

Açık Kalpli; Samimi, içi dışı bir olan
Örnek: “İsmail açık kalplidir gizlisi saklısı yoktur”

Açık Konuşmak Deyiminin Anlamı

Açık Konuşmak; Gerçeği sakınmadan çekinmeden söylemek .
Örnek : Daima açık konuşan insanları severim

Atasözü ile Deyimler Arasındaki Farklar

ATASÖZLERİ İLE DEYİMLER İ KARŞILAŞTIRMAK İÇİN İZLENECEK YOL

Atasözleri ile deyimler arasında benzer ve ayrılan yönler vardır

Benzer yönleri; kalıplaşmış sözler olmaları, kısa ve özlü anlatım yollarından ve ulusların ortak malı olmasından dolayıdır

Ayrılan yönleri; deyim bir kavramı, atasözü bir öğüt ya da kuralı tanıtır Ayrıca deyimler anlatıma çekicilik katar, atasözleri ise yol gösterir, öğüt verir

Deyimler; kişi ve zamana göre çekime girer, atasözleri ise daha çok emir ya da geniş zaman kipinde kullanılır

Damlaya damlaya göl olur (Geniş Z )-Atasözü

Güvendiği dağlara kar yağdı (-di'li geçmiş Z )-Deyim

ATASÖZLERİ VE DEYİMLER ARASINDAKİ FARKLAR (ATASÖZLERİNİN ÖZELLİKLERİ)

Atasözleri ve deyimlerin birbirleriyle ortak ve birbirinden ayrılan bazı özellikleri vardır. Birbirleriyle ortak olan en önemli özellikleri, her ikisinin de toplum tarafından ortak olarak benimsenen ve kullanılan kalıplaşmış sözler olmalarıdır. Genellikle bu ortak özelliklerinden dolayı atasözleri ve deyimler birbirine karıştırılır. Oysa her ikisini birbirinden ayıran bazı önemli özellikler vardır:

Öğüt ve Yargı

Deyimler bir anlatım biçimidir. Bir kavramı en güzel, en etkili biçimde anlatmayı amaçlar. Bu nedenle de deyimlerde, atasözlerinde olduğu gibi bir öğüt verme ya da bilgece sözler söyleme çabası yoktur. Attan inip eşeğe binmek, etekleri zil çalmak, ok yaydan çıkmak, bin dereden su getirmek gibi deyimlerde herhangi bir öğüt veya yargı yoktur. Ancak, "Ağaç yaşken eğilir", "Ne ekersen onu biçersin" gibi atasözlerinde hem öğüt hem de yargı vardır. Deyimlerde ise genelde öğüt ve yargı bulunmaz. Atasözleri ile deyimleri birbirinden ayıran en önemli özellik budur.

Cümle Biçimindeki Atasözleri ve Deyimler

Bazı deyimler cümle biçimindedir. Cümle biçiminde olan bu deyimlerde yargı vardır. Bu nedenle atasözleri ile karıştırılabilir. Dağ fare doğurdu. / Delik büyük, yama küçük./ Yorgan gitti, kavga bitti. / Tencere yuvarlanmış, kapağını bulmuş. gibi deyimlerde de yargı vardır, ama öğüt yoktur. Atasözleri ve deyimler arasındaki bir fark da değimlerin "öğüt" vermemesidir.

Atasözlerini Deyim Olarak Kullanma

Birçok atasözü deyim olarak da kullanılır. Ancak deyimler genelde atasözü olarak kullanılmazlar. "Ne ekersen onu biçersin." atasözü bir konuşma ya da yazıda "Hamdi ektiğini biçti." şeklinde kullanıldığında deyim haline dönüşür.

Örnek:

Ayağını yorganına göre uzat. (atasözü) → Ayağını yorganına göre uzatmak (deyim)
Doğmadık çocuğa don biçilmez. (atasözü) → Doğmadık çocuğa don biçmek (deyim)
İtle yatan, bitle kalkar. (atasözü) → İtle yatıp bitle kalkmak (deyim)
Aman diyene kılıç kalkmaz. (atasözü) → Aman diyene kılıç kaldırmak (deyim)

Atasözlerinin çoğu bir anlatım biçimine dönüştüğü zaman deyim olur.

Örnek:

Recep, ayağını yorganına göre uzatmadığı için iflas etti.
Otu çekip, köküne bakmadan, yani adamın ailesini iyice araştırmadan evlenirsen pişman olabilirsin.

Hem Atasözü Hem Deyim Olarak Kullanılan Sözler

Bazı sözler hem atasözü hem de deyim özelliği taşır. Ancak bunların sayıları oldukça azdır. Aşağıda örnek olarak verilen sözler öğüt olarak kullanıldıklarında atasözü, konuşma biçimi olarak kullanıldıklarında deyim olur:

Üzümünü ye, bağını sorma.
Sen ağa ben ağa, bu ineği kim sağa?
Çamsakızı çoban armağanı.
Atın ölümü arpadan olsun.

Atasözü ve Deyimlerde Eylem Çekimi

Deyimler genellikle büyük eylem çekimlerine girer. Bu bakımdan atasözlerine nazaran çok daha fazla esneklik gösterirler. Oysa atasözlerinde bu esneklik yoktur. Atasözleri genellikle şimdiki zaman, belirli geçmiş zaman ve gelecek zaman kipiyle kurulurlar.

Not: Deyimlerde fiil mastar halinde, atasözlerinde ise fiil çekimli olur...hemen örnek veriyorum..."dilini düdük etmek" deyim olurken, "bir korkak, bir orduyu bozar" atasözü olmaktadır...

Mühür Kimde ise Süleyman Odur Atasözünün Anlamı

İnsanın sözü ve buyruğunu geçerli kılan, kendisinde bulunan yetkidir. Yetki, basit bir sözü bile etkili kılar. Bir işte kime yetki verilmişse baş odur. Söz onda biter. Onun buyruğu geçer.

Muhabbet İki Baştan Atasözünün Anlamı

Birbiriyle ilişkisi bulunan iki kimsenin iyi geçinebilmeleri için yanlız birinin iyi olması yetmez; ötekininde iyi olması gerekir. Bir sabanı iki özükün çekmesi gibi, görev ve sorumlulukları karşılıklı olarak bölüşmek gerekir.

Mızrak Çuvala Sığmaz (girmez) Atasözünün Anlamı

Güneş gibi ortada olan ve insanların dikkatinden kaçmayan birşeyi saklamanın mantıklı bir açıklaması olamaz. Çünkü herkesin gözü önündeki gerçekler örtpas edilemez.

Misafirlik Üç Gündür Atasözünün Anlamı

Dinimize ve onunla şekillenen geleneğimize göre misafirlik hakkı üç gündür. Misafir bir yerde üç gün kalırsa ne ev sahibi bunu fazla bulur, nede misafir uzun kaldım diye üzülür. Üç günden sonrası her ikisi içinde çekilmez olur. Misafir, samimi bir arkadaş ise, üç günden sonra konuk gibi davranmaktan vazgeçmeli, ailenin bir ferdi gibi hareket etmeli ve ev sahibine yardımcı olmalıdır.

Misafirin Umduğu, Ev Sahibine İki Öğün Olur Atasözünün Anlamı

Zararlı olarak nitelendirilebilecek misafirlerimiz elbette bulunur. Bu erdemsiz kişiler gittikleri yerde çok daha fazlasını ararlar. Belki de evinde veya başka bir yerde bulamayacakları kadar isterler, bunun hakkında dileklerde bulunurlar. Oysa ev sahibi misafirini doyurmak için bir günde yiyeceği tüm nimetleri önüne serer. Bu yüzden misafirliğin süresi 3 gün olarak anılmıştır.

Komşunun Tavuğu Komşuya Kaz Görünür Ne Anlama Geliyor

Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür.
Başka bir kimsenin malı, kişiye olduğundan daha değerli görünür. Çünkü insan nefsi doymak bilmez, başkasının elindekine imrenir. Hele insanlar birbirlerini çekemiyorlarsa birinin elindeki mal, diğerini sürekli rahatsız eder.

Koça Boynuzu Yük Değil Ne Anlama Geliyor

Koça boynuzu yük değil.
1. Kişiye kendisinin ve yakınlarının işini görmek ağır gelmez.
2. Kişi, kendini savunacak araç-gerecini, güvenlik sistemlerini taşımaktan ve kullanmaktan geri durmaz, bunlar ona yük değildir.

Kimsenin Âhı kimsede kalmaz Ne Anlama Geliyor

Kimsenin âhı kimsede kalmaz.
Güçlü bir kimsenin dine, yasaya veya vicdana aykırı olarak başkasını uğrattığı kötü durum, kıyım, acımasızlık, haksızlık ve cefa asla karşılıksız kalmaz. Zalimler, er veya geç zulme uğrayanların âhını, bedduasını alırlar ve perişan olurlar.

Kimseden Kimseye Hayır Yok (Gelmez) Ne Anlama Geliyor

Kimseden kimseye hayır yok (gelmez).
İnsan, yapacağı işte başkasının yardımına güvenirse, hayal kırıklığına uğrar. Bu bakımdan bir işe girerken kendine dayanmalı, kendi gücüne güvenmelidir.

Kimse Ayranım (Yoğurdum) Ekşi Demez Ne Anlama Geliyor

Kimse ayranım (yoğurdum) ekşi demez.
Herkes sattığı malı; kendi işini, tutumunu ve davranışını över. Kendine yönelik eleştiriler yapılsa da aldırmaz, kusur kabul etmez, o methe devam eder.

Kiminin Parası, Kiminin Duası Ne Anlama Geliyor

Kiminin parası, kiminin duası.
Öyle işler vardır ki, kiminden para, kiminden de dua alınarak yürütülür. Bu dünyada para kadar dua da önemlidir. Canı gönülden yapılan duanın önemi büyüktür.

Misafir On Kısmetle Gelir; Birini Yer Dokuzunu Bırakır Atasözünün Anlamı

Konuksever milletimiz inanır ki misafir, ev sahibine fazla bir gider yüklemez. Allah, konuğun yediğinden kat kat fazlasını, kulumu ağırlıyor diye, ev sahibine verir.

Düşenin Dostu Olmaz, Hele Bir Yol Düş De Gör Ne Anlama Geliyor

Düşenin dostu olmaz, hele bir yol düş de gör.
Zenginliğini, makamını, itibarını kaybeden ve bir felâketle karşılaşan kişinin etrafında kimse kalmaz; iyi, güzel ve mutlu günlerin dostları birer birer kaybolur; çünkü çıkar sağladıkları kaynak kurumuştur. Bunun böyle olduğunu ise, ancak bu duruma düşen bilir.

Dünya Tükenir, Yalan Tükenmez Ne Anlama Geliyor

Dünya tükenir, yalan tükenmez.
Dünyada yalancıları saymak mümkün değildir. Yalancıların çokluğu, yalanın hemen her yerde barınmasına imkân hazırlamıştır. Yalanın ortadan kalkması, insanların yalan söyleme alışkanlıklarından vazgeçmeleriyle mümkündür. Ancak bu da çok zordur, dolayısıyla yalan sürüp gidecektir.

Dünya Sultan Süleyman`a Bile Kalmamış Ne Anlama Geliyor

Dünya Sultan Süleyman`a bile kalmamış.
Peygamber Hz. Süleyman, aynı zamanda büyük ve zengin bir hükümdardı da. İnsan, cin, hayvan ve rüzgâr bile Allah`ın izniyle onun hükmüne tâbi idi. Ancak o bile bu eşsiz egemenliğine rağmen ölümden kurtulamadı, öbür dünyaya gitti. O hâlde ibret alınmalı, bu dünyaya tamah edip bel bağlanmamalıdır.

Dünya Malı Dünyada Kalır Ne Anlama Geliyor

Dünya malı dünyada kalır.
Mal, varlık, servet, insanın hoşuna gidecek durum ve şartların bütünü bu dünya içindir. İnsan bunların hiçbirini öldükten sonra öbür dünyaya götürecek güçte değildir. Öbür dünyaya götüreceği ise iyilik ya da kötülükleridir. Bu bakımdan dünya malına fazla tamah etmemeli, kendisini sıkıntıya sokmamalı, gerek kendisi ve gerekse başkaları için malını harcamaktan kaçınmamalıdır.

Dostun Attığı Taş Baş Yarmaz Ne Anlama Geliyor

Dostun attığı taş baş yarmaz.
Dostun acı sözünden veya sert davranışından bize kötülük gelmez. Biliriz ki, onun bu yaptığı bizim iyiliğimiz içindir.

Dostluk başka, Alış Veriş Başka Ne Anlama Geliyor

Dostluk başka, alış veriş başka.
Alış verişin temelinde çıkar, dostluğun temelinde ise fedakârlık yatar. Bunu bilip dost kalmak isteyenler alış verişlerini arkadaşlık ilişkisinden ayrı tutarlar. Bu kişiler arasındaki dostluk, birinin ötekine fedakârlık yapmasını gerekli kılmaz.

Dost Kara Günde Belli Olur Ne Anlama Geliyor

Dost kara günde belli olur.
Varlıklı, iyi, güzel ve mutlu günlerimizde bizimle dostluk kuran, arkadaşlık eden, yanımızdan ayrılmak istemeyen çok olur. Herkesin mutluluktan bir pay almaya çalıştığı böyle günlerimizde, etrafımızdaki bu kişilerin hepsine gerçek dost diyebilir miyiz? Kuşkusuz hayır. Bu ancak işlerimizin kötü gittiği, üzüntülerimizin arttığı, felâketlerin bizi boğmaya çalıştığı günlerimizde belli olur. İyi ve mutlu günlerimizde olduğu gibi, bizi kara günlerimizde de yalnız bırakmayan, sıkıntılarımızı paylaşan kişiler gerçek dostlarımızdır.

Dost İle Ye, İç; Alış Veriş Etme Ne Anlama Geliyor

Dost ile ye, iç; alış veriş etme.
Her türlü alış verişin temelinde çıkar yatar. Dolayısıyla çıkarların çatıştığı yerde tatsızlıkların baş göstermesi, giderek de dostluğu bozması mümkündür. O hâlde dostluklarını sürdürmek isteyen kimseler birbirleriyle alışveriş yaparken ya çok dikkatli olmalı, ya da alışveriş yapmaktan mümkün olduğunca kaçınmalıdırlar.

Deli Deliden Hoşlanır, İmam Ölüden Ne Anlama Geliyor

Deli deliden hoşlanır, imam ölüden.
Kişiler, her bakımdan (mevki, yaş, fikir, duygu, eğitim v.b.) kendilerine benzeyen, uygun olan ya da yarar yağlayabilecekleri kimse ve şeylerden hoşlanıp onlara yaklaşırlar.

Değirmen İki Taştan, Muhabbet İki Baştan Ne Anlama Gelir

Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan.
Birlikte iş görmek, birlikte yolculuk etmek, birlikte yaşamak isteyen karı-koca gibi insanlar arasında öncelikle bir uyumun olması şarttır. Bu uyum da karşılıklı saygı ve sevgi temeline dayanır. Tek taraflı sevgi ve saygı uyumu sağlamaya yetmez, ortada düzen diye bir şey kalmaz, kurulan beraberlikten de hayır gelmez.

Darı Unundan Baklava, İncir Ağacından Oklava Olmaz Ne Anlama Geliyor

Darı unundan baklava, incir ağacından oklava olmaz.
Her işin kendine has araç ve gereci vardır. O işten sağlıklı bir sonuç alınmak isteniyorsa uygun olan araç ve gereç kullanılmalıdır. Kötü, uygun olmayan araç ve gereçlerle iyi bir şey, kaliteli bir ürün alınamaz.

Damlaya Damlaya Göl Olur Ne Anlama Gelir


Damlaya damlaya göl olur.
Her çok azdan olur. Küçük ve önemsiz şeyler birikerek büyük şeyleri meydana getirirler. Bunun için küçüktür, azdır, önemsizdir deyip hiçbir şey hor görülmemelidir; bunların önemi bilinmeli, çarçur edilmemelidir.

Şap İle Şeker Bir Değil Ne Anlama Geliyor

Şap ile şeker bir değil.
Dış görünüşleri bakımından kimi nesne ve varlıklar birbirlerinin aynı görünürler. Oysa özde ve nitelikte birbirlerinden çok farklıdırlar.

Şakanın Sonu Kakadır Ne Anlama Geliyor

Şakanın sonu kakadır.
El veya dil ile yapılan şakadan, eninde sonunda hoş olmayan bir durum veya kavga çıkar.

Şahin, Sinek Avlamaz Ne Anlama Geliyor

Şahin, sinek avlamaz.
Yüce amaçlar peşinde koşan ve kendini ona lâyık gören kimseler küçük, önemsiz, değersiz şeylerin ardına düşüp de vakit geçirmezler.

Sütten Ağzı Yanan, Yoğurdu Üfleyerek Yer Ne Anlama Geliyor

Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer.
Bir olaydan gerekli dersi alan, zarar gören kimse, ona benzer bir işle karşılaştığında uyanık davranır; tedbirli olur.

Sükût İkrardan Gelir Ne Anlama Geliyor

Sükût ikrardan gelir.
Susmak kabul etmek demektir. Bir kişi, kendisine yapılan suçlamalara karşı itiraz etmiyor, kendisine yapılan tekliflere ses çıkarmıyorsa, bu "evet, kabul ettim" demek anlamına gelir.

Su Uyur, Düşman Uyumaz Ne Anlama Geliyor

Su uyur, düşman uyumaz.
Kimi akar sular vardır ki sanki akmıyormuş, durgunmuş gibi görünür. Buna asla kanmamak gerekir. Çünkü durgun akan sular daha ziyade tehlikeli olanlardır, asıl akış ve hareket diptedir. Düşman ise bundan daha tehlikelidir. Ona karşı her zaman çok dikkatli ve uyanık davranmak gerekir. Çünkü ne zaman harekete geçeceği, ne yapacağı belli olmaz. Unutulmamalıdır ki, düşman fırsat düşkünüdür, fırsatı kollar.

Su Testisi Su Yolunda Kırılır Ne Anlama Geliyor

Su testisi su yolunda kırılır.
Bir kişi amaç edindiği işte veya ülküde, tuttuğu yolda çeşitli engellerle karşılaşır; kazaya uğrar, zarar görür, hatta ölür de.

Su Küçüğün, Söz (sofra) Büyüğün Ne Anlama Geliyor

Su küçüğün, söz (sofra) büyüğün.
Öncelikle büyükler sayılmalı, küçükler de korunmalıdır. Geleneklerimiz ve dinimiz, korunmada önceliği çocuğa vermiştir; çünkü çocuk daha güçsüz ve dayanıksızdır. Saygıda ise önceliği büyüklere vermiştir, çünkü çocuğun bütün ihtiyaçlarını karşılayan odur.

Su Bulununca (görülünce) Teyemmüm Bozulur Ne Anlama Geliyor

Su bulununca (görülünce) teyemmüm bozulur.
Bir zorunluk dolayısıyla yapılmakta olan bir işin, bu zorunluk ortadan kalkınca gereği gibi yapılmak için yeni baştan ele alınması gerekir. Bir başka deyişle, işimizde kullanacağımız asıl şey elimize geçince, daha önce onun yerine koyduğumuz benzerinin bir hükmü ya da değeri kalmaz.